Ο ανθρωποφαγικός κόσμος των ριάλιτι

Ριάλιτι. Ένα μικρόκοσμος που όσο και να περνούν τα χρόνια παραμένει σταθερά στην επικαιρότητα κι εξακολουθεί να προκαλεί. Δημιουργεί τεράστια ερωτήματα και κάποια από αυτά ίσως να μένουν αναπάντητα. Τα βασικότερα είναι γιατί επιλέγουν οι άνθρωποι να δηλώνουν συμμετοχή και να εκθέσουν τον εαυτό τους και πώς το βλέπουν οι υπόλοιποι όλο αυτό απ’ τις οθόνες τους;

Σίγουρα οι απόψεις είναι αρκετές και διαφοροποιούνται πολύ μεταξύ τους. Σε μία προσπάθεια να προσεγγίσουμε έστω και λίγο την ψυχοσύνθεση αυτών των ανθρώπων –προφανώς γενικόλογα και με κάθε επιφύλαξη απέναντι στις εξαιρέσεις– θα λέγαμε πως είναι στην πλειοψηφία τους πρόκειται για άτομα ανασφαλή που αναζητούν την προσοχή και την προβολή. Στη συνέχεια ένα ποσοστό απαρτίζεται από ανθρώπους που θεωρούν πως όλο αυτό αποτελεί ένα καλό μέσο διαφήμισής τους ή κι έναν τρόπον να αποκομίσουν χρήματα, ασπαζόμενοι το δόγμα «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα». Και τέλος, φτάνοντας στα άκρα (κι ελπίζοντας πως αυτή είναι η μειοψηφία) θα συναντήσουμε κι ανθρώπους που απλά δεν έχουν αντιληπτική ικανότητα κι επίγνωση των πράξεών τους.

Λίγο πιο αναλυτικά, άτομα που αυτομαστιγώνονται απ’ τις ανασφάλειές τους, αλλά δεν έχουν τη δύναμη να το παραδεχθούν για να καταπολεμήσουν τα ζητήματα που τους απασχολούν, θεωρούν πως τα ριάλιτι είναι αυτά που θα τους βοηθήσουν να ξεφύγουν απ’ τις εσωτερικές αμφιβολίες και θα τους οδηγήσουν κατά κάποιο τρόπο στην επίλυση όλων τους των προβλημάτων και πρωτίστως στην αποδοχή και στην επιβεβαίωσή τους. Νομίζουν πως αν στηθούν μπροστά στις κάμερες θα γίνουν πιο αρεστοί, ο κόσμος θα τους αγαπήσει, θα γίνουν δημοφιλείς, θα αποκτήσουν μεγαλύτερη αξία. Με αυτόν τον τρόπο θα αγαπήσουν κι οι ίδιοι τον εαυτό τους κι ίσως καταφέρουν να αποβάλλουν τις ανασφάλειές τους.

Μόνο που τελικά η συμμετοχή σε ριάλιτι θα λέγαμε πως δημιουργεί ακόμα περισσότερες ανασφάλειες, ένα μόνιμο άγχος μιας προσποιητής τελειότητας και μια ανεξέλεγκτη ανάγκη προβολής, που συχνά εκφράζεται με τους χειρότερους τρόπους, με αποτέλεσμα όλη αυτή η προβολή να εκθέτει το άτομο ανεπανόρθωτα. Ίσως τους οδηγεί η μοναξιά σε όλο αυτό, η έλλειψη αυτοπεποίθησης, η ανάγκη για επιβεβαίωση. Ό,τι κι αν είναι, σίγουρα δεν είναι καλός σύμβουλος.

Υπάρχουν κι εκείνοι που δηλώνουν συμμετοχή σε ριάλιτι καθαρά για λόγους κέρδους και διαφήμισης. Εκεί τα πράγματα αλλάζουν, γιατί έχουν ίσως επίγνωση των όσων θα επακολουθήσουν κι αυτός είναι κι ο λόγος για τον οποίο επιλέγουν να πάνε σε αυτά τα σόου. Περιμένουν πως θα προβληθούν και κάποιος θα ανακαλύψει το ταλέντο τους. Θα γίνει ντόρος γύρω απ’ το όνομά τους, θα προκαλέσουν, θα αναδείξουν τα δυνατά τους σημεία και θα αφήσουν το στίγμα τους. Έτσι, θα πετύχουν το σκοπό τους που τελικά είναι το κυνήγι χορηγών και μεντόρων που θα τους οδηγήσουν στο χώρο της μόδας, της μουσικής, της μαγειρικής κι όπου αλλού αποσκοπούν.

Αυτοί, επίσης, που επιλέγουν να συμμετάσχουν σε ριάλιτι για οικονομικούς λόγους δεν είναι λίγοι. Είτε έχουν επίγνωση είτε όχι των αρνητικών συνεπειών της έκθεσής τους, έχουν ένα στόχο κι αυτός είναι το χρηματικό έπαθλο.

Τέλος, θα δούμε, δυστυχώς, κι όλους αυτούς που δηλώνουν συμμετοχή και δεν έχουν αίσθηση ούτε τι κάνουν, ούτε τι θα ακολουθήσει, ούτε καν γιατί το κάνουν. Αποτελούν αυτήν την κατηγορία που απλώς όλοι μας αναρωτιόμαστε για ποιο λόγο αυτός/η  να δηλώσει συμμετοχή και γιατί κάποιος απ’ τον κύκλο τους δεν τους σταμάτησε.

Ο καθένας επιλέγει τις πράξεις του κι έχει δικαίωμα να ακολουθήσει όποιον τρόπο ζωής θέλει. Όλες οι κατηγορίες ατόμων που αναφέρθηκαν αφορούν τόσο νέους, όσο και μεγαλύτερους ηλικιακά ανθρώπους. Στα ριάλιτι, εξάλλου, δεν επιλέγουν μόνο οι νέοι να απευθυνθούν. Γιατί οι παράγοντες που οδηγούν σε αυτά τα σόου –πέρα απ’ το νεαρό της ηλικίας κάποιες φορές– συνήθως είναι η ψυχοσύνθεση κι η προσωπικότητα του ατόμου, τα οποία δεν ακολουθούν αριθμούς και δεκαετίες.

Ο περισσότερος κόσμος δεν εγκρίνει και δε συμβαδίζει με τη λογική των ατόμων που επιλέγουν τα ριάλιτι. Ίσως αν διεξάγονταν με έναν διαφορετικό τρόπο, λιγότερο ανθρωποφαγικό, που δεν εκθέτει τόσο το άτομο, που το σέβεται, που δε δημιουργεί ακόμα περισσότερες ανασφάλειες, που αγκαλιάζει αυτούς που καλεί να συμμετέχουν, που όντως εστιάζει στο ταλέντο κι όχι στην προσωπική ζωή και την εικόνα, να ήταν λιγότερο κατακριτέα. Ο τρόπος, όμως, που γίνονται –τουλάχιστον στην Ελλάδα– είναι απογοητευτικός κι αυτός είναι κι ο λόγος (όσο ειρωνικό κι αν είναι ατό) που οι περισσότεροι επιλέγουν να τα παρακολουθήσουν. Δε συμφωνούν με τη λογική τους, ούτε την υποστηρίζουν, αποτελεί όμως γι’ αυτούς ένα ανάλαφρο θέαμα που προκαλεί γέλιο και κάποιου είδους ενδιαφέρον για όλους τους λάθος λόγους και που κυρίως θέτει την τηλεθεατή σε μία θέση ισχύος, έτοιμος να κρίνει αφ’ υψηλού όσους αποφάσισαν να θυσιαστούν για μια ευκαιρία ή λίγη προβολή.

Σεβαστή απόλυτα κι η αντίθετη άποψη, που υποστηρίζει αυτόν τον τρόπο προβολής και θεωρεί πως μέσω των ριάλιτι αναδεικνύονται ταλέντα κι οι άνθρωποι κερδίζουν επαγγελματικές ευκαιρίες.