Η ιδέα των ερωτικών σχέσεων, καμιά φορά, αποτελεί το σημάδι πως το να πάρουμε το μισό απ’ αυτό που πραγματικά θέλουμε, μπορεί να ‘ναι αρκετό. Κι αυτό πάντα σε σύγκριση, με το πώς θα’ ταν, αν ερωτικές σχέσεις απουσίαζαν εντελώς από τη ζωή μας. Γιατί είναι σαφές, ότι η ερωτική ζωή μπορεί να λειτουργήσει πολύ καλά για μερικούς, παρ’ όλο που οι ίδιοι φαντασιακά ζητούν περισσότερο. Δε σημαίνει ότι τα χρειάζονται κιόλας.

Το ερώτημα δεν πρέπει να ‘ναι στο αν οι ερωτικές σχέσεις πρέπει να ανταποκρίνονται σε προσδοκίες της αμοιβαίας ευτυχίας, αλλά εάν είναι καλύτερο το να ζεις μια ερωτική ιστορία απ’ το να μην τη ζεις καθόλου. Γιατί το περίεργο με το έρωτα και την αγάπη είναι ότι, αν και τα βιώνεις μ’ έναν βαθιά προσωπικό κι ενστικτώδη τρόπο, ακολουθούν τη δική τους ροή, μέσα στα χρόνια. Εν ολίγοις, ο τρόπος με τον οποίο ακολουθείς τα μονοπάτια του έρωτα σήμερα, δεν έχει καμία σχέση με τον τρόπο του παρελθόντος. Και οι ιστορίες αγάπης, είναι απόδειξη ότι υπάρχουν διαφορετικές δομές, ας πούμε, σχέσεων, ανάλογα με το τι συμβαίνει και το τι πιστεύει η κοινωνία σε μία δεδομένη στιγμή.

Στο τέλος του 2015, κανείς δε φανταζόταν, τι θα ακολουθήσει σήμερα. Εκείνη τη χρονιά το Βέλγιο επιτυγχάνει μια διαβόητη διάκριση. Είναι η χώρα με το υψηλότερο ποσοστό διαζυγίων κι ένα εκπληκτικό 71% των ζευγαριών, χωρίζουν. Για ν’ ακολουθήσει η Πορτογαλία με 68%, η Ουγγαρία με 67%, η ΗΠΑ με 53% και το Ηνωμένο Βασίλειο με 42%. Η απορία δημιουργείται κι η απάντηση είναι σαφέστατη: «Οι αρχικές προσδοκίες, δεν ικανοποιήθηκαν ποτέ». Κι αντί το όνειρο της αγάπης να επιβιώσει, συνεχώς, απογοητεύει. Και παράλληλα να γεννά μια απογοήτευση γι’ αυτό που υποσχέθηκε η ελεύθερη αγάπη της δεκαετίας του 1960 και πριν απ’ αυτό, ο ρομαντισμός του 19ου αιώνα.

Δεν είναι όμως αυτή η πρώτη αμφισβήτηση που δέχεται ο έρωτας και η αγάπη. Στις 24 Νοεμβρίου του 1859 ο Δαρβίνος δημοσιεύει την καταγωγή των ειδών, που παρασύρει μαζί της και μια διαφορετική θεωρία απέναντι στον έρωτα. Για ν’ ακολουθήσει μια πιο σκληρά ρεαλιστική ερμηνεία για τις σχέσεις. Ο άνθρωπος πια έχει την προδιάθεση να’ ναι πολυγαμικό ον, ν’ αναζητά την ικανοποίηση του σώματός του, να μπορεί ν’ απορριφθεί αν δεν είναι κατάλληλος ν’ αναπαραχθεί, σηματοδοτώντας μη ενοποιητικά και μη πνευματικά χαρακτηριστικά.

Μέχρι που γεννιέται μια όμορφη, βαθιά ρομαντική ιδέα για το πώς κάνουν έρωτα οι άνθρωποι, η οποία είναι εύκολο να καταρρεύσει. Αύγουστος του 1965, το Aquatic Park στο Σαν Φρανσίσκο γράφει τη δική του ιστορία αγάπης. Η Τζέφερσον, φοράει ένα λουλούδι στο αυτί και γυμνή βουτάει στη θάλασσα και κολυμπάει. Απορρίπτει την πολυπλοκότητα που κρύβει η ζωή κι ενθαρρύνει το πλήθος να φωνάξουν υπέρ της αγνότητας που έχει ο έρωτας, με την εκδήλωση αυτή, να μένει στην ιστορία και πολλές οργανώσεις να υποστηρίζουν την ελεύθερη αγάπη τη δεκαετία του 1960 στην Αμερική. Οι κανόνες της κοινωνίας κατά του γυμνού παύουν να είναι συντηρητικές και οι ομόφυλες ή οι προγαμιαίες σχέσεις είναι πράξεις επαναστατικές. Για ν’ ακολουθήσει η αμφισβήτηση της μονογαμίας και η ερωτική απελευθέρωση που θέλει την εγκατάλειψη της ιδέας του γάμου ως ένδειξη ελεύθερης και ρεαλιστικής αγάπης κι έρωτα.

Το σύστημα που ήθελε έναν γάμο να γίνεται με πολιτικό ή οικονομικό συμφέρον αρχίζει σιγά σιγά να καταρρέει στα τέλη του 18ου αιώνα. Το χωριό Gretna Green στη Σκωτία το 1812, γίνεται συνώνυμο με τους «παράνομους» γάμους κι εκατοντάδες ζευγάρια αρχίζουν να διαμένουν εκεί. Εκεί γράφονται κι αρκετές ιστορίες ρομαντικής διαφωνίας. Με το χωριό να γίνεται ένα απ’ τα σημαντικότερα μέρη που καλλιεργείται η πεποίθηση ότι ο γάμος πρέπει να ‘ναι συνέπεια αγάπης κι όχι σχέση συναλλαγών και πεποιθήσεων. Η αγάπη νοείται ως ενθουσιασμός κι όχι ως δεξιότητα. Είναι όμως αυτό καλή συμβουλή και οδηγός για κάποιον, τελικά;

Το 1813 στην Αγγλία, οι αναγνώστες των μυθιστορημάτων της Jane Austen βρίσκονται σ’ ένα νέο δίλημμα. Καθορίζεται το ιδανικό της σύγχρονης αγάπης; Η ευτυχία εξαρτάται απ’ την τύχη ή εξαρτάται απ΄ την ωριμότητα αυτών που αποφασίζουν να ‘ναι μαζί; Η ουσία; Η αγάπη είναι κάτι που πρέπει να μάθουμε. Αρκεί ν’ αποβάλλεις την υπερηφάνειά σου κι όποια προκατάληψη έχεις, για να μπορέσεις να τη ζήσεις.

Μια κοινωνία που παρακολουθεί τις εξελίξεις, μαζί με μια πραγματικότητα της αγάπης και του έρωτα που εξακολουθεί να μας μαθαίνει τι χρειαζόμαστε και τι μπορεί να ‘χει μεγαλύτερη επιτυχία. Κι αν αξίζει κάτι είναι να συνεχίζουμε να αγαπάμε και να ερωτευόμαστε, παρ’ όλων, των καθημερινών ατελειών τους.

 

Συντάκτης: Αναστάσιος Καλλίας
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου