Κι όμως υπάρχει έκρηξη παρόμοιας ισχύος με αυτές της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι. Όχι, δεν ήρθε (ακόμα) η συντέλεια του κόσμου, αλλά στο μυαλό των overthinkers ακόμα και αυτό το σενάριο είναι πιθανό. Είναι σίγουρη πάντως η έκρηξη που λαμβάνει χώρα στον εγκέφαλό τους όταν αρχίσουν να σκέφτονται – και αλίμονο σε όποιον παρασύρει το ωστικό κύμα.
Ας τα κάνουμε λίγο πιο λιανά για όσους δεν ανοίγουν έναν Μπαμπινιώτη:
Overthinking, το: ουσιαστικό γένους ουδέτερου. Το κάψιμο της φλάντζας σου, η υπερανάλυση, τα σενάρια, όλα όσα κάνεις όταν το παρα-σκέφτεσαι – φτάνει, το ‘καψες με το overthinking σου.
Overthinker, ο-η: ουσιαστικό unisex (όπως όλα αυτά τα εισαγόμενα από την εγγλεζική). Το άτομο που κάνει το overthinking – Καλά, πολύ overthinker η Νίτσα. Άκου να δεις τι μου είπε προχτές, με έστειλε.
Το φαινόμενο του overthinking μπορεί να πάρει πολλές μορφές.
Είναι η θεία σου από το Κουκάκι που πήγε κατά λάθος στο μανάβη με τα ρόλει στο μαλλί, νομίζει πως έγινε η νέα persona non-grata της γειτονιάς και πως σύντομα θα εξοστρακιστεί.
Είναι ο κολλητός που σε βάζει να κάνεις φιλολογική επιμέλεια στις απαντήσεις που θα δώσει στην κοπέλα που φλερτάρει μέσω τσατ, κι από πάνω σε κατηγορεί γιατί «παίζει εκείνη να το πήρε στραβά, επειδή απαντούσε μονολεκτικά».
Είναι η συνάδελφος από το γραφείο που είναι βέβαιη πως σήμερα όλοι την κοίταζαν περίεργα, γιατί κάποιος την άκουσε που έθαβε τον υποδιευθυντή όταν έπινε καφέ με την ξαδέρφη της το Σάββατο. Στο μπαλκόνι του σπιτιού της. Στο ρετιρέ. Tου 6ου. Στην άλλη άκρη της πόλης.
Μεταξύ μας, δεν είναι και ό,τι καλύτερο ο σύγχρονος τρόπος ζωής για τη διατήρηση της προσωπικής μας ηρεμίας. Εκτός από τους δικούς του δαίμονες, ο καθένας έχει να αντιμετωπίσει χίλια δυο ευτράπελα, προβλήματα και ανησυχίες σε καθημερινή βάση. Διαφέρει όμως πολύ το καθημερινό στρες από την αδιάκοπη παραγωγή σεναρίων που πολλαπλασιάζονται γρηγορότερα και από αποικίες Escherichia coli (κάτι κολοβακτηρίδια, κωλοχαρακτήρες, μη σου τύχουν – κι αν έχεις όμως; Τρέχα εξετάσου!)
Ενώ η πρώτη κατηγορία ανθρώπων είναι πλέον αποδεκτή και δικαιολογημένη, οι εκπρόσωποι της δεύτερης δείχνουν ότι ψάχνουν να βρουν αφορμή για να παρατείνουν μία δυσάρεστη κατάσταση ή να δημιουργήσουν καινούργιες, όταν αντιληφθούν ότι δεν έμεινε άλλη συμφορά να προσθέσουν στην τρέχουσα.
Καθετί που δεν έχει την έκβαση που επιθυμούν έχει μόνο τη χειρότερη εναλλακτική ως πιθανό αποτέλεσμα, με αυτό να εξαρτάται πάντα από την ιδιότητα και τη φαντασία του «σεναριογράφου».
Έστω τυχαία οντότητα, λοιπόν, ο Μπάμπης. Ο Μπάμπης δε σηκώνει το τηλέφωνο.
Aν ο overthinker είναι η μητέρα του, ο Μπάμπης είναι ήδη νεκρός. Χθες μόλις είπε ότι θα έβγαινε μαζί μ’ εκείνη την Άσπα ποτέ δεν τη χώνεψε. Στα μαγαζιά που τον πάει «αυτή», σίγουρα θα του ρίξανε κάτι στην κοκακόλα. Σε ακραίες περιπτώσεις, η μητέρα έχει αρχίσει ήδη τις κλήσεις σε φίλους και στα νοσοκομεία της περιοχής.
Αν τα σενάρια πλάθει η κοπέλα του, ο Μπάμπης σίγουρα την κερατώνει. Όλο κάτι νοήματα κάνει σε άγνωστες και ποιος ξέρει αν αυτός ο Πέτρος που όλο τον παίρνει τηλέφωνο δεν είναι τελικά Πετρούλα.
Όσο αστεία και να ακούγονται τέτοια περιστατικά, υπάρχουν άνθρωποι των οποίων η καθημερινότητα βασίζεται σε παρόμοιο σκεπτικό. Ταλαιπωρούν τον εαυτό τους και ταυτόχρονα κάνουν τον περίγυρό τους να αγανακτεί. Καταναλώνουν φαιά ουσία σε αβάσιμα συμπεράσματα και αδυνατούν να ακολουθήσουν έναν τρόπο σκέψης με λογικές ερωταπαντήσεις και επιχειρήματα.
Δεν είναι μόνο θέμα χαρακτήρα. Ο κοινωνικός περίγυρος και κυρίως το άμεσα οικογενειακό περιβάλλον έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης στη διαμόρφωση αυτών των χαρακτηριστικών. Αν πρόκειται για έξαρση άγχους, το άτομο θα επανέλθει στον φυσιολογικό τρόπο σκέψης ευκολότερα από κάποιον που έχει γαλουχηθεί με το να κάνει μονίμως παράλογες και υπερβολικές εικασίες.
Ο δεύτερος ίσως χρειαστεί περισσότερο χρόνο και απομυθοποίηση των παραγόντων που τον φέρνουν σε μειονεκτική θέση απέναντι στο περιβάλλον του. Διότι το πιθανότερο είναι ότι η υπερβολή στη σκέψη λειτουργεί ως μηχανισμός άμυνας απέναντι σ’ αυτή την αίσθηση κατωτερότητας. Η γνώση όλων των πιθανών εκβάσεων και ιδίως των χειρότερων εκδοχών δημιουργεί ένα πλαστό αίσθημα ετοιμότητας απέναντι σε ένα άκρως ανώτερο –κατά τη γνώμη τους– περιβάλλον.
Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, που θύματα του overthinking πέφτουν συνήθως γυναίκες και άτομα με χαμηλή αυτοπεποίθηση, λόγω της ψευδαίσθησης που έχει εσφαλμένα δημιουργηθεί ότι αδυνατούν να τα καταφέρουν μόνοι τους.
Είναι όμως δύσκολο να φύγει το χούι, οπότε θα το πάμε αργά.
Την επόμενη φορά που θα αρχίσετε να κάνετε σενάρια, ξεκινήστε τουλάχιστον από τις πιο απλές εκδοχές.
Συντάκτης: Τίνα Μπαρμπάτσαλου
