Η εξέλιξη της τεχνολογίας και της διαδικτυακής επικοινωνίας τα τελευταία χρόνια έφεραν μαζί τους έναν νέο τύπο «σχετίζεσθαι», έναν καινούργιο τρόπο σύνδεσης με άλλους ανθρώπους, μια νέα τάση στον τρόπο που αρχίζουν και εξελίσσονται οι διαπροσωπικές σχέσεις. Αυτό που είναι πλέον κομμάτι της καθημερινότητας πολλών ανθρώπων, οι διαδικτυακές γνωριμίες, ο διαδικτυακός συσχετισμός, η διαδικτυακή αλληλεπίδραση, μπορεί να οδηγήσει σε σχέση ή σε σχεδόν σχέση ή σε κάτι που θυμίζει σχέση αλλά ούτε είναι ούτε δεν είναι.
Οι αλλόκοτοι προσδιορισμοί του ερωτικού «σχετίζεσθαι» μέσα στον αχανή κόσμο του διαδικτύου αποτελούν πρόσφατο απότοκο της χρήσης του και γεννούν νέα ζητήματα στον τρόπο που οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν ερωτικά μεταξύ τους και διαχειρίζονται αυτές τις αλληλεπιδράσεις. Μέσα από τη δεξαμενή του διαδικτύου καθένας έχει την ευκαιρία να συναντήσει πληθώρα επιλογών και να αλιεύσει αυτή που επιθυμεί, όποτε επιθυμεί, ενώ έχει πρόσβαση σε πληθώρα επιλογών. Μπορεί με το πάτημα μερικών κουμπιών ή με την επιλογή μιας αντίδρασης μπορεί κανείς να προσελκύσει ένα άλλο άτομο που γνωρίζει ή δε γνωρίζει. Μπορεί να ξεκινήσει να συνομιλεί μαζί του, ενώ ταυτόχρονα συνομιλεί και με άλλα άτομα. Μπορεί όμως οποιαδήποτε στιγμή «να βγει από τη σύνδεση» ή απλώς να σταματήσει να απαντά και να διακόψει την επικοινωνία, χωρίς κόστος, χωρίς καμία εξήγηση.
Από τον κόσμο των διαδικτυακών ερωτικών αλληλεπιδράσεων αναδείχθηκαν νέα φαινόμενα αλληλεπίδρασης και νέοι τύποι σχέσεων, που οι αγγλομαθείς έχουν ονομάσει ghosting, icing και simmering. Το πρώτο φαινόμενο αφορά στην κατάσταση που ενώ δύο άνθρωποι ξεκίνησαν να μιλούν διαδικτυακά περιδιαβαίνοντας έναν δρόμο ερωτικού ενδιαφέροντος, είτε έχουν πραγματοποιηθεί δια ζώσης συναντήσεις είτε όχι, ο ένας από τους δύο ξαφνικά εξαφανίζεται, διακόπτοντας κάθε επικοινωνία, χωρίς εξηγήσεις, λες και άνοιξε η γη και τον κατάπιε. Στη συνέχεια μπορεί να επανεμφανιστεί και να εξαφανιστεί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο.
Το icing (πάγωμα) από την άλλη, αφορά την εκδήλωση ενδιαφέροντος από ένα άτομο σε ένα άλλο, την ανάπτυξη ενός φλερτ μαζί με τη διαπίστωση ότι η κατάσταση δεν μπορεί να εξελιχθεί παραπάνω στην παρούσα φάση γιατί το άτομο δεν μπορεί ή δε θέλει να μπει σε σχέση. Οπόταν αφήνει στον άλλο την εντύπωση ότι τώρα αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να εξελιχθεί, αλλά ταυτόχρονα αφήνει ξεκάθαρες ελπίδες για το μέλλον, βάζοντας «στον πάγο» την μεταξύ τους κατάσταση, χωρίς όμως να τη διακόπτει. Το άτομο αυτό μπορεί να μην επιδιώκει να μπει σε κατάσταση που να οδηγεί σε σχέση είτε γιατί είναι ήδη δεσμευμένο, είτε γιατί βρίσκεται αρκετά μακριά από το άτομο με το οποίο συνομιλεί, είτε γιατί δεν είναι σε φάση. Γενικά, είτε υπάρχει πραγματική ή μη πραγματική δυστοκία, δίνει την εντύπωση ότι δεν πρόκειται για κάτι μόνιμο αλλά για κάτι που πιθανόν να αλλάξει, αφήνοντας τον άλλον στο περίμενε.
Το simmering (σιγόβρασμα) είναι μια κατάσταση επικοινωνίας που ο ένας κρατά μια βολική απόσταση από τον άλλο, ενώ ταυτόχρονα εκδηλώνει το ενδιαφέρον του και φλερτάρει. Δεν επιδιώκει όμως κάτι παραπάνω πέραν του βολικού φλερτ, αφήνοντας την άλλη πλευρά να πιστεύει ότι κάτι ψήνεται, χωρίς όμως να υπάρχει καμιά εξέλιξη.
Όλες αυτές οι καταστάσεις ίσως να υπήρχαν και πριν την εποχή των διαδικτυακών γνωριμιών ως καταστάσεις που απλώς δεν οδηγούσαν κάπου. Η χρήση όμως του διαδικτύου και των διαδικτυακών εφαρμογών επικοινωνίας έκαναν τέτοιες ασαφείς καταστάσεις να ευδοκιμούν πιο εύκολα και πιο συχνά. Κι αυτό γιατί μπορούν να γίνουν από απόσταση, απρόσωπα και κάπως πιο ανεπίσημα. Γιατί υπάρχει η ευκολία του πατήματος ενός κουμπιού για να αρχίσει ή τελειώσει μια συνομιλία. Γιατί μπορεί να γίνει οποιαδήποτε στιγμή της μέρας όταν ο άλλος θέλει, δεν έχει τι να κάνει ή νιώθει μόνος, ανέξοδα, αναίτια, χωρίς κόπο, χωρίς επιπτώσεις. Έτσι με το πάτημα ενός κουμπιού, όταν θες το έχεις και όταν βαρεθείς δεν το έχεις.
Οι παραπάνω καταστάσεις έχουν ως κοινό στοιχείο μια σταθερή ασάφεια προς την άλλη πλευρά, μια σταθερή ασάφεια προς το περιεχόμενο της κατάστασης αλλά και προς την πορεία της. Σταθερή γιατί με την πάροδο του χρόνου δεν ξεκαθαρίζει η κατάσταση, δεν προσδιορίζεται από κανέναν από τους δύο. Ασάφεια γιατί αυτό βολεύει, αφού ούτε δημιουργεί δρόμους προς δέσμευση ούτε και οδηγεί στην πρόθεση τερματισμού. Είναι μια βολική συνθήκη που περιλαμβάνει σημασία, προσοχή, επιβεβαίωση, έλεγχο και απόσταση. Επίσης δεν είναι προϋπόθεση ότι μια τέτοια κατάσταση δεν μπορεί να συμβαίνει παράλληλα και με άλλα άτομα. Δεν υπάρχει πρωτόκολλο συμφωνίας ούτε δέσμευση αλλά ούτε και έλεγχος της δράσης της άλλης πλευράς. Τι πιο βολικό, λοιπόν, για έναν άνθρωπο που θέλει να περάσει την ώρα του, που θέλει να σκοτώσει τη μοναξιά του κάθε που την αισθάνεται, που θέλει την επιβεβαίωση, τη σημασία και το φλερτ, αλλά δε θέλει οποιαδήποτε ευθύνη, υποχρέωση ή κάθε άλλη συνεπακόλουθη διαδικασία ή δέσμευση φέρει η κλασική σχέση; Η έλλειψη συνεπειών είναι ένας από τους λόγους που τέτοιες καταστάσεις διαιωνίζονται.
Αυτές οι νέες τάσεις παρασύρουν αρκετούς ανθρώπους, αφήνοντας τους υποστηρικτές του κλασικού φλερτ το οποίο οδηγεί σε πρόθεση για εξέλιξη, εκτεθειμένους, απογοητευμένους, και ταυτόχρονα συγκρατημένους σε κάθε είδος γνωριμίας, και δη διαδικτυακής, με την επιφύλαξη ότι θα βαδίζει στο βόλεμα που αφήνει μια σταθερή ασαφής συνθήκη. Στις μέρες μας οι ανθρώπινες σχέσεις χωλαίνουν, διαβρώνονται, χάνουν την ταυτότητά τους, την ουσία τους. Όλα πια αποκτούνται εύκολα, με το πάτημα ενός κουμπιού, αυτό που συχνά σβήνει τον ρομαντισμό, την ευθύτητα, την ευθύνη και τη συνέπεια.
Συντάκτης: Μαρία Πολυδώρου
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
