Γιατί κάποιοι θυμώνουν με όσους μιλάνε για τα κακώς κείμενα της πατριαρχίας;

Αρχές Απριλίου 2024 κι ήδη απ’ την αρχή του έτους μετράμε 5 καταγεγραμμένες γυναικ0κτ0νίες αλλά και πληθώρα περιστατικών κακ0ποίησης που έχουν καταγγελθεί σ’ όλη τη χώρα. Υπάρχουν συζητήσεις –αυτές περί πατριαρχίας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων, βί@ς, στερεοτύπων, φεμινισμού- που φέτος φαίνεται να έχουν ανοίξει και να μην κλείνουν.

Ευτυχώς, γιατί η συζήτηση είναι ο τρόπος για ν’ αλλάξουν –ευελπιστούμε- οι πεποιθήσεις αρκετών. Δυστυχώς, γιατί οι αφορμές που τις πυροδοτούν είναι το λιγότερο φρικαλ3ες και δε θα έπρεπε να θρηνούμε κανέναν άνθρωπο ούτε και να προσπαθούμε να βάλουμε τέλος σε καμία κακ0π0ίηση. Η συζήτηση θα έπρεπε να μένει πάντα ανοιχτή ως μέτρο πρόληψης κι ενημέρωσης. Τ’ ότι αποτελεί μέσο αντιμετώπισης κι όχι πρόληψης σημαίνει ότι το πλήγμα της κοινωνίας είναι τόσο βαθύ άρα κι απαιτεί πιο δραστικούς τρόπους για να έρθει η αλλαγή από την απλή συζήτηση –όπως τη θέσπιση νέων μέτρων.

Μ’ αφορμή όλα αυτά κυκλοφορούν κείμενα και βίντεο φτιαγμένα από γυναίκες που καταγγέλλουν την πατριαρχία και κάθε μορφή έμφυλης διάκρισης και βί@ς. Πρόκειται για γυναίκες επιζώσες ή μάρτυρες, γυναίκες που ανατράφηκαν μέσα σε φaλλοκρατικό καθεστώς, που αντιλήφθηκαν πόσο κακό κάνει η πατριαρχία, όχι μόνο στο γυναικείο αλλά και στο ανδρικό φύλο.

Παρ’ όλα αυτά δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που θυμώνουν τόσο με τα κείμενα που γράφονται όσο και με τα βίντεο που ανεβαίνουν. Κι αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να μας προβληματίσει. Γιατί αρχικά μας λέει πολλά. Πρώτον ότι απουσιάζει ο σεβασμός προς τις απόψεις των άλλων και δεύτερον ότι υπάρχει δυσκολία στο ν’ αναθεωρηθούν τα κακώς κείμενα κι επομένως να έρθει η βελτίωση κι η αλλαγή.

Αυτοί που ενοχλούνται κάθε φορά που ακούνε συζητήσεις περί πατριαρχίας έχουν γεννηθεί κι έχουν μεγαλώσει μέσα σ’ ένα αξιολογικό σύστημα που ενισχύει τις διακρίσεις κι αυτό είναι κάτι που εξυπηρετεί και που βολεύει όσους πιστεύουν πως στις σχέσεις πρέπει οι ίδιοι να έχουν την εξουσία και πως οι σχέσεις φτιάχνονται για να εξυπηρετούν το ισχυρό εγώ τους.

Δύσκολα δέχονται ν’ αφήσουν στην άκρη την εγωκεντρική λογική τους, την ώρα που υπάρχει γύρω τους μαζική πληροφορία που θα μπορούσε να συμβάλει στην προσωπική τους εξέλιξη. Μοιάζουν να φορούν παρωπίδες και να δέχονται όσα τους έμαθαν ως σωστά πρότυπα. Πρότυπα που ρίζωσαν στην κοινωνία και συνεχίζουν να καταστρέφουν ανθρώπους και να τους εγκλωβίζουν μέσα σε κουτάκια που στερούν την ελευθερία απ’ τους ίδιους κι από τους γύρω τους. Πρότυπα που σε θέλουν να είσαι το απόλυτο και το κυρίαρχο αρσενικό που επιβάλλεται με κάθε τρόπο χωρίς να νιώθει ή να εκφράζει συναίσθημα γιατί οι άνδρες δεν κλαίνε αλλά πρέπει να είναι σκληροί δυνάστες. Πρέπει να είναι αυτοί που επιβάλλουν τον νόμο και την τάξη μιας κι οι γυναίκες δεν ξέρουν απ’ αυτά κι είναι ανυπάκουες. Κι όλα αυτά στ’ όνομα ενός κληρονομικού εγωισμού για να μην παραδεχτούν πως τελικά δεν ήταν και τόσο σωστές οι πρακτικές των προγόνων τους, γιατί αρνούνται να υιοθετήσουν διαφορετικές απόψεις και να τους απογοητεύσουν που δε θα συνεχίσουν την πατριαρχική κληρονομιά αλλά θα θελήσουν να ζήσουν διαφορετικά, με καλύτερη ποιότητα ζωής και σχέσεων.

Οφείλουμε λοιπόν, να διευκρινίσουμε πως ο φεμινισμός κι οι συζητήσεις περί πατριαρχίας μπορούν να ωφελήσουν τους άνδρες κι όχι μόνο τις γυναίκες αφού το σύστημα των παραδοσιακών ρόλων των φύλων όπως είναι δομημένο μας βλάπτει όλους. Σύμφωνα με τον Barker «Φεμινισμός δεν είναι άντρες εναντίον γυναικών, δεν είναι γυναίκες εναντίον αντρών, είναι όλοι μαζί ενωμένοι σε αυτό. Αυτό σημαίνει ισότητα των φύλων. Δεν μπορεί να υπάρξει ατζέντα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, δεν μπορεί να επιτευχθεί καλύτερος κόσμος και οι Στόχοι της Βιώσιμης Ανάπτυξης χωρίς την ατζέντα του φεμινισμού. Θα καταρρεύσουν χωρίς αυτήν. Οι άντρες χρειάζεται να αποτελέσουν μέρος της φεμινιστικής ατζέντας. Νομίζω, το πιο προφανές για μένα, ως άντρας, είναι να προσδώσω σημασία στην δύναμη και στα προνόμια. Να τα αμφισβητήσω και να χρησιμοποιήσω τη φωνή μου όπου μπορώ, για να καλέσω και άλλους άντρες να συμμετάσχουν στον αγώνα για την ισότητα, και να προκαλέσω τους άντρες όταν προξενούν βλάβη».

Το να παλεύεις ενάντια στην πατριαρχία δε σου κολλάει κανένα ταμπελάκι ότι είσαι λιγότερο άντρας ή λιγότερο ικανός. Σημαίνει πως είσαι άνθρωπος μ’ ανάγκες και θα έπρεπε να μπορείς να κάνεις κι εσύ ελεύθερα τις επιλογές σου. Σημαίνει πως έχεις κι εσύ συναισθήματα και δικαιούσαι να νιώθεις λυπημένος, πιεσμένος, να δακρύζεις. Πως μπορείς να προτιμάς δραστηριότητες όπως για παράδειγμα ο χορός, η μαγειρική, ή να ασχολείσαι με τον καλλωπισμό και τη μόδα χωρίς να σ’ αποκαλέσουν ομοφυλόφιλο. Πως μπορείς να λυγίσεις μπροστά σε δύσκολες καταστάσεις, να χρειάζεσαι προστασία, αγκαλιά, φροντίδα. Πως μπορείς να είσαι ένας καλός πατέρας και να συμμετέχεις εξίσου στο μεγάλωμα των παιδιών σου και πως μπορείς ν’ αντιμετωπίσεις τη γυναίκα ως άνθρωπο ίσο με εσένα, έχοντας τις ίδιες ανάγκες και τα ίδια δικαιώματα στη ζωή. Πως μπορείτε να δημιουργήσετε υγιείς σχέσεις και συνθήκες που θα προσφέρουν και στους δύο ασφάλεια, πληρότητα και ηρεμία. Και τέλος, πως μπορείς ν’ αποδεχτείς αυτές τις πραγματικότητες ως φυσιολογικές –σαν μέρος του να είσαι άντρας κι όχι λιγότερο άντρας. Άρα μπορείς να γελάς, να κλαις, να χορεύεις και να αγαπάς. Να φροντίζεις με αγάπη τα παιδιά σου και τη σύντροφό σου. Να κάνεις λάθη και να μπορείς να επιλέγεις ελεύθερα. Να είσαι όμορφος, να είσαι ευάλωτος, να έχεις ανάγκες και τελικά να μπορείς να είσαι ο εαυτός σου.