Σίγουρα στους περισσότερους από εμάς, κι αν όχι σ’ όλους, έχει τύχει έστω και μια φορά στη ζωή μας να γίνουμε μάρτυρες συνεντεύξεων εργασίας που δε θέλαμε να μπούμε καν στον κόπο να πάμε, είτε γιατί είχαμε διαβάσει αρνητικά σχόλια στο διαδίκτυο για την εν λόγω εταιρία, είτε κάποιος γνωστός μας είχε αντίστοιχη εμπειρία σε συνέντευξή του. Όμως με αφορμή την οικονομική ανάγκη τελικά επιλέξαμε να το πράξουμε. Κι όταν τελικά επιλέξαμε να μπούμε στο στόμα του λύκου, οι ερωτήσεις που μας έκαναν μάς έφεραν σε δύσκολη θέση κι επιβεβαίωσαν τον αρχικό μας δισταγμό.

Στο παρακάτω κείμενο σου συγκέντρωσα τις 6 πιο juicy-παράνομες ερωτήσεις που έχω δεχτεί σε συνεντεύξεις εργασίας για να είσαι προετοιμασμένος, όταν θα σκάσει η βόμβα, να θέσεις τα όριά σου, καθώς είσαι νομικά καλυμμένος στο να μη δεχθείς ν’ απαντήσεις. Στην κάθε ερώτηση, αντιστοιχεί και η απάντηση που θα έδινα εγώ σήμερα, αν κάποιος recruiter με ρωτούσε.

 

-Από πού είστε;

-Είναι κριτήριο η καταγωγή για την επιλογή ενός υποψηφίου; Κι αν ναι, τότε μπορείτε να μου διευκρινίσετε γιατί;

Είναι παράνομο να ρωτήσουν έναν υποψήφιο για τον τόπο γέννησής του ή των γονιών του, καθώς αυτό δε σχετίζεται με τις δικές τους ικανότητες και δεξιότητες. Όχι, τίποτα άλλο, αλλά να μην πουλάνε και παπά για inclusion και diversity ενώ στην ουσία ξερνάνε τον ρατσισμό τους.

 

-Σκοπεύετε να παντρευτείτε στα επόμενα δύο χρόνια;

-Δεν το έχω σκεφτεί, αλλά θα προτιμούσα να αφήσουμε τις οικογενειακές μας ζωές εκτός της συνέντευξης. Αν επιθυμείτε μπορείτε να μοιραστείτε τη δική σας. 

Είναι πολύ σημαντικό να μην απαντήσεις καθόλου σ’ αυτή την ερώτηση και να την αποφύγεις όσο το δυνατόν πιο εύκολα μπορείς. Στην περίπτωση που η κατάσταση χειροτερεύει, εξήγησε ευγενικά ότι η ερώτηση που σου γίνεται είναι εκτός νόμιμου πλαισίου κι άλλαξε την ερώτηση ζητώντας να σου απαριθμήσουν τα καθήκοντα της θέσης και να μιλήσετε σε σχέση με αυτά. Οι εργοδότες δεν επιτρέπεται να ρωτούν έναν υποψήφιο για τον γάμο, την οικογενειακή κατάσταση, τα παιδιά και τις προσωπικές σχέσεις. Αυτές οι ερωτήσεις χρησιμοποιούνται προκειμένου να δημιουργηθούν ανισότητες, ιδίως κατά των γυναικών.

 

-Πόσω χρονών είστε;

Δε νομίζω ότι η ηλικία αποτελεί κριτήριο για την επιλογή ενός υποψηφίου. Αν ναι, μπορείτε να μου το δείξετε σε κάποιο νομικό έγγραφο παρακαλώ;

Είναι εξαιρετικά σημαντικό να τηρούνται οι νόμοι περί προστασίας του εργαζομένου, ώστε η ηλικία να μην αποτελεί κριτήριο για την πρόσληψη, με μερικές εξαιρέσεις όπως την εργασία σε μπαρ. Να γνωρίζεις πως σε περίπτωση που είσαι άνω των 40 ετών καλύπτεσαι από τον νόμο περί διακρίσεων λόγω ηλικίας στην απασχόληση. Είναι παράνομο για έναν εργοδότη να ρωτήσει την ηλικία σου, πότε γεννήθηκες, τα γενέθλιά σου ή τη χρονιά της αποφοίτησής σου και δικαιούσαι να μην απαντήσεις, χωρίς καμία νομική κύρωση.

 

-Ποια είναι η οικονομική σας κατάσταση;

Αν θέλετε να μιλήσουμε για την αμοιβή μου, είμαι ανοιχτός/ανοιχτή στο να ακούσω το πλαφόν της θέσης για να έρθουμε σε μια συμφωνία που θα καλύπτει και τις δυο πλευρές.

Οι εργοδότες μπορούν να ρωτήσουν σχετικά με την οικονομική σου κατάσταση, αλλά δεν επιτρέπεται να λαμβάνουν αποφάσεις περί πρόσληψης βασισμένες σε αυτές τις πληροφορίες. Αυτό περιλαμβάνει ερωτήσεις σχετικά με τα οφέλη, τα χρέη, την ιδιοκτησία ακινήτου ή την κατοχή αυτοκινήτου (εκτός εάν αυτά είναι σχετικά με τις απαιτήσεις της συγκεκριμένης θέσης εργασίας). Άρα, τι κάνεις; Απαντάς σαν να μην κατάλαβες και το πηγαίνεις εκεί που θέλεις εσύ.

 

-Έχετε κάποιο συγκεκριμένο σεξουαλικό προσανατολισμό;

Όπως όλοι μας. Αλλά αυτό δεν αφορά τη θέση, σωστά;

Σε περίπτωση που δεχθείς περαιτέρω πιέσεις, να γνωρίζεις ότι καλύπτεσαι από τον νόμο 4443/2016 που αναφέρεται στην «Εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανεξαρτήτως φυλετικής ή εθνολογικής καταγωγής, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού» και μπορείς να προχωρήσεις σε άμεση καταγγελία κατά του συγκεκριμένου εργοδότη, ενώ δε χρειάζεται κάπου εδώ να αναφέρουμε ότι έχεις αποχωρήσει χθες από τη συγκεκριμένη συνέντευξη.

 

-Είστε χριστιανός ορθόδοξος;

Γιατί μήπως θέλετε να πάμε την Κυριακή μαζί στην εκκλησία; Αστειεύομαι.

Βάσει του νόμου 4443/2016, τ’ άτομα που διενεργούν συνεντεύξεις δεν πρέπει ποτέ να ρωτούν για τη θρησκεία που ασπάζεται κάποιος ή τις προσωπικές του πεποιθήσεις. Υπάρχουν ωστόσο εξαιρέσεις για θρησκευτικές οργανώσεις, εκπαιδευτικά ιδρύματα και κοινωνικές ενώσεις, που μπορούν ν’ αποφασίσουν να μην προσλάβουν κάποιον λόγω της θρησκείας του, όπως προβλέπεται από τον νόμο.

 

Αντί επιλόγου: Παρ’ όλο που έχουμε τη δυνατότητα ν’ αποφασίσουμε ν’ απαντήσουμε σ’ αυτές τις ερωτήσεις, έχουμε επίσης την ελευθερία να αρνηθούμε ν’ απαντήσουμε χωρίς να υποστούμε αρνητικές συνέπειες. Επιπλέον, υπάρχει η δυνατότητα να υποβάλουμε καταγγελία στην επιθεώρηση εργασίας, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε πρόστιμο ή κυρώσεις εναντίον της εταιρίας ή οργανισμού που παραβιάζει τα δικαιώματά μας. Γι’ αυτό παιδιά προσοχή στις συνεντεύξεις, γιατί όποιος καεί με τον χυλό φυσά και το γιαούρτι.

Συντάκτης: Ανδρέας Πετρόπουλος
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου