Καλός γονέας δε γίνεσαι με το να προσφέρεις στο παιδί σου μόνο υλικά αγαθά, να του κάνεις τα χατίρια και να το δωροδοκείς. Οι καλοί γονείς φαίνονται κι απ’ τον τρόπο που λένε «όχι». Συχνό, λοιπόν, το φαινόμενο πολλοί γονείς να χρησιμοποιούν τη λέξη «ναι» για να μην κακοκαρδίσουν τα τέκνα τους.
Αρκετοί είναι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι το κάνουν από ανιδιοτελή αγάπη για τα παιδιά τους πιστεύοντας ότι αυτή αναδεικνύεται με χρήματα, δώρα, ανεξέλεγκτη ελευθερία και περιορισμένα όρια και κανόνες στη συμπεριφορά τους. Η αγάπη του γονιού προς το παιδί είναι πράγματι δυνατή κι ένας δεσμός που δεν κλονίζεται εύκολα, αλλά αποτελεί κι ένα δυνατό χαρτί όταν ο γονιός θέλει να συγκαλύψει κάποια πράγματα ή να τα απαλύνει όταν μεγαλώνει ένα «δύσκολο» -όπως θα το χαρακτήριζε κανείς- παιδί.
Κι όμως άπειρες οι περιπτώσεις που ένας γονιός δεν μπορεί να αρνηθεί στο παιδί του και καταλήγει να του κάνει το χατήρι είτε για να αποφύγει τις αντιδράσεις και τη γκρίνια του είτε για να γεφυρώσει το χάσμα και την έλλειψη επικοινωνίας, περιμένοντας την επιβεβαίωση πως είναι όντως καλός γονιός.Έτσι κάποιος μπορεί εύκολα να δείχνει αδύναμος να επιβληθεί στο παιδί του, ενώ στην πραγματικότητα να προσπαθεί να καλύψει τις δικές του προσωπικές ανασφάλειες και να αναζητά τρόπους να λάβει απ’ το παιδί του διαβεβαίωση πως ανταποκρίνεται άρτια στο ρόλο του.
Μάθε να λες «όχι» στο παιδί σου. «Όχι» σε ανάρμοστες συμπεριφορές, «όχι» σε χατίρια που φτάνουν σε σημείο εκμετάλλευσης, «όχι» στην ανεξέλεγκτη ελευθερία χωρίς ηθικούς φραγμούς κι όρια. Πρέπει οι γονείς να μάθουν επιτέλους να αρνούνται κάποια πράγματα στα παιδιά τους, γιατί έτσι δε θα γίνουν κακομαθημένα, θα μάθουν από μικρή ηλικία πως δεν μπορούν να έχουν και να παίρνουν πάντα ό,τι ζητάνε κι αυτό θα αποτελέσει σημαντικό εφόδιο μετά την ενηλικίωση. Για να διαμορφωθεί ο χαρακτήρας του παιδιού με αξίες θα πρέπει οι γονείς να περνάνε χρόνο μαζί του, να καταβάλλουν προσπάθεια και να θέτουν όρια δίνοντας εξηγήσεις για κάθε μια από τις πράξεις τους που γίνονται μόνο για το καλό τους. Τα δώρα για να ξεπετάξεις το παιδί σου και να γλιτώσεις τη γκρίνια του, μόνο καλό δε θα του κάνουν αύριο-μεθαύριο, στη μετέπειτα ζωή του.
Πέραν τούτου πρέπει το παιδί όταν ρωτάει γιατί δεν πρέπει να κάνει κάτι να παίρνει μια πλήρη εξήγηση, τεκμηριωμένη με επιχειρήματα για να καταλάβει ότι η άρνηση του γονιού είναι βάσιμη κι όχι προσωπική αντίδραση ή εκδικητική πράξη. Δεν μπορείς να λες στα παιδιά σου να μην κάνουν κάτι, γιατί δεν πρέπει, χωρίς να τους πεις και ποιες θα είναι οι συνέπειες της πράξης τους ώστε να αντιληφθούν τον πραγματικό λόγο της απαγόρευσης. Αν για παράδειγμα τα παιδιά σου πειράξουν ξένα πράγματα, συμμαθητών τους ή φίλων τους, μην τα μαλώσεις απλώς λέγοντάς τους πως αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να ξανακάνουν, αλλά προσπάθησε να τους εξηγήσεις την έννοια της ιδιοκτησίας, ώστε να μάθουν να σέβονται κι αργότερα να μπορούν να υπερασπιστούν και τη δική τους.
Μην πεις στα παιδιά σου «ναι» όταν θα είστε στο πολυκατάστημα με τα παιχνίδια και ζητούν με κλάματα το παιχνίδι που επιθυμούν, να λες «όχι» και να εξηγείς και το λόγο που δεν μπορείς να τους το αγοράσεις. Να λέτε «όχι», εξηγώντας τα κι όχι προσπερνώντας τα, γιατί μόνο έτσι το παιδί σας θα αποκτήσει αργότερα την ικανότητα να κρίνει και να λειτουργεί ανεξάρτητα. Να προσπαθείτε να χρησιμοποιείτε λέξεις που το παιδί καταλαβαίνει, να μιλάτε στη δική του γλώσσα, ήρεμα, να εξηγείτε. Να λέτε «όχι» και να το εννοείται για να μη γίνουν τα παιδιά σας κακομαθημένα, «δύσκολα», ιδιότροπα ή οτιδήποτε άλλο αργότερα χαρακτηριστούν.
Ο καλός γονέας ξέρει πρώτα να αρνείται και μετά να δέχεται. Άλλα ξέρει και να αγαπάει χωρίς η αγάπη του να εξαγοράζεται. Αν θέλετε, λοιπόν, να είστε καλοί γονείς να μάθετε στα παιδιά σας τι πάει να πει κριτική ικανότητα και μέτρο. Για να μην υπάρξουν άλλα «δύσκολα» και κακομαθημένα παιδιά. Αυτά εξάλλου δεν ήταν ποτέ έτσι. Συνήθως οι γονείς τα έκαναν.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.