«Πιστεύω» σημαίνει να γνωρίζω, να ενστερνίζομαι, να νιώθω όμορφα μέσα μου κάνοντας ό,τι θεωρώ εγώ σωστό. Σημαίνει να εμπνέω τον κόσμο, ακόμη κι αν δεν τον επηρεάζω. Δεν είναι αυτός ο σκοπός μου. Ίσως, όμως, να τον βάζω σε σκέψεις, να του αλλάξω μια συνήθεια προς το καλύτερο, να τον κάνω να δει γύρω του λίγο πιο ανοιχτόμυαλα. Ίσως και το αντίθετο. Τα πιστεύω μας είναι αντιλήψεις τις οποίες, μεγαλώνοντας κι ωριμάζοντας, αποδεχόμαστε και κάνουμε δικές μας. Τις υπερασπιζόμαστε όσο τίποτα άλλο και χτίζουν αυτό που είμαστε. Το εγώ μας.
Όλοι μεγαλώνουμε με τις νοοτροπίες που επικρατούν μέσα στην οικογένειά μας, ωστόσο απ’ τη στιγμή που βγαίνουμε στην κοινωνία λαμβάνουμε ερεθίσματα, παρατηρούμε τον υπόλοιπο κόσμο. Τότε αρχίζουμε να διαμορφώνουμε το εγώ και τα πιστεύω μας. Μερικές φορές, όμως, η επιρροή της οικογένειας πάνω μας μπορεί να ‘ναι τόσο ισχυρή που –δυστυχώς– να μη μας επιτρέπει να αλλάξουμε, να εξελιχθούμε, να ανοίξουμε τους δικούς μας ορίζοντες και να περπατήσουμε στους δικούς μας δρόμους. Είναι ο γάμος, είναι η θρησκεία, είναι οι ερωτικές προτιμήσεις, μέσα σε μια κοινωνία –που ανοιχτόμυαλη δεν τη λες, αλλά βαδίζουμε προς τα εκεί– όπου όλα αυτά είναι ταμπού, είναι αξιώματα, είναι προβλήματα, που καταλήγουν σε άτοπο κι είναι δύσκολο να ξεφύγουμε. Είναι δύσκολο να πούμε «όχι».
Τα πιστεύω επηρεάζουν τις σχέσεις. Είτε είναι οικογενειακές είτε είναι ερωτικές. Είτε είναι φιλικές είτε είναι επαγγελματικές. Μπορεί, σε κάποια φάση της ζωής μας, να χρειαστεί να συμβιβαστούμε με τα πιστεύω του άλλου. Ίσως χρειαστεί να φέρουμε τις διαφορετικές πεποιθήσεις στο ίδιο μήκος κύματος για να υπάρξει συνεννόηση. Είναι, όμως, λύση αυτό; Αν συμβεί κάτι απ’ τα παραπάνω σημαίνει ότι υποβιβάζουμε το εγώ μας. Λέμε «ναι» σε καταστάσεις που δε μας κάνουν να νιώθουμε άνετα. Λέμε «όχι» στον εαυτό μας για να ικανοποιήσουμε τους άλλους. Όταν ταυτοχρόνως εκείνοι αρνούνται να πουν «ναι» σε εμάς. Υπάρχει σύγκρουση. Μα γιατί να ‘ναι δύσκολο για κάποιους να καταλάβουν απλά πράγματα; Δεν είναι η θεωρία της σχετικότητας. Είναι δικές μας επιλογές, προκειμένου να ‘μαστε χαρούμενοι.
Υπάρχουν και πιστεύω που αφορούν συνήθειες, όπως η ανακύκλωση. Θα πετύχουμε άτομα που θα την αποδεχτούν, όμως θα υπάρξουν κι άλλοι, ολίγον τι κομπλεξικοί, που θα μας κοιτάξουν με μισό μάτι. Είναι λίγο η αμάθεια, λίγο η απάθεια, λίγο η βαρεμάρα για ενημέρωση, που κάνουν μερικούς ανθρώπους να μη θέλουν με τίποτα να αποδεχτούν πως κάποιοι άλλοι προσπαθούμε για το καλύτερο του πλανήτη, το σπίτι στο οποίο κι εμείς κι οι κομπλεξικοί συνυπάρχουμε. Όμως αυτή η κατάσταση είναι μόνο μία απ’ τις εκατομμύρια συνήθειες που ο καθένας μας έχει το δικαίωμα να ενστερνίζεται και να πιστεύει σ’ αυτές. Πάντα θα υπάρχει κάποιος που θα διαφωνεί, όπως επίσης πάντα θα υπάρχει κι εκείνος που θα διαφωνεί με τον πρώτο. Δικαίωμα του καθενός να εκφέρει, χωρίς να επιβάλλει, τις απόψεις του. Σκοπός είναι να υπάρχει διάλογος κι αντίλογος. Γι’ αυτό, άλλωστε, υπάρχουν κι οι ανθρώπινες σχέσεις. Να συζητάμε και να διαφωνούμε. Να μάθουμε να λέμε «ναι» ή «όχι». Να μάθουμε να δεχόμαστε το «ναι» και το «όχι» του άλλου, χωρίς να παζαρεύουμε τα δικά μας.
Είναι κρίμα να βλέπεις άτομα να θέλουν να σου αλλάξουν τα πιστεύω σου, επειδή δε συμφωνούν με αυτά. Διότι, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, δεν έχουν βάσιμα επιχειρήματα. Κι, ακόμη χειρότερα, ίσως δεν πιστεύουν ούτε οι ίδιοι ό,τι σου πλασάρουν σαν σωστό. Μάχονται μέσα τους απόψεις που έχουν ακούσει απ’ το γύρω τους περιβάλλον και δυστυχώς δεν έχουν χτίσει μια σταθερή προσωπικότητα για να μπορούν με σιγουριά να υπερασπιστούν όσα ξεστομίζουν. Σε βλέπουν να μένεις ανεπηρέαστος κι αυτό τους εκνευρίζει ακόμα πιο πολύ. Γιατί κατά βάθος φθονούν. Ζηλεύουν που εσύ είσαι ελεύθερος, που δε σε κρατάει κάποιος πίσω, που δε φοβάσαι μη σε κατακρίνουν. Που χτίζεις τη ζωή που εσύ θέλεις, με τα δικά σου πιστεύω για να ‘σαι ευτυχισμένος κι ολοκληρωμένος. Γιατί εσύ, φίλε μου, δε συμβιβάζεσαι, κι αυτό τους πονάει.
Τα πιστεύω μας είναι τρόπος ζωής και τρόπος έκφρασης. Τα υπερασπιζόμαστε με πυγμή και με όλο μας το είναι. Μας διαμορφώνουν, μας κάνουν τους ανθρώπους που είμαστε, και σε όποιον αρέσουμε στην τελική. Μέσα σε μια κοινωνία που δημιουργεί μάζες κι όχι άτομα με προσωπικότητα, δέχεσαι πολλαπλά χτυπήματα. Νιώθεις να απειλείσαι και να μη γίνεσαι αποδεκτός, μερικές φορές. Ωστόσο, το σημαντικότερο είναι να πιστεύεις στον εαυτό σου. Και, πού ξέρεις, μπορεί να σε πιστέψουν κι οι γύρω σου.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη