Ξεκλείδωσε τη μνήμη σου δημιουργώντας ένα mind map

Πόσο θα χαιρόσουν, αν κάποιος σου έλεγε ότι υπάρχει μία μέθοδος με την οποία θα μπορούσες να απομνημονεύσεις εύκολα τεράστιους όγκους πληροφοριών, σχεδόν με την ίδια ευκολία που πατάς το save στον υπολογιστή σου; Είναι ενθαρρυντικό να ξέρεις ότι υπάρχει ένας κάπως γρηγορότερος δρόμος από αυτόν του ατελείωτου διαβάσματος για να απορροφήσεις αποτελεσματικά όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες, αφιερώνοντας τον ίδιο χρόνο που θα αφιέρωνες χωρίς τη μέθοδο. Έτσι ώστε να επεκτείνεις τις γνώσεις σου και να μάθεις ακόμη δύσκολες έννοιες και ορολογίες. Γνωρίζεις πολύ καλά ότι σε κάτι εξεταστικές περιόδους με βιβλία πεντακοσίων σελίδων, δίχως έστω μία εικόνα να ξυπνήσει λιγάκι η φαντασία, θα σου έπαιρνε πολύ χρόνο. Και όσο ακατόρθωτο κι αν σου ακούγεται, δεν είναι. Δεν απαιτεί ούτε φίλτρα μαγικά που θα ξεκλειδώσουν τη μνήμη σου, ούτε απεριόριστα αποθέματα σε καφεΐνη, ούτε θα μιλήσουμε φυσικά για περίτεχνα σκονάκια. Θα χρειαστείς απλώς μερικά χαρτιά, ένα μολύβι ή κάποιους μαρκαδόρους και λίγη όρεξη.

Γι’ αυτήν την ανησυχία, που αφορά όχι μόνο τους μαθητές και τους φοιτητές αλλά και τους λάτρεις τους διαβάσματος, έχουν επινοηθεί κάποιες τεχνικές τις οποίες χρησιμοποιούν ακόμη μεγάλες εταιρίες για να εποπτεύουν καλύτερα είτε μικρά είτε μεγάλα project τους. Υπάρχουν μέθοδοι εκμάθησης όπως η pomodoro technique, τα flashcards, ή το mind map. Εμείς σήμερα θα μιλήσουμε για την τελευταία. Ξεκινάς από μια γραπτή κεντρική ιδέα και στη συνέχεια με βέλη ή απλές γραμμές συνεχίζεις να τοποθετείς πληροφορίες σχετικές με την κεντρική ιδέα και συνεχίζεις όσο θες προς τα πάνω, προς τα κάτω, ή προς όποια κατεύθυνση επιθυμείς, με τις διακλαδώσεις. Στην ουσία δημιουργείς ένα διάγραμμα που σε βοηθάει οπτικά να βλέπεις και να απομνημονεύεις τις πληροφορίες που βάζεις με μια σειρά. Στα ελληνικά το λες «χαρτογράφηση του μυαλού». Αν δεν προτιμάς το χαρτί, υπάρχουν και online mind mapping tools όπου μπορείς να αναπτύξεις και ηλεκτρονικά κάποια ιδέα ή σκέψη σου.

Δεν υπάρχει μία μόνο συνταγή στο mind mapping. Μπορείς να το προσαρμόσεις στα μέτρα σου και στις ανάγκες σου. Διακλαδώσεις κάθετες ή οριζόντιες, διάφορα χρώματα με τα μαρκαδοράκια σου και οποιαδήποτε μορφή σχημάτων, που μέσα θα έχουν μία ή κάποιες λέξεις. Μπορείς επίσης, να ζωγραφίζεις εικόνες και σύμβολα. Μπορείς να βάζεις μικρά σχέδια, θεωρητικά άσχετα με το περιεχόμενο, τα οποία όμως θα συνδέσει ο εγκέφαλός σου οπτικά με τη λέξη. Μπορείς ας πούμε δίπλα από την ονομασία μιας ιστορικής μάχης να ζωγραφήσεις μια μικρή κούπα με καφέ, στην επόμενη γραμμούλα να βάλεις την ημερομηνία που έγινε και να ζωγραφίσεις ένα μικρό κουταλάκι με ζάχαρη. Ο εγκέφαλος θα συνδέσει καφέ με ζάχαρη και ταυτόχρονα τη μάχη με την ημερομηνία της. Δεν υπάρχουν όρια στη φαντασία και στο πώς θα φτιάξεις το δικό σου μοναδικό mind map.

Αν δεν ξέρεις πώς να ξεκινήσεις θα σου πρότεινα να δοκιμάσεις για αρχή ένα νοητικό πλάνο του εαυτού σου. Ξεκίνα από το κέντρο γράφοντας ή σχεδιάζοντας το όνομά σου. Κάνε στα αριστερά ένα βελάκι και γράψε τις χώρες που ταξίδεψες και ένα ακόμη βελάκι της ίδιας κατεύθυνσης με τις χώρες που θα ήθελες να ταξιδέψεις. Προς τα πάνω κάνε ένα βελάκι βάζοντας λέξεις που πιστεύεις ότι σε χαρακτηρίζουν π.χ. δημιουργικός, αστείος, κ.τ.λ. Βάλε ακόμη ένα βελάκι προς τα πάνω, δίπλα από το πρώτο και γράψε τους επαγγελματικούς σου στόχους. Κάτω από την κεντρική έννοια -δηλαδή εσένα- γράψε τους προσωπικούς σου στόχους, τωρινούς ή μελλοντικούς. Μπορείς να ξεκινήσεις από τους τωρινούς και να συνεχίσεις με καινούργια βελάκια με τους μελλοντικούς. Δεν υπάρχουν όρια στο πόσες διακλαδώσεις θα κάνεις στο mind mapping. Έπειτα, μπορείς να δοκιμάσεις με την ίδια λογική ένα κεφάλαιο ιστορίας λόγου χάρη. Να βάλεις στο κέντρο το συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός και γύρω-γύρω να γράφεις λέξεις-κλειδιά σχετικά με αυτό. Όταν φθάσει η ώρα της επανάληψης μπορείς να ανατρέξεις στο σχέδιό σου.

Τη μέθοδο αυτή δεν είναι ανάγκη να τη χρησιμοποιήσεις μόνο όταν έχεις κάποιο διαγώνισμα ή μια εξέταση, αλλά μπορείς να τη χρησιμοποιήσεις και ως μορφή ψυχοθεραπείας αντίστοιχη του journaling. Μάλιστα, αυτό που άκουσες! Όποτε νιώθεις ένα χάος από σκέψεις στο κεφάλι σου ή θέλεις απλά να γράψεις αυτά που σκέφτεσαι σε ένα χαρτί, μπορείς να χρησιμοποιείς το mind map. Να κάνεις σχεδιαγράμματα με τους στόχους και τα όνειρά σου έτσι ώστε να βλέπεις τη μεγαλύτερη εικόνα και να ξέρεις σε τι να επικεντρωθείς. Επίσης, μπορείς να χρησιμοποιήσεις το εργαλείο αυτό και ως σχεδιάγραμμα ιδεών. Όλες οι ιδέες σου για τη δουλειά σου, για τα projects σου σε ένα ακανόνιστο δέντρο! Να γνωρίζεις και να βλέπεις οπτικά τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσεις για να υλοποιήσεις τα σχέδιά σου.

Η δημιουργικότητα μπορεί να καταστεί πηγή γνώσης, μην την υποτιμάς. Μπορείς με την έκφραση της δημιουργικότητας, όπως μέσω βίντεο, ή εικόνας να μάθεις πολλά πράγματα. Δοκίμασε τη μέθοδο του mind map για έναν εναλλακτικό τρόπος εκμάθησης και κατανόησης. Και πού ξέρεις, μπορεί να κολλήσεις καταλήγοντας να στρέφεσαι στη «χαρτογράφηση» κάθε φορά που βρίσκεσαι μπροστά σε μια πρόκληση.