«Οι ανθρώπινες σχέσεις δεν υπάρχουν πια» ψιθυρίζεται στους κύκλους από όσους έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν την αλήθεια τους, ενώ την ίδια στιγμή οι ρομαντικοί που κατέληξαν να είναι κυνικοί το φωνάζουν με θλίψη και εσωτερικό πόνο.
«Η έννοια του ανθρώπου έχει χαθεί· ο καθένας νοιάζεται για την πάρτη του και μόνο. Θα σε δει να στέκεσαι ανάμεσα στον γκρεμό και το ρέμα και θα στρέψει το κεφάλι αλλού για να μη του χαλάς τη θέα. Θα πατήσει επί πτωμάτων που ακόμα κι ο ίδιος παίζει να σκότωσε για να επιτύχει. Αν δώσεις το χέρι για να σηκωθεί ο πεσμένος, θα σταθεί στα πόδια του κι έπειτα θα βγάλει το μαχαίρι και θα στο χώσει βαθιά στην πλάτη με μηδενικές ενοχές. Το βασικό είναι να είναι καλά ο καθένας. Να έχει λεφτά, να έχει επιτυχία, να ξεχωρίσει, να διαπρέψει και δεν έχει τίποτε άλλο σημασία» λένε αυτοί οι τραυματισμένοι ρομαντικοί και κατεβάζουν το κεφάλι σε απόγνωση.
«Κι έτσι, ούτε για φίλους αληθινούς δεν μπορείς να ελπίζεις. Όλοι ζητούν ρομπότ-κλόουν που θ’ ανταποκρίνονται στις ακριβείς τους απαιτήσεις, που θα τους κάνουν να γελούν και να περνούν καλά. Κι όταν τα δύσκολα έρθουν, όταν νιώσεις πως τους χρειάζεσαι, όχι. Όταν νιώσεις ότι τους έχεις ανάγκη, έναν ώμο να στηριχτείς, ένα χαμόγελο να σε βοηθήσει να ελπίσεις, έναν καλό λόγο ή μια αγκαλιά, τότε έχουν εξαφανιστεί. Ο άνθρωπος έχει κακομάθει, θέλει την καλοπέραση κι απορρίπτει ό,τι διαφορετικό, ό,τι περίπλοκο ή που απαιτεί προσπάθεια και δε θα του αποφέρει «τίποτα»» συνεχίζουν με το κενό μέσα τους να μεγαλώνει. Έπειτα κοιτούν δίπλα και βλέπουν το κενό στο κρεβάτι.
«Θα ανοιχτείς, θα εμπιστευτείς, θα λατρέψεις και θα δοθείς ολοκληρωτικά μόνο και μόνο για να φας το κεφάλι σου. Θα σε απατήσει, θα σε προδώσει, θα σε χρησιμοποιήσει κι εκμεταλλευτεί και θα σε πετάξει στη στοίβα με τα κατακάθια και τα περιττά. Θα έχει εγωισμό και δε θα προσπαθήσει ποτέ να σε καταλάβει, να νιώσει τι θέλεις, τι χρειάζεσαι παρά θα ζητά και θα ζητά και θα μένει συνεχώς ανικανοποίητος, άπληστος και με το σούφρωμα ανάμεσα στα φρύδια. Θα υπάρχει υπερβολή και δράμα, γιατί αυτά προωθεί η κοινωνία κι ακόμα κι αν είναι ενδιαφέροντα μερικές φορές, καταντάν κουραστικά κι αποπνικτικά. Είναι μάταιο να αφεθείς, να ανοιχτείς, να νιώσεις. Αφού θα πληγωθείς» αναστενάζουν και το συναίσθημα πονάει. «Γιατί να ελπίζεις; Γιατί να πιστεύεις στις σχέσεις και τους ανθρώπους;».
Γιατί, γλυκά, κυνικά πλάσματα, η αλήθεια σας είναι εν μέρει η αντικειμενική, όμως υπάρχει κι ένα μέρος που βρίσκεται πιο μακριά απ’ ό,τι νομίζετε. Καταλαβαίνω ότι η επιφανειακή κοινωνία σας πληγώνει, ότι οι ταμπέλες σας εξαντλούν, ότι κάθε έρωτας που χάνεται σας στοιχίζει και γι’ αυτό καταλήξατε να ακυρώνετε τα πάντα. Όμως αυτό δεν είναι ωραίο, δεν αξίζει στον άνθρωπο να λάβει τέτοια κριτική στο όλο του. Ο καθένας από εμάς νιώθει τα παραπάνω· ακόμα κι η χρυσοθήρας έχει πληγωθεί ρομαντικά, ακόμα κι ο «παίχτης» που ξεφτιλίζει τα θύματά του έχει προδοθεί από φίλους, ακόμα κι ο χειρότερος για εσάς άνθρωπος έχει πονέσει. Αυτό σημαίνει ότι το 100% της Γης είναι αποβράσματα και συναισθηματικά αδρανείς ή ψυχικά νεκροί; Θα μπορούσε το ίδιο να ισχύει και για εσάς; Εσείς δεν πληγώσατε ποτέ κανέναν, ακόμα και να μην ήταν αυτός ο στόχος σας;
Αυτό που θέλω να πω είναι ότι ο κόσμος δεν είναι μαύρος, ενώ παλιά ήταν λευκός. Ο κόσμος δεν ήταν ποτέ λευκός, ώστε να μπορεί να ειπωθεί πως οι ανθρώπινες σχέσεις έχουν τερματιστεί πια. Θυμηθείτε μεσαίωνα, πολέμους κι ανθρώπινες κατάντιες που συνέβησαν σ’ όλη μας την ιστορία. Ο κόσμος δεν άλλαξε, απλά τώρα όλα είναι πιο φανερά, πιο «ακάλυπτα». Και καλύτερα να σας πω. Τι να κάνεις τις τυπικές ευγένειες και τις υποκλίσεις με τα καπέλα;
Όμως ο κόσμος δεν είναι μαύρος. Είναι γκρίζος γιατί πρέπει να υπάρχει ισορροπία. Όπου κάποιος εκδικείται και «μαχαιρώνει», κάπου αλλού την ίδια στιγμή κάποιος νιώθει έρωτα ή αγάπη, εκτίμηση κι ευγνωμοσύνη. Και μόνο η δική μας ύπαρξη σημαίνει πως οι ανθρώπινες σχέσεις όχι μόνο μπορούν να υπάρξουν, αλλά και να πολλαπλασιαστούν, ότι υπάρχουν ακόμα αληθινοί άνθρωποι, όμορφοι άνθρωποι, ζωντανοί κι έτοιμοι ν’ ανοιχτούν, να νιώσουν, να δοθούν, ν’ αγαπήσουν. Να σταθούν μπροστά μας γυμνοί και να είναι αισιόδοξοι πως δε θα τους κάνουμε κακό. Δεν είμαστε μόνοι και δε θα είμαστε.
Ναι, εξακολουθούν να γίνονται τραγικά και λυπηρά πράγματα κι όλοι εμείς που ελπίζουμε σε κάτι αλλιώτικο, πιο ειλικρινές κι όμορφο νιώθουμε να λυγίζουμε. Όμως τι προτείνετε να κάνουμε; Να πάψουμε να πιστεύουμε στις ανθρώπινες σχέσεις, να μην εμπιστευόμαστε κανέναν και να πάμε να απομονωθούμε σ’ ένα βουνό μακριά απ’ τους πάντες που μπορούν να μας πληγώσουν; Αυτό κι αν είναι θλιβερό· να κάνουμε τη χάρη σ’ αυτούς που μας θέλουν υπό και να εξαφανιστούμε απ’ το δρόμο τους, να σταματήσουμε να ζούμε γιατί αυτοί είναι απάνθρωποι.
Όχι. Αρνούμαι να τερματίσω τη ζωή όπως την αγαπώ, με ανθρώπους και την επαφή, γιατί κάποιοι δεν έχουν μέτρο κι ηθική. Αρνούμαι να δειλιάσω και να τους αφήσω να με φοβίζουν. Δε θα πάψω να ελπίζω, να είμαι αισιόδοξη και να πιστεύω ότι υπάρχουν ειλικρινείς σχέσεις εκεί έξω, ενώ θα φροντίζω αυτές που ήδη έχω. Ας ελπίζουμε. Με επιφυλακτικότητα κι ακονισμένη κριτική άποψη, μα ας ελπίζουμε.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη