Θα ακούτε συχνά για το people pleaser κι ίσως να βρίσκεστε κι εσείς που τώρα διαβάζετε με αυτά τα χαρακτηριστικά. Ως όρος, αφορά ένα άτομο που υπερπροσπαθεί συνεχώς να ευχαριστήσει τους άλλους, θυσιάζοντας συχνά τις δικές του επιθυμίες ή ανάγκες. Σαφώς, όλοι οι άνθρωποι θέλουν να είναι αγαπητοί και πολύτιμοι κυρίως στο στενό περιβάλλον, ωστόσο όταν αυτό γίνεται αυτοσκοπός, έχει ως αποτέλεσμα να καθορίζει συμπεριφορές και τρόπο ζωής με στόχο την αποδοχή, με οποιοδήποτε προσωπικό κόστος, ειδικά σε στενές σχέσεις. Έτσι, πολλά άτομα καταλήγουν να αυτοκαταστρέφονται ενώ αρκετοί γύρω τους βολεύονται με τη συμπεριφορά τους.
Για τον people pleaser δεν υπάρχει τίποτα πιο σημαντικό από το να νιώθει ικανοποιημένος όποιος είναι πλάι του, έστω και με τη μικρότερη δυνατή επαφή. Γενικά, η ψυχολογία πίσω από τον όρο χαρακτηρίζεται από ισχυρή επιθυμία να ικανοποιήσει τις ανάγκες όλων των άλλων γύρω του κι αφήνει στο περιθώριο δικές του επιθυμίες, βάζοντάς τες σε δεύτερη μοίρα και πολλές φορές θα τον δεις να αλλάζει την προσωπικότητα και τις συμπεριφορές του για τον σκοπό αυτό. Εξαρτάται συνήθως από άλλους και χρειάζεται την έγκρισή τους σε οποιαδήποτε απόφαση, από το τι θα φορέσει μέχρι το τι θα φάει.
Ένα άτομο με τάσεις να ευχαριστεί τους ανθρώπους δυσκολεύεται να πει όχι, καθώς είναι πρόθυμο να κάνει τους γύρω του χαρούμενους και συνεχώς σκέφτεται τι θα πουν οι άλλοι, με φόβο μήπως το εγκαταλείψουν ή το απορρίψουν. Έτσι, θα δώσει προτεραιότητα ώστε να παραμείνει συμπαθητικό, μη κουραστικό και κατά περιπτώσεις αόρατο. Συμφωνεί σε πράγματα που δεν του αρέσουν ή κάνει πράγματα που δε θέλει να κάνει. Φτάνει στο σημείο να καταπιέζεται για να είναι σε έναν χώρο, μια σχέση, μια κατάσταση που δε θα ήθελε, κι ας το έχει ήδη μετανιώσει πριν καν το πατήσει το πόδι του. Συχνά προσποιείται πως συμφωνεί, ενώ μπορεί να έχει εντελώς αντίθετη άποψη. Παραμένει πιστό στον ρόλο του και δεν επιτρέπει στον εαυτό του να κλάψει, να νευριάσει ή να αγανακτήσει, επιβαρύνει τον ψυχικό του κόσμο, οι σχέσεις του είναι επιφανειακές και μονόπλευρες και συνήθως καταλήγει να δένεται με ανθρώπους που ενδεχομένως, θα εκμεταλλευτούν την τάση του αυτή. Έχει συνεχώς την επιθυμία να απολογείται: «Συγνώμη που άργησα, συγνώμη αν μίλησα έντονα, συγνώμη που γέλασα δυνατά.»
Με εναλλακτική ορολογία το σύνδρομο του “καλού παιδιού” θα συναντήσεις ένα άτομο με χαμηλή αυτοεκτίμηση. Αισθάνεται ότι αξίζει λιγότερο και βλέπει όλα όσα θα ήθελε να κάνει για τον εαυτό του ως ασήμαντα, ότι δεν έχουν κανένα σκοπό αν δεν καταφέρνει να βοηθήσει τον κόσμο γύρω του. Έχει υπερβολικό άγχος κι ένταση στα άκρα όταν νιώθει πως δεν έχει τους πόρους ή τα μέσα για να αντιμετωπίσει κάτι. Ο υψηλός φόρτος εργασίας ή η τεράστια λίστα υποχρεώσεων ώστε να ικανοποιήσει τους συναδέλφους, τους φίλους, την οικογένειά για να κερδίσει το θαυμασμό τους μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την προσωπική εξάντληση.
Η επιθυμία να ευχαριστούμε τους άλλους είναι σε φυσιολογικά πλαίσια δεν προκαλεί καμία ανησυχία. Ωστόσο, εάν είσαι άτομο που προσπαθεί πάντα να είναι όλοι οι άλλοι καλά, θέλεις να είσαι αρεστός κι επιθυμητός κι αφήνεις τον εαυτό σου παραμελημένο, είναι καιρός να πάψεις να παραβιάζεις τις αξίες και τις αρχές σου για να κάνεις τους άλλους ευτυχισμένους. Η αξία της προσφοράς έχει νόημα μόνο όταν γίνεται από επιλογή κι όχι από ανάγκη. Δε χρειάζεται να βγαίνεις συνεχώς από τα μονοπάτια σου και να κάνεις υποχωρήσεις. Βάλε στη ζωή σου δραστηριότητες αυτοφροντίδας -χόμπι, ύπνος, ξεκουράση, κοινωνικοποίηση, σωματική άσκηση- και διασφάλισε ότι η αυτοφροντίδα αυτή, αποτελεί προτεραιότητα. Προσπάθησε να συνδεθείς και μη χάνεις την επαφή με τον εαυτό σου. Περιποιήσου τον ως το σημαντικό άτομο κι άρχισε να αλλάζεις. Κανένας καλός Σαμαρείτης δεν κέρδισε βραβείο επειδή στην προσπάθειά του να βοηθήσει, ξέχασε πως αξίζει και να βοηθηθεί.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου