Πόσο πιο εύκολος κι απλός θα ήταν, άραγε, ο κόσμος αν όλοι μας μπορούσαμε να διαχειριζόμαστε τις ανθρώπινες σχέσεις με τόση ευκολία σαν να μας είχε δοθεί εξ ουρανού ένα μαγικό χαρτάκι που θα μας έλυνε σίγουρα τα χέρια και θα ξεμπέρδευε το μυαλό μας με οδηγίες χρήσεως για κάθε βήμα που νιώθουμε ανασφαλείς να το κάνουμε;
Ίσως και να μη μας χρειάζεται, όμως. Αρκεί να μάθουμε να ‘μαστε ευθείς κι ειλικρινείς. Θα γλυτώσεις αρκετή υπερανάλυση και μπόλικο άγχος, αν μάθεις να λες ανοιχτά αυτό που θέλεις να πεις. Χωρίς πρόβες μπροστά απ’ τον καθρέφτη, χωρίς περιττές εισαγωγές, χωρίς να προσπαθείς να προετοιμάσεις (συνήθως αποτυχημένα) το έδαφος.
Αυτό είναι και το κλασικό λάθος που λίγο-πολύ όλοι μας έχουμε κάνει, πιστεύουμε πως έτσι εξομαλύνουμε την κατάσταση, ενώ στην πραγματικότητα θέτουμε τον άλλον σε πιο δύσκολη θέση, αφού τον τρομοκρατούμε, γεμίζοντάς τον αμηχανία και συγκεχυμένα συναισθήματα, στα οποία υπερτερούν φυσικά τα αρνητικά. Αφού έτσι καχύποπτα και συχνά ενοχικά λειτουργεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος.
Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να πεις ένα συγκεκριμένο πράγμα και να περάσεις στον άλλον τις σκέψεις σου για την όποια σχέση σας. Στρατηγικές, χειριστικοί τρόποι, ψυχολογία ή απλά διπλωματία∙ σίγουρα ο τρόπος που θα εκφράσεις κάτι μετράει ίσως περισσότερο κι απ’ το περιεχόμενο αυτού που θα πεις. Ο σωστός επομένως τρόπος είναι το κλειδί για να ανοίξεις την πόρτα που επιθυμείς.
Αρχικά, αυτό που σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να κάνεις είναι να πετάξεις την εφιαλτική ατάκα «πρέπει να μιλήσουμε για τη σχέση μας». Δεν υπάρχει κάτι πιο αγχωτικό, με αυτόν τον τρόπο ο άλλος θα πάρει αμέσως θέση άμυνας κι έτσι αμέσως μετά βγαίνει στην αντεπίθεση, κάτι που σίγουρα δε θες.
Απαγορεύονται σαφώς κι οι ανακοινώσεις μέσω μηνύματος. Σκέψου να ανοίξει ο άλλος το κινητό σου και να διαβάσει ένα ξερό «θέλω να μιλήσουμε», χωρίς να εξηγείς για ποιο λόγο. Κάτι τέτοιο είναι ικανό να βάλει τον άλλον στο τριπάκι να γράψει σενάριο –με σίγουρη εισπρακτική επιτυχία– για το Hollywood.
Και μόνο η τρομάρα που θα πάρει βλέποντάς το και μη γνωρίζοντας το τι μπορεί να αφορά, είναι αρκετή για να τον φρικάρει. Εσύ μπορεί να θες να του μιλήσεις για το πιο απλό ή για κάτι ευχάριστο –για μια θεατρική παράσταση που θες να δείτε ή ένα επικείμενο ταξίδι– κι ο τρόπος που του το σερβίρεις, σαν απειλή, να ‘ναι τόσο λάθος που πετάει στον άλλον το μπαλάκι να σκεφτεί τα χειρότερα, απ’ το ότι θέλεις να χωρίσετε μέχρι ότι έχεις κάτι άλλο στη ζωή σου, ίσως μια ενδεχόμενη απιστία που θες να εξομολογηθείς.
Προσοχή, λοιπόν, στο πώς χειριζόμαστε τα λόγια μας και πάντα καλό θα ‘ναι, πριν απαντήσουμε κάτι που δε σκεφτήκαμε τόσο καλά, να βάζουμε τον εαυτό μας στη θέση του άλλου. Αυτό που του λέμε εμείς είναι εντάξει; Θα μας άρεσε σαν απάντηση; Θα μας έφερνε σε δύσκολη θέση; Σίγουρα δε θα βάλεις φρένο στον αυθορμητισμό σου, αλλά οφείλεις να μετράς τις λέξεις σου και τις συνέπειές τους, αφού μπορούν να επηρεάσουν έναν ακόμη άνθρωπο αλλά και τη σχέση σας.
Ούτε ξεκινάμε να μιλήσουμε για κάτι που μας ενόχλησε στο παρόν, μπερδεύοντας το θέμα «μέλλον» και τις θεωρητικές ανησυχίες μας. Στεκόμαστε στα προβλήματα που τώρα αντιμετωπίζουμε. Δεν υπάρχει λόγος να μας φορτώνουμε με περιττά βάρη, που ίσως και να μη χρειαστεί να σηκώσουμε.
Αν, για παράδειγμα, σ’ ενοχλεί που το ταίρι σου μένει ακόμα μαζί με τους γονείς και δεν έχετε βρει κάποια λύση, δε χρειάζεται να βιαστείς να μιλήσεις και να ρωτήσεις πού θα πάει αυτή η κατάσταση. Μπορείς με ήρεμο τόνο να ξεκινήσεις μια συζήτηση για το πού θα μείνετε, γιατί ανυπομονείς να φτάσει η στιγμή που θα περνάτε ολοένα και περισσότερο χρόνο μαζί, η μέρα που θα κοιμάστε και θα ξυπνάτε μαζί. Δε χρειάζεται επίσης να απαιτήσεις να σου αναφέρει εδώ και τώρα πού σας βλέπει στο μέλλον. Αυτό δεν μπορεί να το ξέρει κανείς. Μπορείς, όμως, να κάνεις σχέδια με τον σύντροφό σου, που σας εξασφαλίζουν μια συνέχεια στην πορεία σας.
Βρες μια ήρεμη στιγμή και πες άμεσα κι απλά αυτό που θέλεις απ’ τον άλλον∙ είτε έχεις μια ελεύθερη γνωριμία και θα ‘θελες να προχωρήσει σε σχέση, είτε που θες να πεις αφορά ένα παράπονο, ένα λάθος σου, την επιθυμία για γάμο ή παιδί, ό,τι κι αν είναι μόνο μέσα από συζήτηση μπορεί να λυθεί. Μετά το πρώτο σοκ και τον αρχικό αιφνιδιασμό, ανάλυσε τα επιχειρήματά σου, δώσε στον άλλον να καταλάβει τι σε απασχολεί, χωρίς υπονοούμενα, χωρίς να αφήνεις κάτι στον αέρα.
Αν θες να φτάνεις κατευθείαν στον προορισμό σου, να λες απευθείας αυτό που αισθάνεσαι. Οι πολλές στάσεις δεν ξεκουράζουν πάντα, αντιθέτως μπορεί να σε κουράσουν, να σε αποσυντονίσουν ή ακόμα και να σε κάνουν να χάσεις την κατεύθυνσή σου και να αναβάλλεις το ταξίδι σου.
Πες το απλά, λοιπόν, κι όλα καλά.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη