«Όταν γίνεις γονιός, θα καταλάβεις», σου λέει επικριτικά κάποιος που έχει βιώσει το θαύμα της τεκνοποίησης κι εσύ, περιμένεις μες στην απορία, κάποια πιθανή αιτία για την οποία μπορεί να χρειάζεται να ζήσεις αυτή την εμπειρία για να θεωρείσαι «ειδικός».
Οι επιδέξιοι γονείς, σίγουρα, έχουν δώσει στο παιδί τους όλη τους την αγάπη και την ανιδιοτέλεια, ώστε να το βλέπουν καθημερινά να προοδεύει. Φυσικά κι ένας γονιός είναι άξιος -όταν είναι γονιός, όμως, με όλο το νόημα της λέξης.
Κι έρχονται, λοιπόν, φορές που μπορεί να έχεις δει γονείς να διαπαιδαγωγούν τα παιδιά τους με τέτοιον τρόπο κατά τον οποίο δεν έρχεσαι ούτε σε ελάχιστο βαθμό σε συμφωνία. Ενοχλείσαι, παρεμβαίνεις, προσπαθείς με επιχειρήματα να εκφράσεις τη γνώμη σου, ενώ η συνηθέστερη απάντηση που λαμβάνεις είναι: «Δεν έχεις παιδιά, δεν ξέρεις, δε θα καταλάβεις μέχρι να κάνεις».
Όχι, αγαπητέ γονέα, τα πράγματα εξελίσσονται κάπως διαφορετικά. Ναι, έφερες στον κόσμο ένα παιδί και μπράβο σου γι’ αυτό. Το θέμα είναι, ήσουν έτοιμος γι’ αυτό το παιδί;
Όλοι οι γονείς του κόσμου θα απαντούσαν εδώ πως το παιδί θέλει αγάπη για να μεγαλώσει ως ένα ψυχικά σταθερό άτομο. Ο κάθε γονιός, όμως, εκφράζει την αγάπη του διαφορετικά: Άλλοι εξαγοράζοντας την αγάπη τους με υλικά αγαθά, άλλοι με εκφοβισμούς –«για να γίνει άνθρωπος»–, άλλοι με υπερπροστασία του τύπου: «αχ, παιδάκι μου, θα με πεθάνεις, τι έκανες πάλι, πού πας;» –λες και θα επέλθει η καταστροφή του κόσμου–, άλλοι με πλήρη αδιαφορία που την ονομάζουν αγάπη, αγνοώντας τα σημαντικά που χρειάζονται για να μεγαλώσουν ένα παιδί, δίνοντας σημασία στην κοινωνία και τον αντίκτυπο της συμπεριφοράς εκείνων και των τέκνων τους ώστε να διατηρούν την εικόνα –που μένει μόνο εικόνα– της «πυρηνικής» οικογένειας που έξω προβάλλουν.
Κάνουν, λοιπόν, πολλοί άνθρωποι απογόνους. Απ’ τη γέννα μέχρι τη γαλούχηση όμως, υπάρχει τεράστιο χάσμα. Εδώ γίνονται γονείς άνθρωποι που ίσως να μην έπρεπε να γίνουν ποτέ! Δεν είναι, άλλωστε, όλοι άξιοι γι’ αυτό.
Φέρνουν ανθρώπινα όντα σε αυτόν τον κόσμο, νομίζοντας πως αποκτούν αυτομάτως έμφυτες γνώσεις για την ανατροφή τους. «Δεν έχει οδηγίες χρήσης να γίνεις γονιός», σου λένε κι εσύ τραβάς και τις τρίχες απ’ τα βλέφαρά σου.
Ένα παιδί θέλει αγάπη, ναι, μα δε χρειάζεται μόνο αυτό. Χρειάζεται έναν γονιό «βράχο» πλάι του, να του δείχνει κατανόηση, ανοχή, να το καθοδηγεί απ’ τη δική του οπτική για το σωστό και για το λάθος, να του προσφέρει υλικά μα και νοητικά εφόδια, να είναι κοντά του σε κάθε του προβληματισμό –ακόμα και στον πιο γελοίο–, να του επιτρέπει να κάνει λάθη, ώστε να μεγαλώσει και να γίνει ένας ψυχικά υγιής ενήλικας.
Το πιο σημαντικό! Ένας γονιός δεν πρέπει να ξεχάσει την εποχή που κι αυτός υπήρξε παιδί. Ένας στους δέκα πρέπει να θυμάται τα παιδικά του χρόνια και τι έκανε τότε, οι άλλοι ήταν λες και γύρισαν την κασέτα τους στην ενήλικη ζωή, ξεχνώντας δικές τους επιθυμίες, τρέλες κι ατοπήματα της παιδικής ηλικίας. Πρέπει να έχεις προετοιμαστεί για τα παραπάνω, αλλιώς αν είσαι ο γονέας αυτής της λογικής μη θυμώνεις όταν κάποιος προσπαθεί με επιχειρήματα να σου εκφράσει την άποψή του.
Έπειτα, θες το παιδί σου, όπως λες, να ‘ναι ευτυχισμένο. Ευτυχισμένο, βάσει των δικών σου επιθυμιών κι αναγκών ή βάσει αυτών που εκείνο θα επιλέξει; Μην κάνεις, γονιέ, όνειρα που δεν ανήκουν σε εσένα. Έχεις φέρει ένα πλάσμα που έχει την ελευθερία να κάνει μόνο του επιλογές. Πλέον το σώμα κι η ψυχή του τού ανήκουν. Σταμάτησε να εξαρτάται από εσένα απ’ τα πρώτα του κιόλας βήματα. Άφησέ το, λοιπόν, να ζει τη ζωή και τα όνειρά του. Πάντα θα σε κάνει περήφανο, άλλωστε.
Τέλος, αγαπητέ γονέα, θα αναρωτιέσαι με τι θράσος παρεμβαίνουν όσοι δεν έχουν εμπειρία στο άθλημα στο μεγάλωμα του παιδιού σου. Ίσως, καμία φορά, χρειάζεται και κάποιος να σου υπενθυμίζει πράγματα που ξέχασες, για να δώσεις όλη σου την έμφαση στην οικογένειά σου.
Άκου, λοιπόν, καμία φορά και τους άπειρους, γιατί ίσως κι αυτοί να είναι μελλοντικοί γονείς σε πρόβα, οπότε χρειάζονται τα φώτα σου. Χρειάζεσαι όμως κι εσύ τις συμβουλές τους, για να είσαι κι εσύ και το παιδί σου χαρούμενοι, χωρίς προβληματισμούς και χωρίς άλλα «άμα κάνεις παιδιά, θα καταλάβεις!».
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη