Όταν περιμένεις να ζήσεις το «the notebook» και σου βγαίνει «hangover»

Ξεκινώντας από τα τέλη του 18ου αιώνα στην περιοχή της Γαλλίας και φτάνοντας μέχρι και σήμερα, τα αισθηματικά και ερωτικά μυθιστορήματα έχουν αγκαλιαστεί από πλήθος ανθρώπων όλων των ηλικιών, των φύλων και των κοινωνικών τάξεων. Ιδίως τις τελευταίες δεκαετίες που τα θέματά τους έχουν πάψει να αποτελούν ταμπού, έχουν απενοχοποιηθεί κι εξελιχθεί. Όλο και περισσότερο βλέπουμε να γράφονται βιβλία με γλαφυρές ερωτικές περιγραφές, με σύγχρονα ζητήματα και προβληματισμούς όσον αφορά τις ανθρώπινες σχέσεις και πολλές φορές τολμηρές ιστορίες, τόσο προς την ηθική αλλά αι ως προς την κοινωνική τους πλευρά. Το ερώτημα είναι το εξής. Ανταποκρίνονται αυτές οι ιστορίες στην πραγματική ζωή; Κι αν όχι τι αντίκτυπο έχουν σε αυτή;

Όπως συνέβαινε και παλιότερα με τις ταινίες, οι δημιουργοί είχαν την ανάγκη να δώσουν στον θεατή έναν ήρωα. Έναν άνθρωπο με τον οποίο δε θα ταυτιζόταν, δε θα ήταν ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας. Ο ήρωας αυτός έπρεπε να είχε πάνω του κάτι το μοναδικό, το θαυμαστό και το απροσπέλαστο. Ένα είδος του Mr perfect σαν τον κλασικό γόη στα ερωτικά μυθιστορήματα. Το μοτίβο αυτό μάς είναι γνωστό στις αισθηματικές ιστορίες και τα βιβλία, καθώς πολλές φορές η πρωταγωνίστρια είναι ένα απλό κορίτσι, όχι τόσο δημοφιλές, όχι τόσο αξιοθαύμαστο, που έχει την τύχη να την ερωτευτεί το απόλυτο αντρικό πρότυπο. Ο συμπρωταγωνιστής της ιστορίας της, είναι πάντα πλούσιος, όμορφος, γόης με πολλές κατακτήσεις. Ένας εγωκεντρικός νάρκισσος τον οποίο η κοπέλα θα καταφέρει να ξεκλειδώσει και να τον κάνει παντοτινά και μόνο δικό της. Κι έζησαν αυτοί καλά καλά κι εμείς καλύτερα, τίγκα στα στερεότυπα και τα ψυχολογικά.

Στον αντίποδα αυτών των χαρακτήρων έχουμε έναν άλλο τύπο ανθρώπου. Είτε αφορά γυναίκα είτε αφορά άντρα, είναι πάντα ένα άτομο ανεξάρτητο. Επαναστάτες από την κούνια, ασυμβίβαστοι, άνθρωποι που ζουν συνέχεια στα όρια. Οι τύποι αυτοί στα ερωτικά βιβλία θα δοκιμάσουν τα πάντα, θα ζουν την κάθε μέρα με σκοπό την ηδονή, δε θα εμπλέκονται συναισθηματικά πουθενά – ή κι αν εμπλακούν θα το πνίξουν αμέσως, γιατί θα πηγαίνει κόντρα στην περιπετειώδη φύση τους. Η καθημερινότητά τους όλη, θα είναι ένα μεγάλο πάρτι, όργια και ζωή χωρίς φραγμούς.

Ακόμα κι όταν η θεματική δεν είναι αυστηρά σεξουαλική, αλλά έχουμε να κάνουμε μ’ ένα απλό love story, πάλι το σενάριο απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Τα εμπόδια αποτελούνται πάντοτε από εξωτερικούς παράγοντες, οι προθέσεις των πρωταγωνιστών είναι αγνές και χωρίς ίχνος πρακτικότητας ή άλλων λογικών ανθρώπινων παρορμητισμών που βγαίνουν μέσα στη σχέση κι η κατάληξη πάντοτε  πρέπει να είναι ο γάμος, ή μια βόλτα στο ηλιοβασίλεμα. Λες κι οι γάμοι δεν διαλύονται, δε δημιουργούνται προβλήματα μέσα σε αυτούς, αλλά αποτελούν μια φυσική εξέλιξη η οποία είναι μόνιμη και σταθερή σαν στόχο που αυτού δεν έπεται τίποτα. Οι πρωταγωνιστές μας δεν έχουν ποτέ δεύτερες σκέψεις, ζουν τον έρωτά τους στα όρια, μιας και συνήθως δεν έχουν άλλα πράγματα να τους αποσπούν από αυτόν, όπως μια καθημερινότητα στην οποία πρέπει να δουλέψουν για να επιβιώσουν. Επίσης δεν έχουν παρελθόν κι ανθρώπους με τους οποίους να έχουνε ζήσει παλιότερα αντίστοιχες στιγμές συγκίνησης, μόνο στην περίπτωση που οι άνθρωποι αυτοί του παρελθόντος αποτελούν το ταίρι στο οποίο θα επιστρέψουν στην πορεία της εξέλιξης της ιστορίας.

Είναι πολύ εύκολο να γίνεις εκείνη η προσωπικότητα που ψάχνει τον Mr. Fitzwilliam Darcy και που εγκλωβίζεται μέσα σ’ αυτόν τον φαύλο κύκλο απορρίπτοντας έναν πραγματικό άνθρωπο με τα προτερήματα αλλά και τα ελαττώματά του γιατί απλώς δεν ανταποκρίνεται σ’ αυτά τα δεδομένα του τέλειου. Όπως επίσης είναι αρκετά εύκολο να γίνεις αυτός ο κυνικός τύπος, που θεωρεί μέσα στο κεφάλι του πως μπορεί να κατακτήσει τον κόσμο, απλώς και μόνο επειδή είναι καλός εραστής. Ξαφνικά, όλα γίνονται εύκολα και δε χρειάζεται να διαθέτεις κανένα άλλο προτέρημα, αφού έχεις το βασικό, του επιβήτορα. Ακόμα πιο λυπηρό, να γίνεις αυτό το άτομο που θα αναζητά συνέχεια μια καινούργια περιπέτειά, ένα ακόμη ερωτικό παιχνίδι, μια ακόμη φαντασίωση, τίποτα όμως που εν τέλει θα καταφέρει να σ’ ευχαριστήσει. Τα συναισθήματα παγωμένα, κάθε ανάγκη ανθρώπινης και τρυφερής επαφής κατακριτέα κι ένα διαρκές αίσθημα του ανικανοποίητου. Κι όλα αυτά γιατί το πρότυπο είναι ξεκάθαρο. Σ’ αυτή τη ζωή πρέπει να είσαι ανεξάρτητος ή πλήρως εξαρτημένος. Δεν είναι cool ο έρωτας κι η τρυφερότητα μα το σκληρό, το ωμό και το έντονο πάθος.

Γενικώς τα ερωτικά μυθιστορήματα κατακρίνονται από πολλούς λόγω της ελλιπούς καλλιτεχνικής τους υπόστασης. Στερεοτυπικοί ρόλοι, ρηχά σενάρια, ελλιπείς αφηγήσεις, χαρακτήρες χωρίς ψυχολογική συνέπεια. Αυτά είναι μερικά από τα στοιχεία για τα οποία θα κριθούν λογοτεχνικά τα εν λόγω βιβλία. Σίγουρα αποτελούν μια ωραία παρέα, μια ενδιαφέρουσα διασκέδαση και γιατί όχι, μια ένοχη απόλαυση. Όπως θα παρακολουθήσεις μια κακή σειρά στην τηλεόραση ή στο YouTube, έτσι μπορεί να διαβάσεις κι ένα σαχλό βιβλίο το οποίο θα σου κρατήσει μια ευχάριστη συντροφιά. Επειδή όμως το κάθε τι που κάνουμε σ’ αυτόν τον κόσμο έχει αντίκτυπο στον χαρακτήρα και την ψυχολογία μας, μήπως τελικά κι αυτά τα βιβλία που διαβάζουμε απλώς για να περάσει η ώρα, κάπου μέσα μας αλλάζουν τον τρόπο που ερωτευόμαστε;

Πηγή φωτογραφίας