Σκεφτόμουν ότι ουδεμία σχέση έχω με την τελειομανία μέχρι που συνειδητοποίησα ότι αδυνατώ να ξεκινήσω να γράψω αν το κείμενο μου δεν είναι στοιχισμένο κι οι προτάσεις μου καταντάν «ενοχλητικές» στα μάτια μου, αν δεν έχουν τόνους.
Η τελειομανία εφάπτεται σε πολλά σημεία της με τον ψυχαναγκασμό, αλλά δεν είναι εν τέλει αυτό. Νομίζω πως είναι όλες αυτές οι μεγάλες προσδοκίες που όλοι έχουμε από τον εαυτό μας. Αυτά τα όνειρα που αν δεν τα πετύχουμε, μας προκαλούν άγχος, στρες κι όλα τα συναφή.
Τελειομανία είναι να μην είσαι ποτέ πλήρως ευχαριστημένος απ’ το αποτέλεσμα της δουλειάς σου γιατί ξέρεις ότι είχες περιθώριο να γίνει και καλύτερο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι συγγραφείς που ποτέ δε νιώθουν έτοιμοι να δημοσιεύσουν κάποιο έργο τους γιατί πάντα πιστεύουν ότι μπορεί να γίνει και καλύτερο. Γενικώς, η τελειομανία ή αλλιώς τελειοθηρία έχει μια άκρως αρνητική χροιά.
Νομίζω ότι η πρώτη εικόνα που μου έρχεται στο μυαλό ακούγοντας για τελειομανία είναι η Μόνικα απ’ τα «Φιλαράκια». Μια κοπέλα μανιακή, θα έλεγα, με την τάξη που δεν μπορεί ποτέ να αποδεχτεί την ήττα της ή την περίπτωση να έχει κάνει κάτι λιγότερο καλά από κάποιον άλλον. Ακόμα κι η Μόνικα όμως σε ένα απ’ τα τελευταία επεισόδια μας αποκαλύπτει το μεγάλο της μυστικό, το ψεγάδι της, την αποθήκη της, μια αποθήκη ακατάστατη που απλά όλα αυτά τα χρόνια έριχνε εκεί μέσα ό,τι ενοχλούσε την αισθητική της.
Γιατί αναλύω αυτό το παράδειγμα; Γιατί πιάνω πολλές φορές τον εαυτό μου να ζηλεύει αυτή την τελειότητα που έχουν κάποιοι άνθρωποι. Νομίζω ότι στην ουσία ζηλεύω όλο αυτό το τέλειο φανταχτερό περίβλημα που μπορεί και διατηρεί κάποιος ανέπαφο. Να μωρέ, αυτό που πολλοί στη βιβλιοθήκη τους, έχουν τα βιβλία τους πάντα στοιχισμένα σωστά κι υπάρχουν χαρτάκια που εξέχουν και περιγράφουν τη θεματική του κάθε ραφιού, που στον υπολογιστή δεν επικρατεί χάοςμ αλλά ξέρεις πού θα βρεις τι, που δεν αρκούνται με το 7,5 που πήραν στο δύσκολο μάθημα του έτους και βάζουν ρήτρα 9 και παράλληλα με όλα αυτά είναι πάντα χαμογελαστοί, δείχνουν ξεκούραστοι και συνήθως καλοντυμένοι.
Όποτε λοιπόν πιάνω τον εαυτό μου να φθονεί σχεδόν όλες αυτές τις τέλειες υπάρξεις, πάντα μου έρχεται στο μυαλό η αποθήκη της Μόνικας. Θέλω να πω ότι κάνεις δεν είναι τέλειος. Βασικά, κανείς δεν μπορεί να είναι τέλειος. Επομένως, μην ψαρώνετε με την τόση τελειότητα.
Η αλήθεια είναι ότι όταν πετυχαίνεις αυτό που θέλεις, η ικανοποίηση είναι πολύ μεγάλη, γι’ αυτό κι υπάρχουν τόσοι πολλοί άνθρωποι που κυνηγούν το τέλειο –σε όλες του τις εκφάνσεις– για να πάρουν λίγη από αυτήν τη δόση της ευτυχίας.
Το πρόβλημα νομίζω με την τελειομανία είναι ότι φτάνεις σε ένα επίπεδο που στη συνεχή σου προσπάθεια να κατακτήσεις το τέλειο, προσπερνάς το στάδιο της χαράς. Μπαίνεις, δηλαδή, σε ένα τριπάκι συνεχόμενων τύψεων κι ανησυχίας για θέματα που δεν ολοκλήρωσες όπως θα ήθελες κι ένα άγχος για το πώς θα προλάβεις να κάνεις όλα αυτά που θα έρθουν, χωρίς να χαίρεσαι για όλα αυτά που κατάφερες να κάνεις τελικά.
Θα συνεχίσω να ζηλεύω όλους αυτούς του θηρευτές του τέλειου. Βασικά είναι πολύ όμορφο να κάνουμε μεγάλα όνειρα, ακόμα κι αν γνωρίζουμε ότι είναι μη υλοποιήσιμα, αρκεί να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι υπάρχει και για μας η δυνατότητα αυτής της «αποθήκης» που μπορούμε να τα κάνουμε όλα λίμπα εκεί μέσα όποτε θελήσουμε. Κι η αταξία στη ζωή έχει τη μαγεία της κάποιες φορές.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη