Έχεις αναρωτηθεί ποτέ μήπως οι ζωές μας μπορεί είναι μέρος ενός παιχνιδιού; Ή ενός τηλεοπτικού show; Κάποια στιγμή, έστω και πάνω στην πλάκα, αυτή η σκέψη έχει περάσει από το μυαλό μας. Ένας κόσμος που όλα είναι αψεγάδιαστα. Σε έναν τέτοιο κόσμο ζει και ο Truman Burbank, πρωταγωνιστής του reality «The Truman Show» στην ομώνυμη ταινία.
Περιτριγυρισμένος από κομπάρσους, τοποθετήσεις προϊόντων, θεατρινίστικα χαμόγελα και βλέμματα στραμμένα πάνω του, ο Truman ζει σε μια στημένη κοινωνία, που για αυτόν από την ημέρα που γεννήθηκε αποτελεί τη δική του πραγματικότητα. Παρ’ όλα αυτά, μέσα σε έναν «ευτυχισμένο» γάμο και πλάι σε «αληθινούς» φίλους ο Truman φοράει το χαρούμενο προσωπείο του σε μια προσπάθεια να κρύψει τη θλίψη του από την απώλεια του πατέρα του. Οι δημιουργοί της εκπομπής εκμεταλλεύονται την τραγική ιστορία του Truman, που οι ίδιοι σκηνοθέτησαν, ώστε να ικανοποιείται η ανάγκη των τηλεθεατών για μια διαφυγή από τη δική τους ωμή πραγματικότητα, γεμάτη ψέματα και μια καθημερινότητα κάθε άλλο από τέλεια.
Πώς θα χαρακτηρίζαμε τον Truman; Με μια πρώτη ματιά, σίγουρα είναι πρόσχαρος, ευγενικός και κοινωνικός. Το βλέμμα του κρύβει μια αθωότητα και μια αγνότητα, που συνδέονται με την επιθυμία του να ταξιδέψει και να εξερευνήσει, να φύγει πέρα από τα «σύνορα» που -τού- ορίζει η κοινωνία. Είναι ένας έφηβος, κρυμμένος κάτω από το κοστούμι και την ιδιότητα του ασφαλιστή.
Ωστόσο καθώς εκτυλίσσονται τα γεγονότα και μαθαίνουμε όλο και πιο πολλά για τη ζωή του, η ατμόσφαιρα μετατρέπεται από χαρούμενη και κωμική σε μια τραγική και σκοτεινή. Η σανίδα σωτηρίας του αποτελεί μια κοπέλα, η Lauren, η οποία ξυπνάει μέσα του την ανάγκη για να δει τι υπάρχει εκεί έξω. Ο μοναδικός του αληθινός έρωτας του δημιουργεί αμφιβολίες για την ίδια του την πραγματικότητα και όσα θεωρεί δεδομένα κι έτσι αρχίζει να τα παρατηρεί πιο προσεκτικά ξετυλίγοντας μια αλήθεια, που ο ίδιος δεν μπορεί να δεχτεί.
Γιατί όμως τόσα χρόνια ο Truman δεν είχε καταλάβει τίποτα; Ο σκηνοθέτης της τηλεοπτικής εκπομπής, Κριστόφ, λέει: «Αποδεχόμαστε την πραγματικότητα του κόσμου που μάς παρουσιάζουν» και δε θα μπορούσε να είναι πιο σαφής. Από τη στιγμή που γεννιόμαστε, οι πληροφορίες που λαμβάνουμε από τους γονείς μας καθορίζουν και τον τρόπο σκέψης μας. Είναι αρκετά δύσκολο να ξεφύγουμε από τα δεσμά αυτής της λογικής, διότι στην παιδική μας ηλικία, διαμορφώνονται τα βασικά στοιχεία της προσωπικότητάς μας. Μαθαίνουμε να σκεφτόμαστε με έναν συγκεκριμένο τρόπο, έτσι που βγαίνοντας αργότερα στην κοινωνία και ερχόμενοι σε επαφή με κόσμο, οι ορίζοντές μας ανοίγουν και μαθαίνουμε να βλέπουμε πέρα από αυτό που μάς έχουν ορίσει. Έτσι και ο Truman πώς θα μπορούσε να δει πέρα από το πεπερασμένο όριο του σκηνικού που πίστευε για σπίτι του; Μονάχα η πραγματική ανάγκη του για ελευθερία θα μπορούσε να τον οδηγήσει στην αλήθεια.
Μέσα σε έναν ψεύτικο κόσμο, ο μόνος αληθινός από συναισθήματα και λογική είναι ο Truman κι όταν αρχίζει, να καταλαβαίνει πως κάτι δεν πάει καλά, το μόνο σίγουρο είναι πως δεν μπορεί να εμπιστευτεί ούτε τη σκιά του. Η παραφροσύνη του οδηγεί σε έντονες καταστάσεις για τις οποίες κανένας από τους επαγγελματίες δεν ήταν έτοιμος να αντιμετωπίσει και αυτό συμβαίνει, γιατί πολύ απλά είναι άνθρωπος. Κάποια στιγμή η ικανότητα του να ελέγχεις παύει να έχει ισχύ γιατί ο άνθρωπος θέλει να βρίσκει μόνος του απαντήσεις ώστε να ελευθερωθεί- κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Και μετά τι; Πώς θα μπορέσει ο Truman να ζήσει σε έναν αληθινό κόσμο, να ξεκινήσει από την αρχή και να εμπιστευτεί; Μπορεί ο Κριστόφ να ήθελε να τον προστατέψει από την ωμή πραγματικότητα, αλλά ούτε ένας «τέλειος» κόσμος, αποτελεί ένα υγιές περιβάλλον ώστε να μεγαλώσει κάποιος. Μια ζωή δίχως μαύρο και άσπρο είναι άμορφη, κενή και ανούσια. Γι’ αυτό η μόνη της ύπαρξη θα μπορούσε να είναι μέσα από ένα reality show.
Ο Truman πάλεψε, πείσμωσε και κατάφερε να φτάσει στην άκρη της στημένης αλήθειας του. Απογοητεύτηκε, αλλά η βαθύτερη ανάγκη του να ξεφύγει δεν τον άφησε να το βάλει κάτω. Τα θέλω του ανθρώπου, θα είναι πάντοτε η δύναμή του, θα τονώνουν την αποφασιστικότητά του και θα τον ωθούν να φτάσει ψηλότερα, στον πιο αληθινό του εαυτό. Και ο Truman τα κατάφερε. Κατάφερε να ξεγελάσει όσους πήγαν να τον κοροϊδέψουν, γιατί το να είσαι άνθρωπος σημαίνει να διψάς για ζωή.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου