Η ύπνωση κουβαλάει στην πλάτη της διάφορες θεωρίες, που τη σχετίζουν με μαγεία, τα μεταφυσικά φαινόμενα και τις μυστήριες οντότητες. Στην πραγματικότητα όμως εφαρμόζεται σε διάφορους τομείς όπως την ιατρική και την ψυχολογία για θεραπεία ασθενειών και παθήσεων. Οπότε, όσο και να χρησιμοποιείται στον καλλιτεχνικό τομέα ή ακόμα και σε θρησκευτικό επίπεδο δίνοντάς της μια νότα μαγική και σκοτεινή, αποτελεί μια διαδικασία που με σωστή καθοδήγηση επιτυγχάνεται η ελεγχόμενη εξερεύνηση του υποσυνείδητου, οδηγώντας στην επίλυση ψυχοσωματικών παθήσεων αλλά κι εξαρτήσεων.

Με τον όρο ύπνωση εννοούμε «μια ειδική κατάσταση μεταβλημένης συνειδητότητας η οποία προκαλείται τεχνητά από κάποιο άλλο άτομο ή από τον ίδιο τον υπνωτιζόμενο (αυτο-ύπνωση)». Επιτυγχάνεται μέσω της εστίασης της προσοχής σε κάποιο συγκεκριμένο σημείο ή σε κάποια σκέψη, εικόνα ή φανταστική δραστηριότητα. Με πιο απλά λόγια ο θεραπευόμενος φθάνει σε ένα σημείο χαλάρωσης, που πια δεν έχει τον κύριο έλεγχο η λογική, αλλά το συναίσθημα. Όλοι οι άνθρωποι κατέχουν την ικανότητα της ύπνωσης και μπορούν να βρεθούν σε αυτό το στάδιο χαλάρωσης με την προϋπόθεση να το θέλουν οι ίδιοι. Η ύπνωση χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση ψυχολογικών ζητημάτων, άγχους, κατάθλιψης, φόβων αλλά και δυσλειτουργιών.

Σύμφωνα με την ιστορία υποστηρίζεται πως η θεωρία της ύπνωσης πηγαίνει πίσω στην αρχαιότητα και πως η αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν ακόμα και ασυνείδητα αυτή τη μέθοδο κατά τη διάρκεια διάφορων δραστηριοτήτων. Τον 18ο αιώνα όμως, η εκσυγχρονισμένη μορφή της λαμβάνει τόπο με πρόδρομο τον Franz Mesmer, από τον οποίο έγινε γνωστή η έννοια του μαγνητισμού. Ασχολούνταν πολύ με την ιδέα των μαγνητικών πεδίων και την έννοια του «ζωικού μαγνητισμού». Αργότερα όμως εμφανίστηκε ο James Braid, υποστηρικτής του υπνωτισμού, παραθέτοντας πως η θεωρία του μαγνητισμού ήταν βασισμένη σε ψευδαισθήσεις και χειρισμό του απλού κόσμου. Ξεκίνησε ένας πόλεμος μεταξύ των Μαγνητιστών και τον Υπνωτιστών οδηγώντας στη διαχώριση του «υπνωτισμού» από το «μεσμερισμό». Εντούτοις παραμένει μυστήριο γιατί ο Mesmer θεωρείται πατέρας της ύπνωσης από τη στιγμή, που φημίζεται πως δε θεράπευε τους ασθενείς του με υπνωτισμό.

Μύθοι όπως «η ύπνωση είναι μια υπερφυσική ικανότητα» ή «κατά την ύπνωση βρίσκεσαι σε κάποιο άλλο επίπεδο» ή «με τη βοήθεια της ύπνωσης μπορείς να βιώσεις κάποια προηγούμενη ζωή» αποτελούν παραμύθια κι ευρήματα της κοινωνίας καθώς ο ανθρώπινος οργανισμός είναι ικανός να οδηγηθεί σε αυτήν την κατάσταση ψυχισμού έχοντας καθ΄όλη τη διάρκεια τον έλεγχο, ακούγοντας τη φωνή του θεραπευτή. Νιώθει όποιος την υφίσταται κι αφουγκράζεται τι συμβαίνει γύρω του παρ΄όλο που βρίσκεται σε μια ενδιάμεση κατάσταση μεταξύ ύπνου και ξύπνιου· φανταστείτε όταν σας παίρνει ο ύπνος μπροστά από την τηλεόραση όπου δεν έχετε τον έλεγχο των βλεφάρων σας. Η ύπνωση δεν είναι ούτε επικίνδυνη ούτε μπορεί να ασκηθεί πάνω μας δίχως την έγκρισή μας. Και φυσικά ο υπνωτισμένος δεν είναι δυνατόν να μείνει χαμένος δίχως να επανέλθει. Ακόμη και να σταματήσει να μιλάει ο υπνωτιστής, ύστερα από λίγο ο ασθενής θα «ξυπνήσει» από μόνος του και θα τα θυμάται όλα– τα θρίλερ υπερβάλλουν λίγο.

Η κλινική ύπνωση ή υπνοθεραπεία θεωρείται η αρχαιότερη μορφή ψυχοθεραπείας. Όπως γνωρίζουμε τα ψυχολογικά και ψυχοσωματικά προβλήματα με τα οποία έρχεται αντιμέτωπος κάποιος πηγάζουν από το βαθύτερο εσωτερικό του κόσμο, το υποσυνείδητο. Η θεραπευτική υπνοθεραπεία λοιπόν έχει ως στόχο, να βοηθήσει, όσο πιο αποτελεσματικά και γρήγορα γίνεται στην οικειοποίηση με εκείνο το άγνωστο για εμάς περιβάλλον, που πολλές φορές αποφεύγουμε ή εθελοτυφλούμε μη θέλοντας να αντιμετωπίσουμε το συναισθηματικό και ψυχολογικό μας κόσμο.

Ως πλάσματα που χρησιμοποιούμε τη λογική μας και την τοξική, πολλές φορές, ικανότητα υπερανάλυσης διάφορων ζητημάτων, δεν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να χαλαρώσει κατά μία έννοια και να προσπαθήσει με ηρεμία, να αντιμετωπίσει μια κατάσταση. Πολλές φορές τα συναισθήματα και οι σκέψεις, που δημιουργούμε γύρω από ένα ζήτημα μας κάνουν να κατηγορούμε τον εαυτό μας και να μην τον αφήνουμε, να δώσει λύση σε κάποιο πρόβλημα, διότι δε θέλουμε να παραδεχτούμε πως υπάρχει. Εκεί είναι που ο ρόλος της υπνοθεραπείας έρχεται για να μας βοηθήσει να παραμερίσουμε για λίγο τη σκληρή λογική, που μας εμποδίζει να αναγνωρίσουμε πως κάποιες καταστάσεις είναι βαθιά ριζωμένες μέσα μας και χρειάζονται έναν ιδιαίτερο τρόπο διαχείρισης.

Η επιτυχία μιας υπνοθεραπείας βασίζεται στην καλή συνεργασία μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου, στην εμπιστοσύνη και φυσικά στην επαγγελματική καταξίωση του θεραπευτή ως ψυχολόγος. Το επάγγελμα του υπνοθεραπευτή δεν είναι ξεχωριστό από του ψυχολόγου. Έτσι κι αλλιώς όταν αναφερόμαστε στην υπνοθεραπεία εννοούμε την προσθήκη της στη γνωσιακή και ψυχοδυναμική θεραπεία. Κάλλιστα ο θεραπευόμενος βρίσκεται σε θέση να ασκήσει κιόλας την αυτούπνωση. Με αυτόν τον τρόπο φθάνει σε ένα επίπεδο, όπου μπορεί μόνος του να βοηθάει ενεργά στη θεραπεία του κι έξω από τα πλαίσια της καθοδήγησης του γιατρού. Έτσι νιώθει πιο σίγουρος για τον εαυτό του κι εμφανίζει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση αφού έχει φτάσει σε ένα στάδιο, που μπορεί να ελέγχει προσεκτικά τις σκέψεις του.

Η ύπνωση δεν ταιριάζει σε όλους και δεν έχει γίνει πλήρως αποδεκτή από πολλούς. Θέλει αρκετή έρευνα και πολλή προσοχή για τον θεραπευτή, που θα επιλέξει κάποιος. Όσοι είναι εξοικειωμένοι με την διαδικασία της ψυχοθεραπείας σίγουρα θα μπορούσαν, να εκμεταλλευτούν την πιθανότητα να προσθέσουν αυτήν την άσκηση στις συνεδρίες τους. Είναι – ίσως το μοναδικό – μέσο με το οποίο αφουγκράζεται κάποιος τόσο έντονα και αισθητά τον εσωτερικό του κόσμο και παρατηρεί τι τον εμποδίζει υποσυνείδητα. Εσύ είσαι έτοιμος να έρθεις αντιμέτωπος με εσένα;

 

 

Περισσότερες πληροφορίες για την θεραπευτική ύπνωση και αναζήτηση του σωστού υπνοθεραπευτή

Συντάκτης: Αγγελική Τσιγαρά
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου