Πότε έκλαψες τελευταία φορά απ’ τα γέλια;

Υπάρχει ένα ρητό που αναφέρει πως το γέλιο προσφέρει υγεία. Χρόνια οι επιστήμονες ερευνούν τις ιδιότητες που έχει το γέλιο στη ζωή μας και πόσο πραγματικά ευεργετική μπορεί να ‘ναι η παρουσία του στην καθημερινότητά μας. Στενάχωρο πολύ το γεγονός πως μεγαλώνοντας σταματάμε σταδιακά να χαμογελάμε και να χαιρόμαστε. Χανόμαστε στη ρουτίνα και στα προβλήματά της –σοβαρά ή λιγότερο σημαντικά– και βυθιζόμαστε σε ένα πηγάδι λύπης.

Ένα παιδί γελάει τουλάχιστον 40 φορές μέσα σε μια μέρα, σε αντίθεση με έναν ενήλικα όπου ο μέσος όρος του αγγίζει τις 17 φορές. Πού πήγε εκείνο το πιτσιρίκι που ήσουν και γέλαγε 40 φορές τη μέρα; Θα βιαστεί να απαντήσει ο ενήλικας ο εαυτός σου πως πρέπει να λύσει τόσες εκκρεμότητες και να αντιμετωπίσει τόσα ανοιχτά μέτωπα, ποιος έχει χρόνο για γέλια κι αστεία; Αχ, μεγάλε μου εαυτέ, ψάξε βρες εκείνο το παιδί μέσα σου, το ‘χεις και σε ‘χει ανάγκη.

Θυμάσαι, άραγε, ποτέ ήταν η τελευταία φορά που σε έπιασε γέλιο μέχρι δακρύων, εκείνο, ξέρεις, το νευρικό, που δε σταματάει με τίποτα, όπου η ανάσα κόβεται, που εσύ είχες πέσει στο πάτωμα και δεν μπορούσες –μα ούτε κι ήθελες– να σταματήσεις, τότε που νόμιζες πως δε θα αντέξεις να τη βγάλεις καθαρή. Θυμάσαι το αίσθημα εκείνο της λύτρωσης και της ανακούφισης, όταν τελικά κατάφερες να ανασάνεις ξανά; Ίσως να ξέσπασες τόσο δυνατά γιατί είχες καιρό να γελάσεις, γιατί έξω θες να παριστάνεις τον σοβαρό και μετρημένο κι όταν βγαίνεις με τα φιλαράκια σου χάνεστε σε κόσμους ψηφιακούς και χάνετε στιγμές υπαρκτές και πολύτιμες.

Έρευνες δείχνουν πως το γέλιο συντελεί στη μείωση της πίεσης, διατηρεί ένα πιο υγιές ανοσοποιητικό σύστημα, διώχνει το στρες και παράγει φυσικά αναλγητικά, τις γνωστές σε όλους μας ενδορφίνες. Σαφώς, γελώντας δε θα λυθούν τα προβλήματα που κουβαλάμε στη ζωή μας κι ούτε μαγικά θα εξαφανιστούν όσα μας παιδεύουν σαν κύμα καπνού από ανοιχτό παράθυρο, απλά επειδή γελάσαμε. Μα με λιγότερο στρες σκεφτόμαστε πιο καθαρά και μπορεί να βρούμε τη λύση στο πρόβλημα ή τον τρόπο να αντιμετωπίσουμε τον πόνο.

Όταν γελάμε, ερχόμαστε κοντά με τους άλλους, χτίζουμε σχέσεις κι ιστορίες από ευχάριστες στιγμές. Κανένας δε γελά μόνος του σε ένα άδειο δωμάτιο, κοινωνικοποιούμαστε και φτιάχνουμε αναμνήσεις που αξίζει να θυμόμαστε με ανθρώπους που μας ενώνουν θετικές δυνατές συγκινήσεις.

Το γέλιο αποτελεί ένα μέσο να απαλύνουμε τον εκάστοτε πόνο, δε τον διώχνει για πάντα, σαφώς, αλλά για όσο αυτό κρατήσει, η θλίψη παύει να ‘χει ρόλο πρωταγωνιστή και το βαρίδι που δε σε αφήνει να πάρεις ανάσα κάπως αλαφραίνει -για λίγο έστω. Αποτελεί κι ένα τείχος που χτίζουμε οι άνθρωποι σε καταστάσεις δυσάρεστες, για να αποφύγουμε να ψάξουμε τι συμβαίνει και πώς νιώθουμε, όταν βρισκόμενοι σε πλήρη άρνηση και το ρίχνουμε στην πλάκα.

Το νευρικό γέλιο αποτελεί, στην ουσία, ένα ξέσπασμα του οργανισμού όταν είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα βρίσκεται κάτω από μεγάλο στρες ή έντονη θλίψη κι αυτή είναι απάντησή του, ώστε να  παραγάγει τα φυσικά αναλγητικά που έχουμε ανάγκη, ακόμα κι αν δεν το γνωρίζουμε.

Μας μεγαλώνουν σ’ ένα πλαίσιο αυστηρότητας και σοβαροφάνειας, πείθοντάς μας πως το υπερβολικό γέλιο είναι χαζομάρα και πως πρέπει να κρατάμε ήπιους τόνους ακόμη κι εκεί. Αργότερα, στο σχολείο, μας απαγόρευαν να γελάμε εν ώρα μαθήματος, κι εκείνος ο πλακατζής της τάξης είχε τη στάμπα του όχι κι ιδιαίτερα έξυπνου και κάπως ανώριμου. Προσπαθώντας να χωρέσουμε στα καλούπια που η κοινωνία θέλει να μας στριμώξει αντιμετωπίσαμε το έντονο γέλιο με μια επιφυλακτικότητα και μια ενοχή. Αδίκως, όμως, αφού επιστήμονες κι έρευνες αποδεικνύουν πως καμία δαιμονοποίηση δε χωρά σε μια τέτοια φυσική αντίδραση, αφού το γέλιο μόνο οφέλη μπορεί να προσφέρει στη σωματική και ψυχική μας υγεία.

Γι’ αυτό την επόμενη φορά που βρεθείς με τους φίλους σου, που κάτι θα σου φανεί αστείο, όσο κρύο κι αν είναι, με την πιο ασήμαντη αφορμή, γέλα. Όχι ενοχικά, χωρίς δεύτερες σκέψεις για το πώς θα φανείς και θα σχολιαστείς, παγώνοντας για λίγο την όποια θλίψη σου. Γέλα αυθόρμητα, αφιλτράριστα, ασταμάτητα, όπως τότε που ήσουν παιδί!