Να ξέρεις πότε να μιλάς και πότε να σωπαίνεις

Η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει, λέει μια θυμόσοφη παροιμία. Η σωστή εκφορά του λόγου για πολλούς αποτελεί την ιδανική λύση για να ανοίξει μια συζήτηση και να ξεκινήσει μια κουβέντα απ’ το μηδέν. Αντίστοιχα, ο τρόπος που χειριζόμαστε τις λέξεις μπορεί να λήξει ένα διάλογο που δε μας συμφέρει ή να γυρίσει τη στιχομυθία εκεί που θέλουμε. Ωστόσο, πολύ συχνά και πολύ εύκολα, λόγω έντασης κι ύφους, έλλειψης ψυχραιμίας ή παρουσία κακής διάθεσης, μπορούμε να οδηγηθούμε σε μια παρεξήγηση, χωρίς να το επιδιώκουμε, ίσως επειδή επιλέξαμε να μιλήσουμε τη στιγμή που δεν έπρεπε.

Ποιος καθορίζει, όμως, ποια είναι η κατάλληλη ώρα για να μιλήσουμε για κάτι που μας αφορά; Αρκετές φορές, ερχόμαστε στη δυσάρεστη θέση να αντιμετωπίσουμε συγκρούσεις που προέκυψαν από μια ακατάλληλη σκηνή που έλαβε χώρα με εμάς πρωταγωνιστές. Μια ατυχής λέξη και το κακό δεν αργεί να συμβεί. Θα ‘χεις ακούσει κι εσύ αρκετές φορές ότι όλες οι ώρες δεν είναι ίδιες, ούτε το ίδιο κατάλληλες για ορισμένες κουβέντες, ειδικά, όταν βρίσκεσαι αντιμέτωπος με πολλά μέτωπα ανοιχτά γύρω σου. Από μέσα σου το συναίσθημα του «Να μιλήσω ή να το καταπιώ για την ώρα;» ταλαντεύεται έντονα με τον εκνευρισμό σου κι εσύ προσπαθείς σαν ακροβάτης να ισορροπήσεις μεταξύ συναισθήματος και λογικής.

Σε πρώτη φάση, έχεις βγει με το κολλητάρι σου για έναν καφέ και βλέπεις ότι τα πράγματα μεταξύ σας δεν κυλάνε όπως θα ήθελες, δε μιλά, έχει μονίμως το κεφάλι κατεβασμένο, κι όταν εσύ θες να πεις κάτι σημαντικό, δε δείχνει να ακούει λέξη απ’ όσα λες. Ίσως να περνάει τα ζόρια του με τα ερωτικά του ή να ‘χει προκύψει κάτι στη δουλειά. Άνθρωπος είναι κι αυτός κι ίσως να μην είναι η κατάλληλη στιγμή να μιλήσεις για τα δικά σου θέματα, ούτε φυσικά να κάνεις γκρίνιες. Πολλές φορές χρειαζόμαστε απλώς λίγο χρόνο κι αρκετή κατανόηση. Για να διαχειριστούμε τα συναισθήματά μας, να ελέγξουμε τις παρορμήσεις μας, να σκεφτούμε παραπάνω από μία φορά αυτό που θέλουμε να πούμε στον συνομιλητή μας και να δεχτούμε ότι υπάρχουν κι οι στιγμές που πρέπει να σωπαίνουμε.

Στον εργασιακό χώρο, θα ‘ναι αρκετές οι φορές που μπορεί να ‘χεις έρθει σε ρήξη με τον εργοδότη σου για κάτι ασήμαντο, ίσως γιατί κι εσύ αλλά κι αυτός είχατε απλά μια κακή μέρα ή ένα κακό timing. Μπορεί, μάλιστα, η ένταση να μην αναπτύχθηκε καν μεταξύ σας, αλλά ο καθένας, για ξεχωριστούς λόγους, να βρίσκεται σε κακή διάθεση, με νεύρα τεντωμένα. Θέλεις, λοιπόν, να ζητήσεις άδεια, ρεπό ή κι αύξηση, και μπορεί και να τα δικαιούσαι, αλλά ένα ήδη τεταμένο κλίμα δε θα σε βοηθούσε. Επομένως, ανάσα και μεταβολή. Καλύτερα να περιμένεις λίγο για ένα «ναι», παρά να ακούσεις βιαστικά ένα «όχι», που μπορεί να μην έχει να κάνει αποκλειστικά με ‘σένα. Ούτως ή άλλως, ο χρόνος που θα μεσολαβήσει μέχρι την επόμενη κρούση θα ‘ναι υπέρ σου, για να σκεφτείς και να οργανώσεις τα επιχειρήματά σου και το πώς θα τα διατυπώσεις.

Όταν βλέπεις έναν άνθρωπο ήρεμο και πράο, τότε, ναι, είναι η κατάλληλη στιγμή να του μιλήσεις. Και το timing αλλά κι η ψυχολογία του καθενός παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο στην επικοινωνία. Υπάρχουν στιγμές που τα βλέπουμε όλα μαύρα και δεν έχουμε όρεξη να ακούσουμε κανένα. Κι εσύ το ‘χεις ζήσει, γι’ αυτό μην παρεξηγείσαι αν καμιά φορά οι κλήσεις σου μένουν αναπάντητες, προτιμότερο αυτό που εσύ ονομάζεις «αδιαφορία» από κοφτές απαντήσεις. Αντίστοιχα, μην παρεξηγήσεις το φιλαράκι σου ή το αμόρε σου αν του πεις κάτι και σε αποπάρει, ίσως είχε μια έντονη μέρα, μόλις γύρισε απ’ το γραφείο ή κάτι οικογενειακό προέκυψε. Ο σεβασμός κι η ενσυναίσθηση θα μας γλυτώσουν από πολλούς αχρείαστους καβγάδες.

Πρέπει να μας δίνουμε χώρο και να μη μας επιτρέπουμε να αντιδρούμε εν βρασμώ, γιατί ίσως τότε πούμε πράγματα που αργότερα θα μετανιώσουμε, κι αντίστοιχα να δίνουμε χρόνο στους άλλους στις εκρήξεις τους κι να σεβόμαστε πως δεν είναι οι ψυχολόγοι μας, για να ‘ναι κάθε στιγμή πρόθυμοι κι έτοιμοι να μας ακούσουν.

Είναι αναγκαίο, εκτός από αμοιβαία κατανόηση σ’ όλες τις διαπροσωπικές σχέσεις, να υπάρχει κι ο αμοιβαίος σεβασμός. Είναι κάτι που δεν κερδίζεται αμέσως, αλλά αποκτάται με το πέρασμα του χρόνου. Ο άνθρωπος που ‘χει εκπαιδεύσει τον εαυτό του ώστε να ξέρει πότε να μιλήσει, όταν το κάνει έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να πάρει τις απαντήσεις που αναζητά. Πρέπει να ξέρεις πότε είναι καλύτερα να σωπάσεις και ποια είναι η πιο σωστή στιγμή για να πάρεις αυτό που θες.