Εγωισμός κι υπερηφάνεια. Όλοι μας έχουμε λίγο-πολύ κι απ’ τα δύο. «Εγώ ξέρω καλύτερα», «Εγώ έχω δίκιο» κι «Εγώ στα ‘λεγα». Φράσεις που έχουμε πετάξει, ακούσει και ξαναπεί. Όλα, λοιπόν, περιστρέφονται γύρω από εσένα (από εμένα, από ‘κείνον) και το εγώ μας. Γεννιέται από εσένα και τρέφεται από εσένα με αποτέλεσμα να διογκώνεται μέσα σου. Φουσκώνει τα «θέλω» και τα «πιστεύω» σου και σου προκαλεί ανασφάλεια κι ανωριμότητα.
«Πιστεύω υπερβολικά πολύ στον εαυτό μου», «Εγώ το κάνω καλύτερα» κι «Εγώ και μόνο εγώ είμαι ικανός για το οτιδήποτε» είπαν όλοι οι αδύναμοι, γιατί αυτοί είναι που διατυμπανίζουν με τόση δήθεν σιγουριά τα προτερήματα και την αυτοπεποίθησή τους, μπας και το πιστέψουν πρώτα οι ίδιοι. Όλα από εκεί πηγάζουν, η ανασφάλεια κι η αβεβαιότητα για τον ίδιο μας τον εαυτό είναι δυο βασικά στοιχεία που μας καθορίζουν.
Οι ανάγκες μας κι οι επιθυμίες μας πρέπει πάση θυσία να επιτευχθούν, τα «θέλω» των γύρω μας πάλι μας είναι παντελώς αδιάφορα. Δεν ακούγεται και πολύ δίκαιο. Η υπερβολική προσήλωση στον ίδιο μας τον εαυτό γίνεται καμιά φορά κι από ανάγκη για επιβίωση ή προκειμένου να προστατέψουμε την αξιοπρέπειά μας -αλλά και πάλι δεν είναι και τόσο αθώα.
Μου είπαν κάποτε μια ιστορία που θα δανειστώ γιατί κάτι έχει να δώσει. Ήταν, λοιπόν, δύο φίλοι μοναχοί που ζούσαν σε ένα μικρό σπίτι ψηλά στο βουνό. Μακριά απ’ την κοσμική, ξέφρενη, ζωή. Αυτό που τους απασχολούσε ήταν ο εγωισμός που έχει φωλιάσει για τα καλά στις ψυχές τον ανθρώπων προκαλώντας προβλήματα, καβγάδες και παρεξηγήσεις. Οι ίδιοι δεν ήξεραν πολύ καλά τι θα πει «εγωισμός», αφού δεν τον είχαν μέσα τους.
«Ας μαλώσουμε για κάτι για να καταλάβουμε καλύτερα τι θα πει εγωισμός» είπε ο ένας κι ο άλλος απόρησε.
«Μα δεν έχουμε λόγο να μαλώσουμε».
Κάθισαν κι οι δυο στο ξύλινο τραπέζι και τα δυο ποτήρια με τσάι ήταν τα μόνα αντικείμενα μπροστά τους.
«Θα μαλώσουμε γι’ αυτά, λοιπόν, θα λες εσύ ότι είναι δικά σου κι εγώ ότι είναι δικά μου».
Ο μοναχός απόρησε ξανά, αλλά ακολούθησε τον φίλο του.
«Δικά μου είναι τα ποτήρια!» είπε πρώτος κι έπειτα ακολούθησε κι ο άλλος με τον ίδιο ισχυρισμό. Είπαν δυο-τρεις φορές το ίδιο και στο τέλος αυτός που είχε την ιδέα είπε στον φίλο του: «Αφού είναι δικά σου, πάρ’ τα, άνθρωπέ μου!» κι έληξε εκεί η εμπειρία τους με τον εγωισμό.
Δεν ήξεραν πώς να βάλουν το εγώ τους μπροστά από όλα και να παλέψουν για κάτι και στην ουσία το θεωρούσαν ανώφελο όλο αυτό. Αυτό, όμως, είναι που κάνουμε εμείς οι άνθρωποι, έχουμε το εγώ μας ασπίδα για τα πάντα και με την πρώτη ευκαιρία την ορθώνουμε μπροστά μας, τάχα, για να μας προστατεύσουμε, ενώ στην ουσία καλύπτουμε τον ίδιο μας τον εαυτό.
Δε μας αρκεί απλά να γίνει το δικό μας, αλλά δεν μπορούμε ούτε να περιμένουμε μέχρι να γίνει. Μας είναι δύσκολο, σχεδόν αδιανόητο να μπούμε στη θέση του άλλου και προτιμάμε με τρία γράμματα (εγώ) για να τα διεκδικούμε όλα άμεσα και πεισματάρικα. Δε λειτουργούν, όμως, έτσι τα πράγματα στη ζωή κι οι εγωιστές το γνωρίζουν πρώτοι απ’ όλους κι ας συντηρούν την ψευδαίσθησή τους.
Βήματα πίσω, λοιπόν, αν θέλουμε να τραβήξουμε μπροστά. Ας καταπιούμε και την περηφάνια μας και καμιά φορά, δε χάλασε ο κόσμος. Ας δώσουμε χώρο και στον συνάνθρωπο να πει τη γνώμη του και να παινευτεί, αν το αξίζει. Τι, μόνο εμείς τα κάνουμε όλα σωστά και τέλεια; Μπα, απέχουμε πολύ από εκεί!
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη