Το να αισθάνεσαι απόρριψη από έναν φίλο, από ένα μέλος της οικογένειάς σου ή ακόμα κι απ’ τον σύντροφό σου, σίγουρα δεν είναι μια ευχάριστη εμπειρία ή ένα συναίσθημα που εύκολα μπορείς να διαχειριστείς. Γιατί, όπως και να το κάνουμε, κανείς δεν απολαμβάνει την απόρριψη. Κανείς δε θέλει να βρίσκεται σε μία παρέα και να μη του δίνουν σημασία. Να στέλνει ένα μήνυμα και να μην παίρνει απάντηση. Να φλερτάρει και το πρόσωπο να μην ανταποκρίνεται ούτε με ένα νεύμα.
Κι αν είσαι απ’ τους ανθρώπους που κάτι τέτοιο είναι σε θέση να το διαχειριστούν, αν, εν ολίγοις, δε σκας και πολύ ή προσπαθείς να δώσεις μια λογική εξήγηση στην όλη κατάσταση, έχει καλώς. Όμως, υπάρχουν πολλά άτομα που το αίσθημα της απόρριψης τούς τσιμπάει λίγο πιο έντονα. Θέλεις από υπερβολικό φόβο; Θέλεις επειδή το ερμηνεύουν ως δική τους ανεπάρκεια; Θέλεις από αγωνία αποδοχής; Μπορεί και λίγο απ’ όλα.
Υπάρχουν άτομα που έχουν έντονα αναπτυγμένο ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα που λέγεται «ευαισθησία απόρριψης». Τα άτομα αυτά τείνουν ν’ αναζητούν συνεχώς σημάδια ενδεικτικά απόρριψης και ν’ ανταποκρίνονται κάπως δραματικά σε υπαινιγμούς που αφορούν τους ίδιους λόγω των φόβων και των προσδοκιών τους, παρερμηνεύοντας ή διαστρεβλώνοντας αυτά που λένε ή κάνουν οι γύρω τους. Μάλιστα, άλλες φορές απαντούν με θυμό κι άλλες αποχωρούν βιαστικά.
Ποιοι είναι όμως οι παράγοντες που πυροδοτούν αυτή την ευαισθησία; Τα στοιχεία υποδεικνύουν πως άτομα με έντονα αναπτυγμένο αυτό το χαρακτηριστικό δίνουν μεγάλη σημασία στις εκφράσεις του προσώπου, με μελέτη να διαπιστώνει ότι αλλάζει η εγκεφαλική δραστηριότητα όταν βλέπουν ένα πρόσωπο που θεωρούν ότι τους απορρίπτει. Επιπλέον, τα άτομα αυτά χαρακτηρίζονται και από «προκατάληψη προσοχής». Για παράδειγμα, αν βγουν δέκα ραντεβού και μόνο το ένα τους απορρίψει, θα επικεντρωθούν σ’ αυτό, χαρακτηρίζοντας όλες τις επόμενες απόπειρες γνωριμίας ολική καταστροφή και πιστεύοντας ότι σε κανέναν δεν αρέσουν. Ακόμα, άτομα ευαίσθητα στην απόρριψη παρατηρούν διαρκώς τις διαθέσεις και τις συμπεριφορές των άλλων, ενώ νιώθουν μοναξιά ακόμα και όταν ο σύντροφος ή ο φίλος τους τους διαβεβαιώνει πως τους αγαπά και τους θέλει στη ζωή του. Τι επιπτώσεις μπορεί όμως να προκαλέσει η ευαισθησία αυτή στις σχέσεις; Η αλήθεια είναι πως έχει συνδεθεί με έντονο συναισθηματικό πόνο, θυμό και λύπη.
Τα άτομα αυτά προσπαθούν να βρουν τρόπους να γίνουν αρεστά. Σε μελέτη που έγινε βρέθηκε ότι το αντρικό φύλο προσπαθεί να κερδίσει τη συμπάθεια των άλλων εκδηλώνοντας ευχάριστη συμπεριφορά και αξιοποιώντας στο έπακρο τη γοητεία του. Επιπλέον, οι άντρες φάνηκαν πρόθυμοι μέχρι και να πληρώσουν για να γίνουν μέλος σε μια ομάδα που μέχρι τώρα τους απέρριπτε, ενώ αν αντιληφθούν πιθανή απόρριψη σ’ ένα ραντεβού είναι ικανοί να ξοδέψουν πολλά χρήματα προκειμένου να εντυπωσιάσουν. Ένας ακόμα παράγοντας που πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας είναι ο φόβος. Ο φόβος ενός ατόμου να μη δεχθεί απόρριψη τον κάνει να δυσκολεύεται να δημιουργήσει μία σύνδεση ερωτική. Γιατί; Γιατί κατηγορεί μονίμως τον σύντροφό του για τα αισθήματά του. Το αποτέλεσμα; Να τον διώχνει μακριά. Το άτομο αυτό μπορεί ακόμα και να θυμώσει μ’ έναν φίλο του που δεν ανταποκρίνεται σε καλέσματά του, με αποτέλεσμα η στάση του να ξενερώνει τον άλλον. Όλο αυτό ενισχύει το αίσθημα της απόρριψης, το οποίο επί της ουσίας δημιουργεί το ίδιο το άτομο στον εαυτό του.
Άτομα ευαίσθητα απέναντι στην απόρριψη δυσκολεύονται να δημιουργήσουν ρομαντικές σχέσεις, ενώ οι προσπάθειές τους συχνά κατευθύνονται προς την αποφυγή σύγκρουσης και απόρριψης αντί για την εδραίωση οικειότητας. Έχουν την τάση να παρερμηνεύουν συχνά ατάκες του συντρόφου, εκτροχιάζοντας τη σχέση και δημιουργώντας καβγάδες. Κι αν αναρωτιέσαι αν είσαι ευαίσθητος στην απόρριψη ή απλώς ένα ευαίσθητο άτομο, αρκεί να παρατηρήσεις τις αντιδράσεις σου την επόμενη φορά που κάποιος θα σου πει όχι. Καλό θα ήταν να μην παίρνεις όλες τις αλληλεπιδράσεις προσωπικά και να μη μηρυκάζεις τα πάντα με το παραμικρό.
Μπορεί να σου φαίνεται μερικές φορές τρομακτικό να κάνεις βήματα για να ‘ρθεις κοντά σε κάποιον, γιατί όσο πιο πολύ μεγαλώνει μια σχέση και μια σύνδεση τόσο περισσότερο μπορεί σε να βλάψει μια απόρριψη, όμως αν μάθεις να χτίζεις βαθύτερες και πιο υγιείς συνδέσεις, τότε θα καταφέρεις να απομακρύνεις τη μοναξιά. Γι’ αυτό, έλεγξε τα συναισθήματά σου κι αν αντιληφθείς σημάδια που δείχνουν πως είσαι αντιδράς ιδιαίτερα απέναντι στην απόρριψη, καλό θα ήταν να συμβουλευτείς κάποιον ειδικό.
Να θυμάσαι ακόμα πως στην ψυχολογία υπάρχουν έννοιες και ορισμοί που δεν είναι ξεκάθαροι και εύκολα διακριτοί. Η ευαισθησία στην απόρριψη φαίνεται να ‘χει συνδεθεί με την ευαίσθητη στην απόρριψη δυσφορία (RDS) και το ΔΕΠΥ, αλλά δεν πρέπει να συγχέονται μεταξύ τους. Μόνο ένας ειδικός θα καταφέρει θα θέσει τη διάγνωση -κι ακόμα κι εκεί κάποιες φορές με επιφύλαξη.
Θέλουμε και τη δική σου ιστορία!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.