Όλες μας έχουμε γευτεί τον φαλλοκρατισμό και σεξισμό με ελεεινά σχόλια, μεγαλώνοντας, ζώντας σ’ αυτόν τον πλανήτη που καλώς ή κακώς για πολλά χρόνια «ελεγχόταν» από άντρες με σκήπτρα, παράσημα και θέσεις εξουσίας, με σμιγμένα φρύδια, σκληρές, απόλυτες θέσεις και μπόλικη βαρβατίλα. Δεν είχαμε δικαίωμα ψήφου -πόσο μάλλον γνώμης κι έκθεσής της- κι όταν μας άφησαν, δουλεύαμε για ψίχουλα σε σχέση με τους άντρες κι η ανισότητα ανάμεσα στα φύλα δε θα μπορούσε να ακτινοβολεί περισσότερο.
Όλο αυτό το κλίμα δηλητηρίαζε σταθερά μυαλά και συναισθήματα μέχρι τον 19ο αιώνα, όπου γυναικείες μορφές όπως η Μάργκαρετ Θάτσερ εμφανίστηκαν κι έκαναν φανερό ότι οι γυναίκες μπορούν να κάνουν πολλά περισσότερα από το να είναι σκεύη ηδονής και να μένουν σπίτι, να μεγαλώνουν τα παιδιά τους με το στόμα κλειστό απέναντι σε σωματική και ψυχολογική βία από τον αντρικό πληθυσμό. Ο φεμινισμός όχι μόνο είχε γεννηθεί, αλλά είχε αρχίσει να μαθαίνει να κάνει τα πρώτα του σταθερά βήματα στον κόσμο που, αν και αργά, άλλαζε κι αυτός με τη σειρά του για να τον υποδεχτεί. Τα όργανα της τάξης δεν μπορούσαν να γυρίσουν πλέον το κεφάλι στη θέαση μιας γυναίκας με μαυρισμένο μάτι, ένας καταστηματάρχης ν’ αρνηθεί εργασία σε ένα «θηλυκό» ή το πλήθος να τη «λιθοβολήσει» αν έκανε κάτι έξω από τους κανόνες.
Προφανώς και διαβάζοντας τα παραπάνω, κάτι συμβαίνει στην ψυχή μιας γυναίκας· θλιβόμαστε, θυμώνουμε και πεισμώνουμε και καλά κάνουμε. Η ιστορία είναι για να μας διδάσκει τα λάθη του παλιού και τις προοπτικές του τώρα και του μέλλοντος. Όμως ο φεμινισμός σήμερα έχει αρχίσει να παίρνει μια διαστρεβλωμένη μυρωδιά.
Πλέον, δεν υπάρχει ισότητα ανάμεσα στα φύλα, αλλά η υπεροχή του γυναικείου έναντι του αντρικού. Παγκόσμια κινήματα που υποστηρίζουν ότι οι όλοι οι άντρες είναι γουρούνια και καθάρματα, έχουν ξεχυθεί και μολύνει ψυχές που δεν υπήρχε λόγος να μολυνθούν. Δε δεχόμαστε να μας ανοίξει την πόρτα ένας άντρας και τον στολίζουμε με καντήλια «γιατί δε μας θεωρεί ικανές να το κάνουμε μόνες». Πειραχτικά, φυσιολογικά αστεία-που κάνουμε κι εμείς για ανθρώπους, ζώα, φυτά, σύννεφα και UFO-μας προσβάλλουν κι εξαγριώνουν. Μέχρι και απλά, αθώα σχόλια μάς κάνουν να τραβάμε μαχαίρια, έτοιμες να γδάρουμε και να κατατροπώσουμε, ενώ είμαστε ικανές να κάνουμε διαμαρτυρίες και πορείες γιατί η Μαύρη Χήρα από τους X-men τρώει ξύλο από εχθρό-άντρα στη νέα ταινία.
Είναι λογικό. Είναι απόλυτα λογικό να έχουμε θυμό, να έχουμε απηυδήσει και να κυριαρχεί ενίοτε ακόμα ο ενστικτώδης φόβος ότι θα μας «καβαλήσουν» ξανά τα όντα που τόσο καιρό μας χαλιναγωγούσαν και σπάνια μας άφηναν να αναπνεύσουμε, όμως το να επιζητούμε ταυτόχρονα εκδίκηση, μας κάνει να πέφτουμε σχεδόν χαμηλότερα από εκεί που βρισκόμασταν παλιά.
Γιατί αυτό κάνουμε, ας είμαστε ειλικρινείς. Προσπαθούμε να ταπεινώσουμε και να ισοπεδώσουμε, να νιώσουμε ότι εμείς έχουμε τον έλεγχο, την εξουσία, τα όπλα και να γίνει πεντακάθαρο ότι αν και όποτε το θελήσουμε, μπορούμε και θα τα χρησιμοποιήσουμε. Ότι όχι μόνο δεν είμαστε υπόδουλες, αλλά κυρίαρχες κι όσοι δεν το δέχονται είναι αληθινοί εχθροί κι αξίζουν ό,τι τους πετάξουμε.
Ψυχολογικές θεωρίες λένε ότι για να φτάσει κανείς στο μέτρο, χρειάζεται να περάσει από τα άκρα πρώτα. Βγάζει νόημα. Το θέμα όμως, πανέμορφες υπάρξεις, είναι ότι για να φτάσουμε στο μέτρο, πρέπει να το έχουμε ως στόχο, να θέλουμε να το βρούμε. Είμαστε μητέρες, αδελφές, φίλες κι ερωμένες· έχουμε, από τα πρωτόγονα χρόνια, τη συμπόνια και την ανάγκη να προσφέρουμε φροντίδα πιο κοντά στην καρδιά απ’ ό,τι οι άντρες και πρέπει να νιώθουμε περήφανες γι’ αυτό-δίχως αυτά, δε θα μπορούσαν να υπάρξουν κοινωνίες. Γιατί αντί αυτού γινόμαστε εμείς τώρα οι ανταγωνιστικές, οι σαρκοφάγες;
να μας ενοχλεί, δηλαδή, αν ένας άντρας μας δώσει τη θέση του στο λεωφορείο, αλλά όχι αν πληρώνει τα πάντα στα ραντεβού; Γιατί είναι κακό αν πει ότι από τη φύση του ο άντρας είναι δυνατότερος σωματικά, αλλά δε μας πειράζει αν μας αγοράζει ακριβά, σέξι ρούχα-που υποτίθεται δηλώνουν σεξισμό;
Γινόμαστε ακραίες και «μικρές» και πραγματικά δεν υπάρχει λόγος. Δεν είμαστε ίδιοι, είμαστε ίσοι και οι πολιτισμοί θα προχωρήσουν πολύ πιο γρήγορα αν συγχωρήσουμε τους άντρες για τα λάθη των παλιών και με ανωτερότητα παραδεχτούμε πως κανείς δεν είναι ούτε χρειάζεται να είναι πάνω από τον άλλον.
Μέχρι κι η καθημερινότητά μας θα είναι λιγότερο έντονη και αγχώδης, αν φιλτράρουμε το τι και το πώς λέγεται το καθετί, αντί να βγάζουμε νύχια. Υπάρχουν πολλοί άντρες υπέρμαχοι της ισότητας, άξιοι άνθρωποι, καλές κι ευγενικές ψυχές. Δεν είναι όλοι αποβράσματα, όπως δεν είναι κι όλες οι γυναίκες σιχαμερές.
Ας βρούμε το μέτρο μας, τη χρυσή τομή.
Επιμέλεια Κειμένου Μαρίας Α. Καρμίρη: Κατερίνα Κεχαγιά.