Όταν ανακοινώνεις μια χαρούμενη είδηση, περιμένεις και τις αντίστοιχες αντιδράσεις. Χαμόγελα, χειροκρότημα, πυροτεχνήματα και κομφετί. Αναμένεις ο στενός σου κύκλος να χαρεί, να γλεντήσει, να σε σφίξει στην αγκαλιά του. Έτσι δεν κάνουν οι φίλοι άλλωστε; Όταν, λοιπόν, ένας άνθρωπός σου δε χαίρεται σχεδόν με τίποτα μπορείς να τον δικαιολογήσεις; Γιατί τη στιγμή μιας χαρμόσυνης ανακοίνωσης δεν μπορεί να συμμεριστεί συναισθήματά σου και βάζει τα δικά του πάνω από σένα; «Εγωισμός», θα σκεφτείς. Τι κρύβεται όμως πίσω από μια τέτοια αντίδραση;
Τα συναισθήματα δεν πρέπει να είναι κατακριτέα, αντιθέτως οφείλουν να γίνονται αποδεκτά και να συμμεριζόμαστε την ανάγκη που μπορεί να έχει κάποιος να βγάλει από μέσα του ό,τι τον ζορίζει και τον πνίγει. «Τα μάτια είναι ο καθρέφτης της ψυχής» κι όσο κι αν θέλουμε να κρύψουμε τις πραγματικές μας σκέψεις, μερικές φορές δεν τα καταφέρνουμε. Γιατί πρέπει λοιπόν να αποφεύγουμε την αλήθεια μας και ποιος είναι εκείνος που αποφασίζει πώς πρέπει να αντιδράσουμε σε δεδομένες καταστάσεις; Πάντοτε υπάρχει μια απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα, το θεμελιώδες ζήτημα όμως πηγάζει από μέσα μας. Η θετική αύρα ή ο αρνητισμός ενός ατόμου, το φως ή το σκοτάδι του, αντανακλούν τον εσωτερικό του κόσμο και δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε πότε κάτι δεν πάει καλά.
Οι περισσότεροι είμαστε απόλυτοι στο πώς πρέπει να αντιμετωπίζουμε βασικές κοινωνικές καταστάσεις, όπως ένα όμορφο ή δυσάρεστο νέο. Θα σου πουν πως πρέπει να γελάσεις ή να κλάψεις ή να δείξεις και λίγο συναίσθημα. Παρ’ όλα αυτά είμαστε άνθρωποι κι όχι ρομπότ, ώστε να μπαίνουμε σε κλάσματα δευτερολέπτου σε όποιο mood μάς ορίζουν. Νιώθουμε τύψεις αν ζηλέψουμε ή απογοητευτούμε, γιατί «δεν πρέπει να φερόμαστε έτσι στα φιλαράκια». Τα παραπάνω αποτελούν απλώς θεωρήσεις κι όχι αξιώματα. Τα γνωρίζουμε από τη στιγμή που έχουμε μεγαλώσει με τον εσωτερικό κοινωνικό έλεγχο, τη φωνούλα μέσα μας που μας λέει τι είναι ηθικά σωστό και τι λάθος και είμαστε αποφασισμένοι να μην γκρεμίσουμε εδώ τους κοινωνικούς κανόνες μας.
Ωστόσο, τι είναι εκείνο που δεν αφήνει ένα άτομο να χαρεί; Η απάντηση έρχεται πολύ εύκολα. Είτε δε χαίρεται με την ίδια του τη ζωή, με αποτέλεσμα να ζηλεύει λίγο παραπάνω τους γύρω του και να αναρωτιέται γιατί δεν του συμβαίνει κάτι παρόμοιο, είτε έχει μεγαλώσει σε περιβάλλον που φορώντας παρωπίδες τού έχουν υποδείξει πως πρέπει πάντοτε να βρίσκεται πιο ψηλά απ’ τους άλλους, ώστε να «ξεχωρίζει», τόσο κοινωνικά όσο και συναισθηματικά. Άλλες φορές εμπόδιο στη χαρά στέκονται η μοναξιά, η συνήθεια, τα απωθημένα και οι κανόνες. Γενικώς η έλλειψη ελευθερίας και ανεξαρτησίας της ψυχής αντιστοιχούν σε μια μίζερη ζωή που όλα μοιάζουν μαύρα. Γιατί όταν οι επιθυμίες μας μπαίνουν σε τριτοτέταρτη μοίρα, η ζωή δεν είναι δική μας αλλά εκείνων που αποζητούν τον έλεγχο.
Έτσι, λοιπόν, είναι απόλυτα φυσιολογικό και δικαιολογείται ένας άνθρωπος να μη χαίρεται για άλλους όταν βλέπει παντού εμπόδια στον δρόμο του. Δεν είναι εγωιστικό, είναι ανθρώπινο. Παρ’ όλα αυτά, δε σημαίνει πως δεν υπάρχουν περιθώρια να βελτιώσει αυτή τη συμπεριφορά και να βρει τον τρόπο να μην κατακλύζεται από ακραία αρνητικά συναισθήματα. Φυσικά για να γίνει αυτό χρειάζεται εσωτερική δουλειά και τόνωση της αυτοεκτίμησης, ώστε να εκτιμά τα γεγονότα γύρω του. Δεν υπάρχει μόνο ο εαυτός μας στον κόσμο. Υπάρχουν φίλοι κι άνθρωποι που μοιραζόμαστε μαζί τους τη ζωή μας, τη χαρά και τη λύπη μας. Δεν είναι όμορφο να ζηλεύουμε τη χαρά του άλλου, ούτε και να εκμεταλλευόμαστε τη λύπη του.
Πώς θα αντιμετωπίσεις, όμως, το φιλαράκι που δε χαίρεται; Εδώ δεν υπάρχει συγκεκριμένη απάντηση, διότι κι εσύ είσαι άνθρωπος με κατανόηση και υπομονή που κάποια στιγμή εξαντλείται. Είναι σημαντικό να μιλάμε και να λέμε την άποψή μας, ακόμη κι αν πονάει. Όλοι θέλουμε το καλύτερο για τους ανθρώπους μας, ειδικά όταν τους βλέπουμε να ταλαιπωρούνται. Δεν είμαστε σε θέση να το παίξουμε ψυχολόγοι και να λύσουμε ζητήματα άλλων. Μερικές φορές ο εσωτερικός μας κόσμος είναι τόσο περίπλοκος που δύσκολα ένας φίλος θα τον κατανοήσει. Όχι γιατί δε θέλει, αλλά είτε γιατί σκέφτεται διαφορετικά είτε γιατί έχουμε κι εμείς τα δικά μας άγχη. Καθένας είναι υπεύθυνος για τον εαυτό του, τα συναισθήματά του και τον έλεγχο του μυαλού του, όπως επίσης και για τη θέση του σε μια σχέση.
Θα γελάσεις, θα εκνευριστείς, θα ζηλέψεις, θα συγκινηθείς, θα απογοητευτείς, γιατί είσαι άνθρωπος. Παρ’ όλα αυτά είσαι και φίλος, αδερφός, σύζυγος, συνάδελφος. Κάποιες στιγμές αρκεί να πάρουμε μια βαθιά ανάσα, να κλείσουμε τα μάτια κι ό,τι μας φαίνεται λάθος να το δούμε από άλλη οπτική γωνία. Κάπως έτσι η ζωή παίρνει διαφορετικό χρώμα και νόημα. Ας αφήσουμε στην άκρη τα «πρέπει», ώστε οι σχέσεις μας να βασίζονται σε συναισθήματα αγνά κι αυθεντικά.
Συντάκτης: Αγγελική Τσιγαρά
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
