Όσο το θέλετε κι οι δύο θα κρατήσει

Σαν να συνηθίσαμε ν’ ακούμε και να λέμε «μου πέρασε» για τους έρωτές μας. Σαν να έγινε πια δεδομένο το ξέφτισμα μιας αγάπης. Πότε πάψαμε να πιστεύουμε στο συναίσθημα που κρατάει και γιατί; Φταίνε οι απιστίες, τα διαζύγια, οι συμβιβασμένες σχέσεις ή μήπως έγινε πια νοοτροπία και στάση ζωής; Μάθαμε μόλις κάτι παρουσιάσει ένα θεματάκι να το αντικαθιστούμε, λες κι οι άνθρωποι είμαστε τοστιέρες. Εξοικειωθήκαμε στο να αφήνουμε στην άκρη οτιδήποτε για το νέο, το φρέσκο∙ μόνο αυτό μετράει στην κουλτούρα μας.

Όμως τα πιο μοναχικά μας βράδια –εκείνα με όλο το νόημα της προσωπικής μας αναζήτησης– τα περνάμε σε ένα πατάρι ή πλάι σε κάποιο κουτί, μεταξύ ξεχασμένων αντικειμένων κι αναμνήσεων από ανθρώπους που πέρασαν κι έφυγαν. Έρωτες που άρχισαν και τέλειωσαν. Αγάπες που κάτι πήραν, κάτι έδωσαν, κάτι άφησαν και κάτι άλλαξαν. Μεταξύ φωτογραφιών, εκεί στον κατήφορο της θύμησης, θα νιώσεις μέσα σου μια θέρμη. Ναι, είναι νοσταλγία, αλλά ξεκινά απ’ τα ψήγματα κάποιου έρωτα που αφήσαμε να ξεγλιστρήσει.

Εμείς αφήσαμε τον έρωτα να φύγει, όσο κι αν δεν το αντιλαμβανόμαστε ή δε θέλουμε να το δεχτούμε. Μπορεί να το κάναμε πολύ λογικά γιατί ήταν μια σχέση που δε μας έκανε (πια) ευτυχισμένους, αλλά μπορεί να το κάναμε κι από ανωριμότητα γιατί δεν ήμασταν έτοιμοι ή γιατί κάτι άλλο μας κέντρισε την προσοχή. Τον αφήσαμε, όμως, να φύγει. Αυτό θελήσαμε εκείνη τη στιγμή κι αφεθήκαμε να μας κατασπαράξει η ίδια μας η ανία, η έλλειψη θαυμασμού κι ενδιαφέροντος.

Μια μέρα απλά δεν μπήκαμε στον κόπο. Ανασηκώσαμε τους ώμους, είπαμε ένα «δε βαριέσαι;» κι εν τέλει βαρεθήκαμε. Δε φεύγει ο έρωτας από μόνος του, εμείς τον λούζουμε στην πλήξη και τη μονοτονία, εμείς τον εξευτελίζουμε, εμείς τον διώχνουμε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο ή τον θυσιάζουμε για κάτι άλλο.

Μπορεί να μην είναι τα πάντα στο χέρι μας, αλλά παραείμαστε πολλοί σ’ αυτόν τον κόσμο για να φτιάχνει τη μοίρα μας η Κλωθώ κι η Λάχεσις, συνεπώς κάποια πράγματα μας μένουν να τα επιλέξουμε. Σ’ έναν έρωτα μπορείς να αδιαφορήσεις ή να ενδιαφερθείς. Μπορείς να επενδύσεις ή να εξαργυρώσεις τις μάρκες σου και να φύγεις απ’ το παιχνίδι. Είναι στο χέρι μας τι θα επιλέξουμε να κάνουμε. Αν θα αποφασίσουμε πως αυτός ο έρωτας αξίζει κάθε προσπάθεια ή αν θα το πάρουμε απόφαση και θα πάμε παρακάτω βήμα-βήμα.

Ο έρωτας δεν έχει διακόπτες να ανοίγει και να κλείνει. Δεν τελειώνει σαν να έκλεισες μια κάνουλα, έτσι ξαφνικά. Γίνεται σιγά-σιγά. Συμβαίνει όταν πάψεις να βρίσκεις κάτι ενδιαφέρον ή όταν παύεις εσύ να είσαι ενδιαφέρων. Συμβαίνει όταν αρχίζεις να τα θεωρείς όλα δεδομένα. Ο έρωτας φεύγει όταν οι ερωτήσεις ενδιαφέροντος όπως το «πώς ήταν η μέρα σου;» αρχίζουν και λιγοστεύουν. Φεύγει όταν οι συζητήσεις δεν έχουν πια ουσία ή συναίσθημα, παρά μόνο καταγραφή των γεγονότων σαν να πρόκειται για τίτλους εφημερίδας. Φεύγει όταν η καθημερινότητα γίνεται βραχνάς κι οι έριδες όλο κι αυξάνονται. Όταν τη θέση της καψούρας αφήνεις να πάρει η συνήθεια κι η ρουτίνα.

Είναι στο χέρι μας, όμως, να κρατήσουμε τον έρωτα ζωντανό. Εμείς μπορούμε να σπάσουμε τη μονοτονία, να συνεχίσουμε να θαυμάζουμε στον άλλο εκείνα τα χαρακτηριστικά για τα οποία τον επιλέξαμε. Αν εμείς θέλουμε να παραμείνουμε ερωτευμένοι, τότε ακριβώς αυτό θα κάνουμε. Μικρές εκπλήξεις, ατέλειωτες ουσιαστικές συζητήσεις, εξομολογήσεις, εκδρομές κι εξορμήσεις, ταξίδια για δύο και ραντεβού. Μια πετυχημένη συνταγή δε χρειάζεται ν’ αλλάξει. Αν θέλουμε να κρατήσουμε τη φλόγα δυνατή, αναζωπυρώνουμε το πάθος, διατηρούμε την επαφή και διαφυλάσσουμε όσα μας ενώνουν.

Αν θες να μείνεις ερωτευμένος, τότε μένεις. Δεν ακούς τον κόσμο, δεν έχεις μάτια για άλλον, δεν κλείνεσαι στο εγώ και τη ματαιοδοξία σου. Αν θες να μείνεις ερωτευμένος προσπαθείς γι’ αυτό. Το διατηρείς και το προστατεύεις. Χωρίς υπερβολές, χωρίς φανφάρες, χωρίς καμία υπερέκθεση. Διασώζεις το συναίσθημά σας απ’ το χρόνο, απ’ τα κακεντρεχή σχόλια αλλά κι απ’ τους ίδιους σας τους εαυτούς. Δεν ξε-ερωτεύεσαι αν δεν το είχες εξαρχής σκοπό.

Εύκολο να λέμε ότι «ο έρωτας περνάει», χρυσώνει το χάπι σ’ όποιον έμεινε πίσω ενώ αποτινάσσουμε τις πολλές τύψεις για την ευθύνη του χωρισμού. Στην πραγματικότητα, ο έρωτας δεν περνάει, απλά το λέμε σαν κάποιο τσιτάτο που ξεκλέψαμε γιατί το βρήκαμε ωραίο και βολικό. Δεν «περνάει ο έρωτας», δεν είναι γρίπη για να κάνει τον κύκλο του. Εμείς βαρεθήκαμε και δεν τολμήσαμε ποτέ να το πούμε ανοιχτά.