Ρουτίνα∙ μία λέξη που αν και πολλοί την τρέμουν, άλλοι την αγκαλιάζουν γιατί νιώθουν ασφαλείς μέσα σ’ αυτή. Είμαστε πλάσματα που λίγο-πολύ λατρεύουμε τη συνήθεια, συνήθεια που στην αρχή την αντιμετωπίζουμε σαν ανύποπτο εχθρό, αλλά κάπου στην πορεία βρισκόμαστε να κάνουμε ξανά και ξανά τα ίδια πράγματα με μεγάλη ευλάβεια, εντελώς μηχανικά, και πριν το καταλάβουμε έχουν ήδη γίνει δεύτερη φύση μας.
Έχεις κι εσύ, λογικά, όπως κι εγώ, την καθημερινή σου ρουτίνα, σε βαθμό που φλερτάρει με τον ψυχαναγκασμό και σε κάνει να θεωρείς πως κάτι θα συμβεί αν δεν ολοκληρώσεις όλα εκείνα τα κουτάκια της λίστας σου. Η ψυχολογία, λοιπόν, αν το πάρουμε απ’ τη δική της μεριά, αναφέρει πως η ρουτίνα είναι μια μεθοδολογία για να προβάλλουμε λιγότερη εγκεφαλική προσπάθεια και να ‘χουμε περισσότερη ενέργεια για να επιτύχουμε τους στόχους μας. Όλοι οι επιτυχημένοι άνθρωποι, καριερίστες κι αθλητές, αναφέρουν πως η ρουτίνα τους κι ο συστηματικός προγραμματισμός τους τούς οδήγησε στην επιτυχία.
Ξυπνάς, λοιπόν, το πρωί, κάθε πρωί την ίδια ώρα. Θα πιεις 10 λεπτά καφέ, θα κάνεις ένα τσιγάρο, θα κάνεις 20 λεπτά μπάνιο, θα ετοιμαστείς για λίγο ακόμα κι ακριβώς την ίδια στιγμή κάθε μέρα θα ‘σαι έτοιμος, έξω απ’ την πόρτα σου κρατώντας τα κλειδιά σου. Κλειδώνεις, κάνεις τρία βήματα και ξαναγυρνάς για να σιγουρευτείς πως κλείδωσες. Πάντα κλειδώνεις απ’ την πρώτη, αλλά αν δεν επιστρέψεις για επιβεβαίωση, θα σε βασανίζει όλη τη μέρα αυτή η αμφιβολία, ικανή να σου χαλάσει όλη την υπόλοιπη μέρα.
Σίγουρα, είναι υπέρ μας να βρίσκουμε τρόπους για νιώθουμε ασφαλείς κι ό,τι μας προσφέρει εκείνο το αίσθημα της σιγουριάς σε έναν κόσμο που μόνο απρόβλεπτος μπορεί να χαρακτηριστεί είναι βοηθητικό. Μα, αλήθεια, πώς γίνεται να ζεις μια ζωή σαν ένα καλοκουρδισμένο ρομπότ, προγραμματισμένο να κάνει ξανά και ξανά τα ίδια και τα ίδια; Πόσο ανιαρό μοιάζει; Πόσο εξαντλητικό; Όλα τα καλά και τα άσχημα έρχονται σαν εκπλήξεις που σε δοκιμάζουν, ώστε να αντέξεις ή να απολαύσεις αυτό που λέμε «ζωή». Η ζωή είναι απρόβλεπτη γιατί εμείς που αποτελούμε μέρος της να απέχουμε από αυτή τη φιλοσοφία του αιφνιδιασμού.
Φοβόμαστε πως αν βγούμε λίγο απ’ το πρόγραμμά μας θα ‘ρθει η καταστροφή, μα η καταστροφή αν είναι να ‘ρθει θα προκύψει ακόμα κι αν ακολουθήσεις τη ρουτίνα σου βήμα-βήμα, ίσως όμως και πότε. Το απρόβλεπτο είναι κομμάτι της καθημερινοτητάς μας, μην το φοβάσαι, αγκάλιασέ το κι αν έρθει, αντιμετώπισέ το, και ξέχνα το βιβλίο με τις οδηγίες χρήσης που έχεις γράψει για τη ζωή σου. Η ζωή είναι τώρα. Η ρουτίνα σου σού προσφέρει ασφάλεια και κάνει πιο ομαλό τον δρόμο για την επιτυχία, ναι, δεκτό, μα η ψυχαναγκαστική εκδοχή της μόνο να σου στερήσει μπορεί, γιατί ακόμα κι όταν ακολουθείς τα βήματά σου και τα κουτάκια στη λίστα σου έχουν όλα το σημάδι done, η ίδια η ζωή μπορεί να έχει άλλα σχέδια.
Αν δε πιεις το καφέ στις 10 και τον πιεις στις 11, τι έγινε;
Κι αν αργήσεις 10 λεπτά, δεν ήρθε κι η συντέλεια του κόσμου. Κι αν η λίστα μείνει ανολοκλήρωτη, ίσως βρεις τον εαυτό σου να δημιουργεί μια καινούρια για μια νέα αρχή, για μια νέα ζωή.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη