Να εργάζεσαι σ’ ένα περιβάλλον διαφορετικότητας

Είναι ανακουφιστικό να ξυπνάς το πρωί και να μη φρικάρεις που πρέπει να πας στη δουλειά. Να σκέφτεσαι ότι θα ‘χεις μια γεμάτη μέρα κι ότι έχεις τη δυνατότητα να συνεργάζεσαι με πολλούς και διαφορετικούς τύπους ανθρώπων, που ο καθένας έχει το δικό του χαρακτήρα και τη δική του προσωπικότητα και μοιράζεται μαζί σου ένα κομμάτι του εαυτού του καθημερινά.

Το να εργάζεται κάποιος σ’ ένα περιβάλλον διαφορετικότητας –έτσι θα χαρακτηρίσω την ποικιλομορφία των εργαζομένων– είναι ίσως το καλύτερο ερέθισμα για την προσωπική μας ωρίμανση. Αφού μες στη ρουτίνα μας μάς δίνεται η ευκαιρία να συναναστρεφόμαστε αλλιώτικους ανθρώπους και να ζούμε από κοντά τις ξεχωριστές πτυχές τους. Μερικές φορές, μάλιστα, ο συνδυασμός του εκρηκτικού τους ταμπεραμέντου και του άφθονου γέλιου που μας προκαλούν τους κάνει φίλους μας, κι όταν συνεργάζεσαι με φίλους μόνο κουραστική δεν είναι η δουλειά.

Σίγουρα, δεν ταιριάζουμε όλοι μ’ όλους. Λογικά θα ‘χεις ένα συνεργάτη που δε θα ήθελες να ξέρεις μα και κάποιον που κάνει τις ώρες στο γραφείο κάτι παραπάνω από υποφερτές. Οι συμπάθειες κι οι αντιπάθειες, όμως, σίγουρα δεν έχουν (ή δε θα ‘πρεπε να ‘χουν) να κάνουν με στερεότυπα και διαφορές όπως η εθνικότητα, η θρησκεία ή ο σεξουαλικός προσανατολισμός. Οι διαφορετικοί τύποι ανθρώπων σ’ ένα εργασιακό περιβάλλον πρέπει ν’ αντιμετωπίζονται με ισότητα και σεβασμό. Όπως δε θα ‘θελες να αδικήσει κάποιος εσένα, έτσι κι εσύ να προσπαθείς καθημερινά να μην αδικείς κανέναν.

Όταν παίρνεις την απόφαση να συνεργαστείς σ’ ένα πρότζεκτ με ανθρώπους που έχουν διαφορετική κουλτούρα απ’ τη δική σου αλλά κι αντίθετα «πιστεύω», ένα είναι το σίγουρο· ότι θα συγκρουστείς πολλές φορές μαζί τους. Σκέφτεσαι αλλιώς, βλέπεις τα πράγματα αλλιώς, ο καθένας έχει τη δική του οπτική, όσο κι αν θέλουμε να δημιουργούμε φωτοτυπίες ανθρώπων και χαρακτήρων. Πρέπει, επομένως, να ‘σαι αποφασισμένος εξαρχής να βάζεις νερό στο κρασί σου όπου η κατάσταση το επιβάλλει, να δέχεσαι τα «πιστεύω» των άλλων, να ακούς και να τα φιλτράρεις, ειδικά όσα αφορούν το αντικείμενο της δουλειάς σας και μπορούν να προσφέρουν μια νέα προσέγγιση και, φυσικά, να μην υποτιμάς ό,τι δε γνωρίζεις ή ό,τι δε σου μοιάζει.

Το να εργάζεσαι με ανθρώπους που δε χωράνε στο καλούπι της κανονικότητας μπορεί στο μυαλό σου να φαντάζει χαοτικό, να σε τρομάζει ή να σ’ αγχώνει, μιας και με το άγνωστο ποτέ δεν τα πήγαμε εξαρχής καλά. Δεν πρέπει, όμως, να ξεχνάς πως ο κοινός σας στόχος είναι η επαγγελματική επιτυχία κι εκεί, στις ικανότητες του καθενός, στις ιδέες και την παραγωγικότητά του, δεν παίζει ρόλο το αν έχει διαφορετικό χρώμα, άλλη σεξουαλική ταυτότητα ή διαφορετική θρησκεία. Ο στόχος είναι κοινός για όλους σας, οι διαφορές σας πυροδοτούν νέες ιδέες κι αυτό γεννά ένα αποτέλεσμα μοναδικό.

Κάποτε κάποιος μου είπε «Όταν οι άνθρωποι είναι παθιασμένοι με τη δουλειά τους, φέρνουν τις μεγαλύτερες αντιρρήσεις κι όταν θέλουν την επιτυχία, συμφωνούν. Αυτό σημαίνει ότι ενδιαφέρονται να πετύχει η ομαδική δουλειά με οποιοδήποτε κόστος» κι είχε απόλυτο δίκιο, καθώς οι άνθρωποι με διαφορετική κουλτούρα μπορούν να απογειώσουν ένα project, καθώς πάντα χρειαζόμαστε ανοιχτά μυαλά και τις διαφορετικές προσεγγίσεις τους.

Πάνω απ’ όλα οι άνθρωποι θέλουν να ξέρουν ότι η φωνή τους ακούγεται, πως ακόμα κι αν δε συμφωνήσουν μαζί τους θα τους δώσουν την ευκαιρία να εκφραστούν. Εξάλλου, όσο πιο διαφορετικό ένα άτομο, τόσο πιο ενδιαφέρουσες κι οι ιδέες του. Ένας μόνο δεν ξέρει ή δεν μπορεί να τα κάνει όλα, γι’ αυτό και σεβόμαστε κάθε πρόταση χωρίς να υποτιμάμε τους συναδέλφους μας.

Ο επαγγελματικός χώρος είναι μια μικρογραφία της κοινωνίας. Πολύ πιθανό να υπάρχουν ομοφοβικοί και ρατσιστές, ακόμη πιθανότερο να υπάρχουν ισχυρογνώμονες που απορρίπτουν οτιδήποτε δε συμφωνεί με τα δικά τους πλάνα. Αντιστέκονται στην οποιαδήποτε νέα κατεύθυνση, νομίζοντας ότι ξέρουν τα πάντα κι αγνοούν επιδεικτικά ακόμα και τις ωραιότερες συμβουλές ή προτάσεις, καθώς δεν ξεφεύγουν ποτέ απ’ τα «πιστεύω» τους, αλλά παραμένουν κολλημένοι στον δικό τους τρόπο σκέψης, προσπαθώντας να τον επιβάλλουν στους άλλους.

Το θέμα είναι να μπορούμε να ξεχωρίσουμε το ωφέλιμο και να μην ξεχνάμε πως το καλός επαγγελματίας είναι πολύ μικρότερο απ’ το καλός άνθρωπος. Προτεραιότητά μας, λοιπόν, η ανθρωπιά μας κι αν κάποιος πρέπει να απομονωθεί είναι ο φανατισμένος μισαλλόδοξος κι όχι το διαφορετικό, που μόνο εξέλιξη μπορεί να φέρει.

Ας θυμηθούμε τα λόγια του Γιώργου Θεοτοκά κι ας τα αφήσουμε να μας παιδέψουν το νου, ίσως και να μας ξυπνήσουν: «Δεν καταφέρνουν να πιστέψουν οι άνθρωποι ότι αυτός που σκέφτεται διαφορετικά απ’ αυτούς μπορεί να είναι πολύ άξιος, πολύ έντιμος, πολύ χρήσιμος άνθρωπος. Άξιοι, έντιμοι, χρήσιμοι είναι μονάχα αυτοί που συμφωνούν μαζί μας. Οι άλλοι όλοι; Φωτιά και τσεκούρι!».