Μπορεί να ‘ναι μια κουβέντα ή πράξη από έναν φίλο σου, έναν συνάδελφό σου, το παιδί σου, κάποιου απ’ την οικογένειά σου, ή και του συντρόφου σου. Κάτι που μοιάζει αναπόφευκτο να εκφράσεις, που υπάρχουν μέρες που σου βγάζει ένα παράπονο. Ασήμαντο ή σημαντικό, έχει σημασία γι’ εσένα. Μικρός ή μεγάλος ο βαθμός του άσχημου τρόπου συμπεριφοράς, νιώθεις να χάνεσαι μέσα της και νιώθεις ότι προσβάλλεσαι.

Και σε πιάνει το παράπονο και θέλεις να εκφράσεις όλα αυτά που νιώθεις. Να τα βγάλεις από μέσα σου για να ηρεμήσεις, λες. Να δείξεις την αντίδρασή σου σε κάτι που σ’ ενόχλησε. Μπορεί όμως να μην έχεις σκεφτεί ποτέ να παρατηρήσεις τον τρόπο με τον οποίο αντιδράς. Γιατί σπάνια κοιτάμε τον τρόπο μας όταν νιώθουμε ότι θιγόμαστε. Έχουμε το άλλοθι του ότι αντιδράμε σε μια λάθος δράση προς εμάς. Είναι ο χαρακτήρας σου, λες, ξεσπώντας απέναντι σε μια μεταχείριση που χτυπάει ενοχλητικά κατευθείαν στην καρδιά.

Και η πικρία αποτελεί ένα κρίσιμο στοιχείο της υπόθεσης. Όταν έρχεται δεν έχει κάπου να καθίσει. Δεν ξέρει, επίσης, πώς να παραπονεθεί. Δεν ξέρει πώς ν΄ ακολουθήσει τη λογική και πώς να βρει τον τρόπο -τον εποικοδομητικό- να μιλήσει ήρεμα απέναντι σ’ όσους θεωρεί ότι την αδικούν. Όμως, υπάρχει ένας χρυσός κανόνας στην έκφραση του παραπόνου; Υπάρχει ένας τρόπος χρήσιμος που μπορεί κανείς να παραπονεθεί; Κι όμως, δεν υπάρχει ένας, αλλά τρεις.

 

1. Love fury

Όταν ζωντανεύει η οργή, αυτό που κρύβεται πίσω από μια απάντηση είναι ο πανικός, η ταραχή και μαζί μια αμυντική διάθεση που προκύπτει από το γεγονός ότι νιώθεις ριγμένος. Και μαζί κάνει την εμφάνισή του κι ένας τρόπος έκφρασης του παραπόνου σου που ονομάζεται “Live fury”. Συνοδεύεται από εκρήξεις, φωνές, προσβολές και υποτιμητικά σχόλια, που ως σκοπό έχουν μια προσπάθεια επιβολής απέναντι στον αντίπαλό σου. Δυστυχώς όμως, η ζωντανή οργή κρύβει και μια εγγύηση. Ενώ αισθάνεσαι ότι σε προσβάλλουν, φτάνεις στο σημείο να γίνεσαι προσβλητικός εσύ. Το αποτέλεσμα; Δεν έχεις πετύχει τίποτα και το παράπονό σου έπεσε στο κενό χωρίς αντίκρυσμα.

 

2. «Νιώθω ένα κενό»

Όμως υπάρχει και μια δεύτερη επιλογή. Εκείνη που φέρνει την απολύτως παγωμένη αντίδραση. Δεν είναι κάτι που, συνήθως, αποκτάς σε μεγάλη ηλικία το μούδιασμα απέναντι στο να αισθάνεσαι αδικία. Μάλλον το έχεις από παιδί. Κι αν το παράπονό σου συνοδεύεται από λίγα λόγια, η καρδιά σου κλείνει μέσα της κυνισμό και μελαγχολία και δημιουργεί μεγάλη συναισθηματική ανασφάλεια σε αυτόν που απευθύνεσαι. Μέχρι εκείνο το σημείο που αρχίζεις να γίνεσαι ειδικός στην απόσυρση. Αλλά η εύθραυστη ευγένειά σου και η καλυμμένη επιθετικότητά σου πόσο μπορεί ν’ αντέξει μέχρι τη ρήξη; Πόσο μπορεί να μείνει ατάραχη μπροστά σε όσα αισθάνεσαι και μπλοκάρεις;

 

3. Θέτοντας όρια

Και τώρα ίσως θ’ αναρωτιέσαι ποιος θα μπορούσε να΄ναι ο τρίτος τρόπος. Η αλήθεια είναι ότι είναι σπάνιος καθώς παράπονο και μεθοδικότητα κινήσεων ή καθαρό μυαλό δε συνορεύουν. Γιατί θα πρέπει η ηρεμία σου να ‘ναι υπολογισμένη και στρατηγικά τοποθετημένη στη συζήτηση με τέτοιο τρόπο, που αυτός που είναι απέναντί σου θα μπορέσει ν’ αντιληφθεί ότι ναι μεν μπορεί να’ χει το δικαίωμα του λόγου, αλλά θα πρέπει να ‘ναι έτοιμος και για τις συνέπειες. Χρειάζεται ισχυρή αυτοπεποίθηση, αλλά όχι εγωισμός, γιατί διαφορετικά θα καταλήξεις πάλι σε μια πλήρη ταραχή. Προσέχεις να μην προσβάλλεις ή να μην υποτιμάς και θέτεις τα όριά σου, για να ξέρει κι ο απέναντι μέχρι πού μπορεί να φτάσει. Αρκεί να μείνεις πιστός σε αυτά.

 

Να ‘χεις την πίστη ότι μπορεί ο άλλος να σε κατανοήσει ακόμα κι να δείχνει το αντίθετο. Επίλεξε τον ρεαλισμό και σε καμία περίπτωση μην αφήσεις το παράπονό σου να γίνει παράπονο για κάποιον άλλον. Προσπάθησε να σκιαγραφήσεις το δικό σου στιλ παραπόνου προς έναν ώριμο τρόπο αντίδρασης. Άλλωστε, μόνο έτσι θα μπορέσει να λυθεί κι όχι να γίνει μεγαλύτερο.

 

Συντάκτης: Αναστάσιος Καλλίας
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου