Two-spirit: Μια διαφορετική θεωρία περί φύλων

Κλείσε τα μάτια σου κι έλα να κάνουμε ένα ταξίδι, κάπου δυτικά. Λίγο πιο πάνω απ’ την κεντρική Αμερική και κάπου εκεί, στις βόρειες, κρύες περιοχές της. Κλείσε τα μάτια και δες ν’ ανοίγονται μπροστά σου εκατοντάδες αυτόχθονες πολιτισμοί. Πολιτισμοί που κρύβουν μέσα τους, τη δική τους, μοναδική ιστορία. Αφέσου για λίγο στην παράδοσή τους, την κουλτούρα τους, τη γλώσσα τους, την ταυτότητά τους αλλά και σε μία θεωρία, διαφορετική απ’ τον υπόλοιπο κόσμο.

Τώρα άνοιξε τα μάτια σου κι ετοιμάσου για εκπλήξεις πολλές. Εκπλήξεις για πολιτισμούς με διαφορετικές απόψεις για το φύλο, τον έρωτα και τη σεξουαλικότητα. Εκπλήξεις που κρύβουν μέσα τους, δύο πνεύματα. Και μέσα απ’ αυτό, φυλές και κοινότητες, που υιοθέτησαν τον όρο του “Two Spirit”, με σκοπό να περιγράψουν κάτι αυτόχθονο.

Κι αν το Two Spirit είναι δύο πνεύματα που στην παράδοσή τους συναντιούνται, στην πραγματικότητα ήρθε να ενοποιήσει αυτές τις διαφορετικές ταυτότητες κι εκφράσεις του φύλου μεταξύ των Ιθαγενών. Πήρε το θηλυκό και το αρσενικό και τα ταύτισε μ’ έναν μοναδικό τρόπο. Έπειτα, αναγνώρισε, την τρίτη και τέταρτη εναλλακτική κατάσταση των φύλων και τους έδωσε μοναδικά χαρακτηριστικά.

Αρκεί να ζήσεις για λίγο μαζί τους. Θα καταλάβεις ότι πρόκειται για πνευματικές κοινότητες με ρόλους που έχουν τελετουργική και πνευματική σημασία. Θα ζήσεις, μία ποικιλία ανθρώπων που ενσωματώνουν χαρακτηριστικά, ταυτότητες κι εκφράσεις τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών. Θα προσπαθήσουν να σου εξηγήσουν πώς τοποθέτησαν τις παραδοσιακές θέσεις του φύλου, του έρωτα, της επαφής, της σεξουαλικότητας και της πνευματικότητας. Για να καταλάβεις, μέσα απ΄τις εκφράσεις τους, θα δεις πως δεν αναφέρονται σ’ ένα συγκεκριμένο φύλο ή προσανατολισμό. Γιατί απλά είναι αντίθετοι με τον όρο “catch all”, που αντιπροσωπεύει τα άτομα που δεν ταιριάζουν με το παραδοσιακό δυαδικό φύλο. Κι αν η κοινότητά τους βρίσκεται κάτω απ’ την ομπρέλα του αρκτικόλεξου LGBTQ+, ένα άτομο που είναι Two Spirit, μπορεί να ταυτιστεί ως ομοφυλόφιλος, αμφιφυλόφιλος, τρανσέξουλ και πάει λέγοντας. Αλλά οι όροι δε φτιάχνουν την ταυτότητά τους.

Δεν υπάρχει, ένας καθολικός όρος. Κι αν στην τελική, η αναφορά γίνεται στην ενσωμάτωση τόσο των ανδρικών όσο και των θηλυκών ιδιοτήτων, αυτό δεν είναι το μόνο νόημα ή η ουσία του. Γιατί μέσα σ’ αυτές τις διαφορετικές φυλές-κοινότητες, υπάρχουν κάποιοι που το βλέπουν ως ένα νόημα, όπου κάποιος κρύβει τόσο το αρσενικό όσο και το θηλυκό πνεύμα, συνδυάζοντας ταυτόχρονα τις διαφορετικές παραδοσιακές πτυχές του φύλου.

Μην περιμένεις να συναντήσεις κάποιον να προσομοιάζει αμφίεση του άλλου φύλου, κάπως πιο στερεοτυπικά μιλώντας. Είναι σπάνιο. Αυτό όμως που μπορεί να συναντήσεις είναι δύο πνεύματα να μπορούν να υπάρχουν σε αρμονία με το θηλυκό ή το αρσενικό ον. Κι αν αυτό σου φαίνεται κάπως περίεργο, σκέψου, πως υπάρχουν φυλές που πιστεύουν πως αυτά τα άτομα μπορούν να προβλέπουν το μέλλον. Μπορούν να προσφέρουν τύχη, να’ ναι θεραπευτές και τελετουργικοί ηγέτες.

Το πανεπιστήμιο του Whinnipeg στην ηλεκτρονική του σελίδα, διατηρεί ένα τεράστιο αρχείο με ιστορίες, γεγονότα και περιγραφές. Ωστόσο, υπάρχει μία διαφορετική οπτική, ανά τον κόσμο. Και παρ’ όλο που ο όρος του Two Spirit χρησιμοποιείται, δεν είναι απ’ όλους αναγνωρίσιμος. Κι αν κάποιος θέλει να φύγει μακριά απ’ τις παραδόσεις, θα βρεθεί μπροστά σε αυτόχθονες ανθρώπους που βρίσκονται εκτός του φύλου ή του δυαδικού φύλου, αντιμετωπίζοντας όλες εκείνες τις σύνθετες προκλήσεις του να ‘ναι μέρος μίας περιθωριοποιημένης σεξουαλικής μειονότητας που επηρεάζεται από διακρίσεις.

Ίσως τελικά το να συμπεριλάβεις δυο πνεύματα φτιάχνοντας μια νέα οντότητα, να είναι ο μόνος τρόπος να έρθεις σε επαφή με την πληρότητα του εαυτού σου. Άλλωστε το να ανοίγεσαι σε νέες πτυχές του κόσμου, ξεκινάει πάντα από το να τις εξερευνήσεις εντός σου.