Σχέδια δράσης ή πλάνα φυγής;

Απρόοπτο. Μια απ’ τις λέξεις που χωρούν συνθήκες και συγχωρούν δικαιολογίες. Συγκαλύπτει αφέλεια κι αμέλεια κι απενοχοποιεί τις τύψεις. Αποδίδει στη μοίρα δύναμη και στον άνθρωπο άφεση αμαρτιών. Βλέπεις, δεν υπάρχουν «πρέπει», όταν επικρατεί το «έτσι θέλω» συγκυριών που δεν ήταν ποτέ –τελικά– του χεριού μας.

Οι αφηρημένες έννοιες αποζητούν προσδιορισμό και τον βρίσκουν στον περιορισμό. Μαζεύουν το εύρος τους, για να επεξηγηθούν. Οπότε έλα απ’ το απρόοπτο να βγάλουμε αυτό που κατά βάθος έβλεπες ή έπρεπε να είχες δει πως ερχόταν. Και σίγουρα αυτό που ηθελημένα ή αφελώς προκάλεσες εσύ, μα αδιαφόρησες για τον ερχομό του. Κι άσε απ’ έξω κι αυτά που ξέσπασαν ξαφνικά, γιατί έβραζαν χρόνια στα θεμέλια.

Μήπως το πρόβλημα, λοιπόν, δεν είναι στο απρόβλεπτο αλλά στην εθελοτυφλία; Μήπως αντί να χτίζουμε σχέδια δράσης, ανοίγουμε τρύπες, τάχα μου, για διεξόδους διαφυγής από όπου μπάζουν, όπως φαίνεται, περισσότερα κακά; Για πόσα από αυτά που νομίζαμε πως μαθαίνουμε να αντιμετωπίζουμε, τελικά, απλά προετοιμαζόμασταν να τραπούμε σε άτακτη –ή και τακτική– φυγή;

Το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον, κι ας μην το αποστηθίσαμε ποτέ. Όλα είναι κύκλοι κι όλα γυρίζουν εκεί που φοβούνται να πάνε. Γιατί άφησαν άλυτες υποθέσεις που αποζητούν λύτρωση απεγνωσμένα. Ήταν μια σχέση που ζητά απαντήσεις στα «γιατί» του χωρισμού. Ήταν μια οικογένεια που αποζητά την ένωση στα χάσματα ενός ιερού δεσμού. Ήταν μια φιλία που απαιτεί τη δικαίωση στη συγγνώμη.

Και κυνηγιέται απ’ την ίδια της τη φυγή, καταδικασμένη να ψάχνει πάντα αυτό που διάλεξε να αφήσει κάποτε μισό, νομίζοντας πως έτσι θα το άφηνε πίσω. Αλλάζει σπίτι, πόλη, χώρα, όνομα, εμφάνιση, λογαριασμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, παρέες, δουλειά, χαρακτήρα. Κάνει μπλοκ, διαγράφει, προσπερνά, αλλά όσο κι αν θέλει, δε λησμονεί. Η ανάμνηση είναι ο προδότης του φυγά.

Γι’ αυτό αντί να ρίχνουμε τις ευθύνες στο απρόοπτο που έρχεται κι αντί να βρίσκουμε τη λύση στον φοβισμένο που φεύγει, αντί να χάνουμε χρόνο μεμψιμοιρώντας κι αντί να νομίζουμε πως κερδίζουμε χρόνο τρέχοντας, έλα να προετοιμαστούμε γι’ αυτό που θα συμβεί. Άσ’ το να γίνει, να ξεσπάσει. Εσύ άντεξε. Βάστα γερά. Δώσ’ του χώρο να περάσει, αλλά εσύ μείνε εδώ. Άλλωστε αυτό είναι ξένο. Εσύ δεν έχεις πουθενά να πας. Εσύ είσαι όπου ανήκεις κι ανήκεις εδώ που είσαι.

Μείνε κι απάντησε στα «γιατί» εκείνων που αποζητούν εξηγήσεις. Μείνε και θέσε τα «γιατί» που φοβάσαι πως πονάνε. Μείνε και δέσε το σχοινί, αν ακόμα αντέχει τους κόμπους ή άσε να φύγουν εκείνοι που δεν ήταν για να μείνουν. Άκου, μίλα, σώπασε. Μάθε να μη χρειάζεσαι μπλοκ για να διαχειρίζεσαι την απουσία. Μάθε να μη θες να γίνεις κάποιος άλλος επειδή δε σου αρέσει αυτός που κατάντησες να είσαι. Διόρθωσε ό,τι πήγε λάθος.

Τα μισά στη ζωή δεν αντέχονται. Γυρεύουν πάντοτε ολοκλήρωση και θρηνούν τη μοναξιά τους. Δε βολεύονται. Ψάχνουν αλλού αυτά που ξέρουν πού έχουν αφήσει. Ρίχνουν αλλού τις ευθύνες με την πρώτη ευκαιρία και ζουν βλέποντας σε επανάληψη το plan b που δεν εφάρμοσαν τελικά όταν έπρεπε ποτέ, γιατί το έβαλαν στα πόδια.

Μια καταστροφή, μια προδοσία, μια απουσία, ένα ψέμα. Ίσως διαλύσουν τα πάντα, αλλά δε θα το μάθεις ποτέ, αν τα διαλύσεις όλα πρώτος εσύ και σηκωθείς να φύγεις. Μείνε και σώσε ό,τι σώζεται. Μείνε και σώσε ό,τι εκλιπαρεί έστω και την ύστερη ώρα να σωθεί. Πνίγεσαι. Θες όλα τους να γίνουν παρελθόν. Έχεις ανάγκη από ένα νέο ξεκίνημα. Για να γίνει, όμως, μια νέα αρχή, χρειάζεται πρώτα ένα τέλος. Οπότε κοίτα να το βάλεις.