Πόσες φορές οι συμβουλές που μας δόθηκαν μπήκαν απ’ το ένα αυτί και βγήκαν απ’ το άλλο; Πόσες φορές έχουμε βρεθεί στα πατώματα με δάκρυα και το στομάχι σφιγμένο απ’ τον πόνο; Πόσες φορές έχουμε κοιτάξει τον εαυτό μας στον καθρέφτη και τον έχουμε μουντζώσει για τις λάθος επιλογές;
Μην μπεις καν στη διαδικασία ν’ αναρωτηθείς. Πάμπολλες! Ένας φίλος μου είχε πει το ρητό «Ο σοφός μαθαίνει από τα λάθη των άλλων, ο έξυπνος από τα δικά του κι ο βλάκας δε μαθαίνει ποτέ» κι η αλήθεια είναι πως λίγοι φτάνουμε στη σοφία απ’ τα νεανικά μας χρόνια. Συμπέρασμα: αν δε φάμε το κεφάλι μας, δεν πρόκειται να μάθουμε αλλιώς.
Δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι έτσι ήμουν, ότι ό,τι και να γινόταν, σε όποια ελκυστική επιλογή μπροστά κι αν βρισκόμουν, ήθελα να την κάνω και δεν άκουγα ποτέ τον περίγυρο. Ήθελα να το ζήσω. Φαινόταν τόσο γευστικό, τόσο ζωντανό, τόσο ερωτεύσιμο, δεν μπορούσα απλώς να γυρίσω την πλάτη και να το ξεχάσω, να το αφήσω να φύγει.
Αφού ήταν τόσο καλό! Όχι, έπρεπε να το δοκιμάσω, έπρεπε να ρισκάρω γιατί ένιωθα πως άξιζε, πως θα έβγαινα κερδισμένη και φυσικά αλώβητη. Και στο κάτω-κάτω, τι θα μπορούσε να συμβεί;
Έλα μου ντε, που δεν ήταν έτσι τα πράγματα και πολλά συνέβησαν. Έφαγα τόσες σφαλιάρες, έριξα τόσα εσωτερικά βρισίδια στον εαυτό μου, έκλαψα τόσο που θα γέμιζα κουβάδες. Έπαιξα, προσέφερα όσα είχα ανάγκη κι έχασα. Το θέμα όμως είναι ότι κάθε στραβοπάτημα, κάθε χαμένο παιχνίδι, κάθε χτύπημα και πληγή ήταν ένα νέο μάθημα για μένα, μια νέα εμπειρία που καταχωρήθηκε στα αρχεία «Να αποφεύγεται!».
Τώρα ξέρω πού να πάω, ποιους παράδρομους να μην πάρω, ποια φρούτα να μην φάω και πού να μη δοθώ. Ξέρω ότι λίγοι αξίζουν, αλλά αξίζει να προσπαθήσεις με πισινή να τους βρεις. Ξέρω ότι τίποτα δεν κατακτιέται εύκολα.
Ξέρω ότι δεν πρέπει να χαραμίζομαι σε ανούσιες καταστάσεις κι ανθρώπους που δε μ’ εκτιμούν. Ξέρω ότι η ευτυχία θα έρθει μόνο απ’ τα δικά μου χέρια. Ξέρω ότι οι άνθρωποι που σ’ αγαπούν, δε θα λακίσουν στα δύσκολα.
Όλα αυτά δεν είναι απλές γνώσεις που πήρα από βιβλία, άρθρα, καθηγητές ή συμβουλές απ’ τον περίγυρο. Ναι, όλα τα παραπάνω με προδιέθεσαν για το τι μπορούσα να συναντήσω και τι έπρεπε ν’ αποφύγω, μου έδωσαν όπλα για τη διαδρομή, όμως αυτά τα όπλα μπόρεσα να τα χρησιμοποιήσω μόνο όταν έμαθα πώς να το κάνω.
Έμαθα απ’ τα δικά μου λάθη. Ακριβώς όπως τα παιδιά πρέπει να καούν απ’ το ζεστό τηγάνι για να μάθουν ότι δεν το αγγίζουμε μόλις έχει βγει από τη φωτιά, έτσι κι όλοι μας, πρέπει να πάθουμε για να μάθουμε.
Κάποιοι λένε ότι είναι μαζοχισμός η οπτική μου αυτή, ότι τα θέλει ο κώλος μου, όμως δεν είναι έτσι. Ποιος θέλει να πονέσει συναισθηματικά; Όσο μαζοχιστής και να ‘σαι, όσο και να σου αρέσουν τα δύσκολα και τα «προβλήματα».
Δε σ’ αρέσει να κατεδαφίζεται το συναίσθημά σου, δε σου αρέσει να μην μπορείς ν’ ανασάνεις απ’ την πίεση, την οδύνη, το παράπονο, τις κατηγορίες, τις ενοχές. Όχι, γιατί όλα αυτά σε κάνουν δυστυχισμένο, σε κλωτσάνε στον πάτο κι άντε να σηκωθείς. Ποιος το θέλει αυτό; Είμαστε όντα της εμπειρίας κι αυτή είναι η αλήθεια.
Άλλοι έχουν ως νοοτροπία το πρώτο μέρος του ρητού, περί σοφίας, και βάσει αυτού πορεύονται. Ναι, όντως υπάρχουν κι οι άνθρωποι που μπορούν να πουν πιο εύκολα «όχι» στα πάθη, τις επιθυμίες, τους πόθους τους απ’ τους υπόλοιπους.
Όμως ποιες είναι οι πιθανότητες να φτάσουν σε μια ηλικία, ναι μεν λιγότερο πληγωμένοι, αλλά με κιβώτια απωθημένων που δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ; Από «αν» που θα τους τριβελίζουν πάντα το πίσω μέρος του μυαλού και δε θα τους αφήνουν να ηρεμήσουν υποσυνείδητα; Πόσες είναι οι πιθανότητες να μετανιώσουν για επιλογές που δεν έκαναν σε σύγκριση με εμάς που παίξαμε και χάσαμε;
Εγώ δε θέλω να μετανιώνω και δεν το κάνω. Δε νομίζω ότι υπάρχει λόγος, γιατί εκείνες οι «λάθος» επιλογές με έκαναν τον άνθρωπο που είμαι σήμερα κι εκτιμώ. Τα στραβοπατήματα μας κάνουν πιο δυνατούς, πιο σοφούς, πιο υγιείς στο τέλος της ημέρας, συνειδητοποιημένους και σίγουρους για το μέλλον.
Όταν έχεις φάει το κεφάλι σου κι έχεις σηκωθεί, τότε ξέρεις τα όριά σου, την ισχύ της καρδιάς σου, το τι μπορείς ν’ αντέξεις. Ας μη μετανιώνουμε για τις «βλακείες» που κάναμε κάποτε ή και χθες, ας εκτιμήσουμε τις νέες γνώσεις κι ας επανδρωθούμε για αντίστοιχες περιπτώσεις. Ας συγχωρήσουμε τον εαυτό μας κι ας μάθουμε απ’ τα δικά μας λάθη.
Δεν είναι κακό να λανθάνουμε και να ξεφεύγουμε απ’ το κύριο μονοπάτι, αρκεί να θυμόμαστε να γυρνάμε πίσω σ’ αυτό όταν τα δύσκολα περάσουν.
Επιμέλεια κειμένου Μαρίας Α. Καρμίρη: Νάννου Αναστασία.