Λίγο ή πολύ, την ιστορία γύρω απ’ το όνομα του Νάρκισσου την έχεις ακούσει. Πόσο, όμως, μπορεί ν’ απέχει ένας μύθος απ’ την πραγματικότητα; Πιθανότατα καθόλου. Είναι διαφορετικό ν’ αγαπάς τον εαυτό σου απ’ το να χάνεσαι μέσα σε μία εικόνα κι ένα είδωλο που χάνεται με τη σειρά του μέσα στον καθρέφτη σου.
Η ικανότητα ν’ αγαπήσει κάποιος και να ερωτευτεί, κλειδώνει ανάμεσα σ’ εκείνο το «παίρνω» και το «δίνω». Δηλαδή, παίρνω κομμάτια από κάθε μέρος του εαυτού μου και τα δίνω στον άλλον. Μην μπερδεύεσαι, όμως. Γιατί θα βρεθείς στη θέση της νύμφης Ηχούς και θα ψάχνεις να βρεις απαντήσεις σ’ έναν έρωτα όπου η αντανάκλασή του θα μαραθεί και στη θέση της θα φυτρώσει το ομώνυμο άνθος. Ο νάρκισσος.
Και θα μαγευτείς και θα ερωτευτείς απ’ την ομορφιά του. Θα εντυπωσιαστείς και θα εκπλαγείς απ’ τη γοητεία του. Θα παρασυρθείς απ’ το ντύσιμο και την ετυμολογία του. Κι ένα κομπλιμέντο σου θα είναι αρκετό για να θρέψει και να φουσκώσει την αυτοπεποίθησή του. Κι αν τελικά βρεθείς στο κρεβάτι μαζί του, πιθανότατα, ν’ απογοητευτείς.
Ας αφήσουμε, όμως, τους συμβολισμούς. Γιατί οι έρευνες έρχονται μέσα από σένα για να καταλήξουν να σου δώσουν εκείνα τα διαγνωστικά εφόδια προκειμένου να καταλάβεις ότι ένας ναρκισσιστικός χαρακτήρας δεν έχει την ικανότητα ν’ αγαπήσει.
Κι αν αυτό σου φαίνεται σκληρό κι απόλυτο, αν βρεθεί κάποιος στο δρόμο σου θα καταλάβεις ότι η οντότητα κι η εικόνα του περιστρέφεται γύρω απ’ τον εαυτό του, αδιαφορώντας για το πώς νιώθει ο άλλος. Φυσικά κάτι τέτοιο αντικατοπτρίζεται και στη σεξουαλική/ερωτική ζωή του.
Γιατί ένας καλός εραστής ενδιαφέρεται για να πάρει και να δώσει ευχαρίστηση. Δε νοιάζεται για το σεξουαλικό του εγώ, αλλά αντίθετα θέλει να ικανοποιήσει και τις επιθυμίες του άλλου. Θέλει εκείνη την ένωση που θα τελειώσει επικοινωνώντας συναισθηματικά κι όχι με μετρήσεις που αφορούν σκορ, ένταση, συνθήκες κι επιδόσεις. Εν ολίγοις, αυτό είναι που του λείπει, η αληθινά συναισθηματική και ψυχική σύνδεση με τον άλλον.
Θα έρθει, όμως, κι η στιγμή που θα μπερδευτείς. Γιατί ένας νάρκισσος θα κάνει τα πάντα για να σε ρίξει στο κρεβάτι του. Θα σε ταξιδέψει σε μέρη άγνωστα με ηλιοβασιλέματα κι ήχους από κύματα. Θα σου χαρίζει φως μέσα από φλόγες κεριών. Θα σε φλερτάρει μ’ εκείνο το δικό του τρόπο, όπου η μοναδικότητά σου θα χτυπήσει κόκκινο.
Πρόσεχε, όμως. Αν στο τέλος δεν πάρει αυτό που θέλει –γιατί ο σκοπός του είναι ένας και δε συμβιβάζεται με την απογοήτευση, τη στεναχώρια και την απόρριψη–, ετοιμάσου να γνωρίσεις και μία άλλη του πλευρά. Εκείνης της παθητικής-απότομης συμπεριφοράς. Γιατί λίγα μούτρα, λίγες φωνές, λίγη προσωπική επίθεση με σχόλια αρνητικά απέναντί σου δε θα τα γλυτώσεις.
Και κάπου εδώ εμφανίζεται κι η επιστήμη της ιατρικής φέρνοντας στην επιφάνεια μία μεγάλη αδυναμία. Εκείνη της σεξουαλικής δυσλειτουργίας, που και μόνο στο άκουσμα προκαλεί πανικό. Γιατί όλα έχουν τον τρόπο τους κι εξηγούνται. Ξεκινώντας απ’ την ανεσταλμένη ολοκλήρωση –ως αδυναμία έκφρασης και συναισθηματικής κάλυψης– καταλήγοντας στην πρόωρη. ως αδιαφορία για τον σύντροφο -τοποθετώντας τον σε δεύτερη μοίρα.
Για να έρθει η ψυχολογία να μας πει ότι οι σεξουαλικοί νάρκισσοι μπορεί να ‘ναι οι καλύτεροι εραστές. Ή τουλάχιστον έτσι νομίζουν. Γιατί πιστεύουν ότι είναι ασύγκριτοι, μοναδικοί και φυσικά εκτός συναγωνισμού. Επιθυμώντας στο τέλος να πάρουν βραβεία και μετάλλια και φωνές θαυμασμού για τις σεξουαλικές τους επιδόσεις.
Κι αν δεν πάρουν κάτι τέτοιο, τότε η απιστία είναι το εύκολο βήμα. Με μία ικανότητα απενοχοποίησης του εαυτού τους, χωρίς να υπολογίζουν τη ζημιά, αλλά αντίθετα με δικαιολογίες που στρέφονται στο «εσύ φταις που δεν ήμασταν καλά σεξουαλικά».
Υπάρχουν, όμως, κι οι εξαιρέσεις στον κανόνα. Όχι εκείνες που σ’ οδηγούν σε συναισθηματικό άδειασμα και τις τάσεις φυγής –γιατί τότε είναι μονόδρομος– αλλά σ’ ένα ναρκισσιστικό παιχνίδι. Σ’ ένα παιχνίδι που αν είσαι αρκετά έξυπνος θα βρεις τον τρόπο της επικοινωνίας, του σεβασμού και της αμοιβαιότητας.
Στο χέρι σου είναι να σπάσεις τον καθρέφτη του και τη θέση του να πάρεις εσύ.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη