Γίνε. Γίνε αυτό που η κοινωνία διατάζει. Πήγαινε καλά στο σχολείο, κυνήγα αργότερα καμία νομική ή ιατρική –μόνο αυτά θεωρούνται άξια επαγγέλματα–, μάθε ξένες γλώσσες (κρίσιμα τα αγγλικά για την πορεία σου), βρες δουλειά, κάνε οικογένεια και γίνε «σωστός» άνθρωπος. Έχεις ένα όνομα να κρατήσεις και δίνεις ρέστα στην κοινωνία, καθώς δείχνεις ως τώρα. Γίνε θρήσκος, γιατί έτσι σου επιβάλλει το κοινωνικό σου status και προσοχή, μη γίνεις βούκινο στον κόσμο.
Γίνε σεμνός και να ντύνεσαι ευπρεπώς, να μην τσαλακωθείς στιγμή, να μη δίνεις δικαιώματα, να μάθεις και το ίδιο στα παιδιά σου. Κάνε τον κύκλο της ζωής σου εκδίδοντάς σε ασύστολα σε μια τραγική ρουτίνα κι ένα στερεότυπο.
Προφυλάξου κι απ’ αυτά που δεν πρέπει να γίνεις. Μην τολμήσεις να ακολουθήσεις μια παράταιρη πορεία ή επιστήμη, μη διανοηθείς να γίνεις ένας «καλλιτέχνης της πεντάρας», μην τυχόν και δε γίνεις οικογενειάρχης γιατί άμεσα θα θεωρείσαι κακομοίρης αν δεν έχεις παντρευτεί και δεν έχεις κάνει παιδιά. Θα σε λυπούνται που δεν κατάφερες να ακολουθήσεις τα τρανά τους βήματα και τις τόσο ενδιαφέρουσες ζωές τους. Δε θα τολμήσεις να αμφισβητήσεις το «πίστευε και μη ερεύνα». Άμα ερευνήσεις, πάει, ο δρόμος σου θα είναι καταστροφικός. Μη γίνεις κάτι διαφορετικό από εκείνους. Εμπρός, λοιπόν, γίνε ένα με τη μάζα κι εσύ.
Με πόσα ανόητα στερεότυπα καθορίζουμε οι άνθρωποι την ύπαρξή μας; Υπάρχει άραγε κάποια χρυσή τομή, ανάμεσα σε τυποποιημένες θετικές είτε αρνητικές αντιλήψεις, που να οδηγεί έστω σε μια λογική εξήγηση;
Προφανώς κι υπάρχει απάντηση στο ερώτημα αυτό, αρκεί να μην ψάξεις στην επιφάνεια. Αρχικά, τα στερεότυπα οφείλουν μόνο να καταρριφθούν, όχι να καθοδηγήσουν. Απαρχαιωμένες αντιλήψεις που μάλλον έχουν γίνει σκονάκι για όλους, αφού δεν μπορούν να κατανοήσουν κάτι περισσότερο απ’ αυτά. Ίσως να μην μπορούν να δουν και πέρα απ’ αυτό. Μοιάζουν λοιπόν τα στερεότυπα σαν ένα μικρό κι αποπνικτικό κελί που κλείνεσαι για πάντα και που η αφεντιά σου έχει καταπιεί το κλειδί.
Αν καταφέρεις να δραπετεύσεις απ’ αυτό το κελί θα καταφέρεις να δεις την πραγματικότητα: Οι άνθρωποι πρέπει να αλλάζουν. Πρέπει να εξελίσσονται, να ενημερώνονται, να ερευνούν. Δε νοείται να ζεις με την ίδια κριτική ικανότητα απ’ τη στιγμή που αναπτύσσεις σκέψη μέχρι τη στιγμή που θα πεθάνεις. Κι αυτό θα το καταλάβεις μόλις πετάξεις όλα τα στερεότυπα από πάνω σου.
Πρέπει να μάθεις να αμφισβητείς, μη βλέπεις τα πράγματα μονόπαντα, ψάξου κι ενημερώσου. Μην κρίνεις ανθρώπους και καταστάσεις κι αν ακόμη υποπέσεις σε αυτό το σφάλμα να έχεις στο νου την κατανόηση, ή έστω προσπάθησέ την. Η κοινωνία ήδη σε κρίνει αρκετά και σου επιβάλλει κάμποσα «γίνε». Μα εσύ μη γίνεις ένα με τον όχλο.
Δε χρειάζεται να γίνεις αυτό που η κοινωνία σου επιβάλλει. Γίνε καλλιτέχνης, μουσικός, ναυτικός αν αυτό είναι το όνειρό σου. Μην κάνεις οικογένεια αν δε θες. Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι φτιαγμένοι κι ικανοί για να κάνουν οικογένεια και να μεγαλώσουν παιδιά. Μην ακολουθείς ό,τι δε σου κάνει, μόνο και μόνο γιατί είναι παγιωμένη πραγματικότητα. Πέταξε από πάνω σου τις αντιλήψεις άλλων. Μην καταπιέζεις τον εαυτό σου, δε θα σε βοηθήσει να πετύχεις τίποτα.Η επιτυχία πάει μόνο συντροφιά με τη σπίθα κι εκείνη με την επιθυμία, όχι με την επιβολή ή το συμβιβασμό.
Ο άνθρωπος που ξέρει να δέχεται τον εαυτό του όπως είναι, με τις δυνάμεις και τις αδυναμίες του είναι υγιής. Όχι παράταιρος. Να πετάς τα στερεότυπα λοιπόν και να θυμάσαι πως δεν είσαι τέλειος, μα η αποδοχή σου είναι το μεγαλύτερο επίτευγμα κι η προσπάθεια για αλλαγή το σημαντικότερο βήμα!
«Γίνε!» θα φωνάζει με απαίτηση η κοινωνία κι εσύ θα απαντάς «θα γίνω αυτό που εγώ επιθυμώ!». Τελικά, μη γίνεις τίποτα λιγότερο απ’ τον εαυτό σου.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη