Η ζωή χωρίς αυτογνωσία, είναι βίος-αβίωτος, όπως έλεγε ο Σωκράτης. Η αυτογνωσία, είναι πηγή δικαιοσύνης -αφού κανένας δε ζητά περισσότερα απ’ όσα αξίζει. Επανορθώνει αδικίες, λάθη και είναι ο θεμέλιος λίθος του αυτοσεβασμού και της αυτοδιάθεσης. Είναι μια γνώση για τις σωματικές, πνευματικές και ψυχικές ικανότητες που έχει κάποιος, ώστε να μπορεί να ρυθμίζει τις σκέψεις, τις πράξεις και τη συμπεριφορά του. Είναι μια γνώση ανώτερη. Χρειάζεται κόπος και προσπάθεια για να την αποκτήσει και να την κυριαρχήσει κανείς την αυτογνωσία. Πώς όμως μπορείς να καταλάβει και ν’ αντιληφθεί κάποιος καλύτερα τον εαυτό του;
Όταν κατασκευάζεις κάθε βήμα της προσωπικής σου ανάπτυξης, εστιάζεις κυρίως στον εσωτερικό σου εαυτό. Όμως ένα μεγάλο μέρος αυτού ξεδιπλώνεται έξω από αυτόν. Έτσι μπορείς να τον μάθεις και να διδαχθείς.
Γιατί αυτό που βλέπεις -πολλές φορές στους άλλους – αποκαλύπτει μια ιερή πληροφόρηση για το ποιος είσαι πραγματικά. Σε βοηθάει να κατανοήσεις τον εαυτό σου, γιατί με αυτόν τον τρόπο, τον αντιλαμβάνεσαι σαν κάποιον άλλον ή τον βλέπεις σαν έναν ξένο -μέσ’ από έναν ξένο.
Κι αν η ψυχολογία στηρίζει ότι αυτή μας η αντίδραση, είναι ένας μηχανισμός άμυνας κατά τον οποίο αποδίδουμε τα ελαττώματά μας και τις αδυναμίες μας στους άλλους -εμείς θα λέγαμε ότι ο εξωτερικός κόσμος είναι σαν ένας γιγάντιος καθρέφτης που αντανακλά τον εαυτό μας με τα θετικά και τα αρνητικά του. Αντανακλά με σαφήνεια και ακρίβεια τι πεποιθήσεις μας, τα πιστεύω μας, τις αξίες και τα συναισθηματικά μας μοτίβα. Και όταν δούμε τον εαυτό μας σαν ξένο, θα δούμε και κάποιες πτυχές μας, καλές ή κακές, που αδυνατούμε να κοιτάξουμε άμεσα.
Και φυσικά η ψυχολογία έχει δίκιο να μιλάει για αρνητική προβολή και μηχανισμούς άμυνας, όταν προβάλεις ό,τι δικό σου υπάρχει μέσα σου, προς τα έξω. Και εννοείται πως αυτοί οι μηχανισμοί όχι απλά δε σε βοηθάνε να εξελιχθείς αλλά προκαλούν συναισθηματικές συγκρούσεις ανάμεσα σε σένα και τα ζητήματα που δεν είσαι έτοιμος να αποδεχθείς.
Η αλήθεια είναι ότι το μυαλό κατορθώνει ν’ αυταπατάται. Έτσι, όταν βλέπεις κάτι που σε ικανοποιεί -ή όχι- σε κάποιον άλλον, αισθάνεσαι δυσαρέσκεια ή ευχαρίστηση ανάλογα με την περίσταση. Σε κάνει να σκέφτεσαι ότι αυτό δε σε αγγίζει ή δεν ανήκει σε σένα σαν χαρακτηριστικό και υπάρχει μόνο στον άλλον. Δυστυχώς όμως δεν είναι έτσι. Γιατί ανήκει και σ’ εσένα. Κι έτσι κάθε φορά που κρίνεις τον άλλον για κάποιο ελάττωμά του -που εσύ πιστεύεις πως δεν έχεις-, καταλήγεις να ασκείς μια βαθιά και καταπιεστική κριτική στον ίδιο σου τον εαυτό.
Μιλάμε για φιλίες, έρωτες, οικογένεια, αισθήματα και ξεχνάμε ότι η ίδια παρατήρηση λέει περισσότερα για τον παρατηρητή από ό,τι το αντικείμενο παρατήρησης.
Γιατί η συνειδητοποίηση αυτού που προβάλλουμε σε άλλους, μας επιτρέπει ν’ ανακαλύψουμε ποιοι είμαστε πραγματικά. Επομένως, όταν είμαστε ευγενικοί, αληθινοί και φιλεύσπλαχνοι, είναι δεδομένο πως αυτό θα δούμε και στους υπόλοιπους ανθρώπους. Όταν όμως μέσα μας τρέφουμε θυμό, πόνο και δυσαρέσκεια, αυτό αντανακλάμε και αυτό θα λάβουμε.
Το θέμα είναι να μπορέσεις ν’αναγνωρίσεις αυτή την πραγματικότητα και να μην καμουφλάρεσαι ανάμεσα σε μη ρεαλιστικές αντιλήψεις. Θα μου πεις «όλες οι στιγμές δεν είναι ίδιες» και θα συμφωνήσω, ούτε όλοι οι άνθρωποι που βρίσκονται μπροστά σου είναι ίδιοι. Όμως όταν αγαπάς κάτι σε κάποιον, είναι καλό να αναρωτιέσαι αν πραγματικά αυτό χαρακτηρίζει το άτομο απέναντί σου ή εσένα. Και το ίδιο ακριβώς είναι συνετό να πράττεις κι όταν το πρόσωπο δίπλα σου, σού βγάζει κάτι αρνητικό.
Μην κάνεις το λάθος που κάνουν οι περισσότεροι. Μην αφήνεις ανεξέλεγκτο τον εαυτό σου μόνο μ’ αυτούς που αγαπάς όσο με τους ξένους είσαι τύπος κι υπογραμμός. Μη βγάζεις τον πραγματικό σου εαυτό μόνο σ’ αυτούς που νιώθεις ότι δε θα φύγουν από κοντά σου. Αυτό λέγεται υποκρισία. Επομένως γίνε ο καθρέφτης του εαυτού σου σε κάθε σχέση σου. Εκεί θα φανεί αν είσαι ζηλιάρης, πληγωμένος ή ευτυχισμένος.
Αυτό που χρειάζεται είναι ν’ ανακαλύψεις το βάθος της ύπαρξής σου και των συναισθημάτων σου και να γίνεις το φως του εαυτού σου. Γιατί το να γνωρίζεις τους άλλους καλά μπορεί να κρύβει διάνοια, αλλά το να γνωρίζεις τον αληθινό σου εαυτό κρύβει σοφία.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Ζηνοβία Τσαρτσίδου