Ο Αστέρης κι η Αργυρώ αποτελούν ένα από τα διασημότερα τηλεοπτικά ζευγάρια που με την πολυτάραχη σχέση τους δίνουν τα δικά τους μηνύματα για την αγάπη, τον έρωτα και τις κοινωνικές νόρμες. Η σειρά Σασμός κατάφερε να καθηλώσει πολλούς τηλεθεατές με την πλοκή της, παρουσιάζοντας την πορεία της προσπάθειας ενός ατέρμονου έρωτα να τιθασεύσει το χρόνιο μίσος, να σιάξει (=φτιάξει>εξού και Σασμός) τις σχέσεις των οικογενειών που βρίσκονται σε μόνιμη έχθρα, ώστε να εδραιώσει τελικά την αγάπη ως το νικητή των δυνάμεων του μίσους, της ίντριγκας, της δολοπλοκίας και των άκαμπτων στερεοτύπων και προτύπων που κουβαλούν στην πλάτη τους οι μικρές κοινωνίες σαν αυτή της Κρήτης.
Στο σημερινό επεισόδιο αποκαλύπτεται το μεγάλο μυστικό του Αστέρη που επιμελώς κρατούσε κρυμμένο από τον έρωτα της ζωής του τόσο καιρό και το οποίο αφορά στη μεταμόσχευση νεφρού που υποβλήθηκε η Αργυρώ και δότης ήταν ο ίδιος, χωρίς εκείνη να το γνωρίζει. Αυτό το κατά τ΄άλλα καλοπροαίρετο αλλά και τολμηρό εγχείρημα του πρωταγωνιστή να σώσει τη ζωή του ανθρώπου που αγαπούσε, τη στιγμή που η ίδια αγνοούσε το συμβάν, φανερώνει ένα μεγαλείο αγάπης κι αυτοθυσίας αλλά συνάμα εγείρει σοβαρά δεοντολογικά ζητήματα.
Αν ξεκινήσουμε από την άγνοια που μέχρι στιγμής είχε η ασθενής σχετικά με τον δότη της και με την ξαφνική αποκάλυψη της πληροφορίας, μπορούμε εύκολα να διαπιστώσουμε ότι από τη σχέση αυτή εκλείπει η ειλικρίνεια και η διαφάνεια, σημαντικά στοιχεία που μπορούν ενίοτε να οδηγήσουν στο βαθύ κλονισμό της. Βέβαια, προφανώς ένας από τους σημαντικότερους λόγους που ο δότης θέλησε να κρύψει την ταυτότητά του ενδεχομένως να ήταν η συνεπακόλουθη επίδραση που θα είχε η πληροφορία αυτή στο συναίσθημα της αγαπημένης του, η ανάληψη ενός αιωνίου αισθήματος υποχρέωσης κι επομένως η αλλαγή της δυναμικής της σχέσης μεταξύ των ανθρώπων αυτών, προσδίδοντας τους μια διπλή σχέση, ερωτική-εχθρική αλλά κι ασθενή-σωτήρα.
Η διαπίστωση ότι το πρόσωπο με το οποίο το άτομο συνδέεται συναισθηματικά -ειδικά μέσα από μια ερωτική σχέση- του έσωσε τη ζωή δίνοντας το νεφρό του και ταυτόχρονα εκθέτοντας τον εαυτό του σ΄ένα ρίσκο αναφορικά με την υγεία του, του δημιουργεί μια ακόμα σύνδεση μ’ αυτό το πρόσωπο, η οποία έχει διαφορετική βαρύτητα, αλλά και μια μονιμότητα. Τους ανθρώπους αυτούς πάντα θα τους δένει κάτι, ακόμα κι αν η σχέση τερματιστεί, με ό,τι συνεπάγεται το γεγονός αυτό. Ο πρώην ασθενής θεραπεύτηκε εξαιτίας αυτής της “δωρεάς”από τον άνθρωπό του και μαζί του θα τον δένει πάντα η ευγνωμοσύνη, η υποχρέωση αλλά κι η ίδια η ζωή, ενώ ο δότης γνωρίζει ότι ένα σημαντικό όργανο του σώματός του βρίσκεται στο σώμα ενός ανθρώπου που αγάπησε κι όποια κι αν είναι η κατάληξη της αγάπης αυτής, αυτή η σύνδεση δεν μπορεί ποτέ να κοπεί.
Ταυτόχρονα, την ώρα που η ερωτική σχέση υφίσταται, η δημιουργία μιας τέτοιας σύνδεσης ενδεχομένως να επιφέρει συνεπακόλουθα ένα είδος προσκόλλησης μεταξύ των δύο συντρόφων- ειδικότερα από την πλευρά του ατόμου που ήταν ασθενής προς το σύντροφο που έγινε δότης. Αυτή η προσκόλληση εύκολα μπορεί να προκύψει από την αίσθηση του ενός ότι δένεται και με βιολογικό τρόπο με τον ερωτικό του σύντροφο, καθώς και με την ταύτισή του ως τον σωτήρα του και τον “ζωοδόχο”του. Το αίσθημα αυτό συχνά μπορεί να δυσκολέψει τα μέρη ν’ απαγκιστρωθούν από τα δεσμά της σχέσης, εάν κι εφόσον αυτή κάποια στιγμή καταστεί δυσλειτουργική.
Συνάμα, ο λήπτης του νεφρού από τον δότη σύντροφό του ενδόμυχα πιθανόν να κουβαλά μέσα του και το βάρος της ευθύνης σχετικά με την προστασία της υγείας του συντρόφου του, αλλά και με την πορεία της. Κι αυτό έχει να κάνει μια υποβόσκουσα ευθύνη του λήπτη του νεφρού σχετικά με τις πρακτικές που νιώθει ότι ο σύντροφός του πρέπει ν’ ακολουθεί στο εξής σ΄ένα γενικό πλαίσιο υγιεινού τρόπου ζωής (βλ. διατροφή, άσκηση, νερό, ύπνος κ.τ.λ.), ώστε να θωρακίσει την υγεία του και ν’ αποφύγει υψηλά ρίσκα. Ενώ σε περίπτωση κλονισμού της υγείας του άλλου, είτε σχετίζεται με την απώλεια του ενός νεφρού είτε όχι, το αίσθημα της ευθύνης, αλλά κυρίως της ενοχής, είναι κάτι που εάν εμφανιστεί μπορεί να επιβαρύνει σοβαρά τον ίδιο και συνεπακόλουθα τη σχέση. Η ενοχικότητα επισύρει συμπεριφορές είτε υπερβολικού-πιεστικού ενδιαφέροντος, είτε εσωτερικευμένου θυμού είτε ακόμα κι επιθετικότητας, ευερεθιστότητας.
Ταυτοχρόνως, ο δότης, σε περίπτωση που στην πορεία της ζωής του αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα υγείας είτε ως απότοκο της μεταμόσχευσης είτε άσχετο μ’ αυτό, μπορεί να μην αισθανθεί άνετα με τη στάση του συντρόφου του αν απορρέει από αισθήματα ενοχής, ή μπορεί ακόμα και να παρουσιάσει λανθάνοντα ή ασυνείδητο θυμό προς τον λήπτη του νεφρού, είτε είναι ταίρι του είτε όχι.
Εν κατακλείδι, τέτοια είδη προσφοράς κι ανιδιοτελούς βοήθειας συνοδεύονται με δεοντολογικά ζητήματα εξέχουσας σημασίας τα οποία συνεπακόλουθα μπορεί να επηρεάσουν είτε ευνοϊκά είτε δυσμενώς τη σχέση, αναλόγως του τρόπου που τα άτομα τ’ αντιμετωπίζουν και τα διαχειρίζονται. Αν τα άτομα είναι συνειδητοποιημένα, αν έχει προηγηθεί συζήτηση, αν υπάρχει ειλικρινές μοίρασμα συναισθημάτων κι ανησυχιών αναφορικά με το εν λόγω εγχείρημα, ενδεχομένως τα θεμέλια της σχέσης να γίνουν ακόμα πιο ισχυρά. Το σίγουρο όμως είναι ότι δημιουργούν μια ισόβια σύνδεση μεταξύ τους, ένα ισχυρό αποτύπωμα αγάπης κι ένα διαφορετικό δέσιμο, που για την πραγματική αγάπη, θεωρούνται έτσι κι αλλιώς εκ των ων ουκ άνευ. Τώρα, για την Αργυρώ και τον Αστέρη, θα το δείξει η ιστορία.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου