Μάθε να λες «όχι»

«Ναι, μαμά», «Ναι, μπαμπά», «Ναι, κυρία»∙ αμέτρητα τα «ναι» που μαθαίνουμε να λέμε απ’ την παιδική μας ηλικία, για να ‘μαστε «καλά παιδιά». Περνάνε τα χρόνια, κάνουμε σχέσεις και συνεχίζουν τα «ναι», για να είμαστε «καλοί σύζυγοι», «καλοί φίλοι». Ξεκινάμε να εργαζόμαστε, μεγαλώνουν οι ευθύνες μας και τα «ναι» μας κορυφώνονται, πέφτουν σαν πυκνή βροχή στο τζάμι. Σιγά-σιγά, μάθαμε να συμβιβαζόμαστε.

Κάποια στιγμή στη ζωή μας πειστήκαμε όλοι μας ότι αν πούμε «όχι», θα χάσουμε αυτούς που αγαπάμε, θα μείνουμε χωρίς δουλειά, θα πληγώσουμε τους δικούς μας ανθρώπους, τους φίλους μας και δε σταματάει πουθενά αυτό, ένας φαύλος κύκλος.

Πόσοι επέλεξαν άλλες απ’ τις σπουδές που ήθελαν, γιατί οι γονείς αποφάσισαν; Πόσοι δεν κυνήγησαν το ταλέντο τους επειδή κάποιοι τους είπαν ότι δε θα κατάφερναν απ’ αυτό να βγάλουν πολλά χρήματα; Πόσοι έμειναν σε μια σχέση που δεν τους ικανοποιούσε κι αμέτρητα παραδείγματα ακόμα. Αποτέλεσμα; Δυσαρέσκεια, πίεση, απογοήτευση, θυμός, ευθύνες, ξεχασμένα όνειρα κι απ’ την άλλη αυξανόμενα «ναι»!

Τα «ναι» μας –αυτά που δώσαμε με τόση αγάπη για τους ανθρώπους που εκτιμάμε, γι’ αυτούς που δε θέλουμε να χάσουμε– μας έκαναν να νιώθουμε θύματα, δεδομένοι.  Έχουμε αναρωτηθεί πόσες επιθυμίες μας κρύψαμε κάτω απ’ το χαλί, πόσα όνειρα πνίξαμε με αυτά τα «ναι»; Αν κάνουμε ένα βήμα πίσω και το ξανασκεφτούμε, θα δούμε ότι αυτές οι δύο απλές λέξεις, «ναι» κι «όχι», καθορίζουν όλη μας τη ζωή.

Εφόσον είσαι ακόμα εδώ, έχεις μια μεγάλη ευκαιρία! Το δώρο απ’ αυτό το άρθρο είναι το μαγικό καρτελάκι του «όχι» για να το αξιοποιήσεις εκεί που θα σου χρειαστεί. Ξέρω, βαθιά μέσα σου υπάρχει μία πεποίθηση που λέει ότι για να είσαι αποδεκτός πρέπει να λες «ναι». Έχει φυτευτεί τόσο καλά στο μυαλό σου, που δε χρειάζεται καθόλου να σκεφτείς τι θα πεις.

Αν νιώθεις καλά, αν είσαι ευτυχισμένος, τότε αυτό το δώρο δεν το χρειάζεσαι, οπότε άσ’ το για κάποιον άλλον. Αν, όμως, αυτά που διάβασες, σε προβλημάτισαν, τότε συνέχισε να διαβάζεις. Πρόσεξε, μη βγεις με το καρτελάκι του «όχι» κι από αντίδραση ξεχάσεις να πάρεις μαζί σου και το καρτελάκι του «ναι». Δε θα καταφέρεις κάτι. Στόχος δεν είναι αυτός, δεν είναι να πας στο άλλο άκρο.

Ξεκίνα να ψάχνεις το συναίσθημά σου, όταν σου ζητάνε κάτι. Ρώτα τον εαυτό σου: «Το θέλω πραγματικά αυτό που ακούω; Θα ωφεληθώ κάπου λέγοντας αυτό το “ναι”;». Μη στέκεσαι στην κριτική που μπορεί να σου κάνουν, σημασία έχει να ζεις τη ζωή που θέλεις, όχι τη ζωή των άλλων. Κάθε φορά θα σου είναι πιο εύκολο, θα σπάσουν σιγά-σιγά κάποιες πεποιθήσεις μέσα σου και θα σου είναι πιο εύκολη η διαδικασία της απόφασης.

Μπορείς να καταγράψεις τις προτεραιότητές σου, τι είναι σημαντικό σε αυτή τη φάση της ζωής σου για σένα. Αν αυτό που καλείσαι να κάνεις είναι προς αυτή την κατεύθυνση, το σκέφτεσαι, αν όχι, δε χρειάζεται να πιέζεσαι. Βρίσκεις μήπως κάποια εναλλακτική που μπορείς να προτείνεις με την οποία θα ωφεληθούν κι οι δύο πλευρές;

Αν δεν είσαι έτοιμος να δώσεις κατευθείαν απάντηση, πάρε τον χρόνο σου. Τον δικαιούσαι. Αν χρειαστεί να πεις «όχι», θα σου πρότεινα να ξεκινήσεις την άρνηση με ευγένεια, μπορείς σίγουρα να βρεις έναν καλοσυνάτο τρόπο. Μην ξεχάσεις το «όχι» να είναι ξεκάθαρο, για να μην μπεις σε διαδικασία αμέτρητων συζητήσεων. Αν ξέρεις τι είναι σημαντικό για σένα, δε θα είναι δύσκολο να αρνηθείς. Γνώρισε τι πραγματικά επιθυμείς, βάλε τα όριά σου. Δε χρειάζεται να θάβεσαι για να ικανοποιήσεις τους γύρω σου.

Κι εκτός απ’ τους άλλους, μάθε να λες «όχι» και στον εαυτό σου.  Κάθε φορά που λες ένα «όχι», ίσως είσαι ένα βήμα πιο κοντά στα όνειρά σου.