Παιδικός αυνανισμός∙ γονείς, χαλαρώστε!

Εσένα η θέα ενός μικρού παιδιού που αυνανίζεται, τι σου προκαλεί; Σ’ ένα πολύ μεγάλο ποσοστό η απάντηση είναι αμηχανία, ντροπή, άγχος. Ένα θέμα που ακόμα στις μέρες μας κρύβει πολλές προκαταλήψεις. Πώς, όμως, θα καταφέρουμε να μη δημιουργήσουμε φόβο κι ενοχές σ’ ένα παιδί, όταν έχουμε αυτή την αντίληψη; Δύσκολο, έως ανέφικτο, εφόσον ένας ενήλικας, κι ειδικά ένας γονιός, επηρεάζει σε πολύ μεγάλο βαθμό ένα μικρό παιδί.

Ο αυνανισμός είναι κομμάτι της ανθρώπινης σεξουαλικότητας, πόσο μάλλον ο παιδικός αυνανισμός, ο οποίος δίνει τη δυνατότητα σ’ ένα μικρό παιδί να διερευνήσει το σώμα μου, χωρίς καμία ντροπή ή ενοχή, αλλά μέσα απ’ την παιδική αθωότητα, μ’ ένα φυσιολογικό τρόπο.

Ξεκινώντας απ’ τη βρεφική ηλικία υπάρχει η ανάγκη ν’ αγγίζουμε όλα τα σημεία του σώματός μας, νιώθοντας όμορφα. Πολλές φορές έχουμε βρεθεί μπροστά στη θέα ενός μωρού, όπου του έχουν βγάλει την πάνα κι αγγίζει τα γεννητικά του όργανα. Την ίδια στιγμή θα ‘χουμε παρατηρήσει κι έναν γονιό να τραβάει τα χεράκια, ενώ αν άγγιζε οποιοδήποτε άλλο μέρος του σώματος, η συνήθης αντίδραση δε θα ήταν η ίδια. Ο λόγος όχι μόνο ο φόβος μην τραυματιστεί!

Και τα πράγματα δυσκολεύουν πολύ περισσότερο, στο πρώτο αντίκρισμα ενός μικρού παιδιού όπου αυνανίζεται, βλέποντάς το να τρίβεται σε κάποιο τραπέζι ή παιχνίδι. Το σύνηθες είναι πως αν στην ηλικία των 2-3 ετών αυνανίζεται, μεγαλώνοντας λίγο, θα γίνεται πιο συνειδητά και πιθανώς να αυξηθεί κι η συχνότητα. Καλούμαστε, λοιπόν, να συνειδητοποιήσουμε πως είναι απολύτως φυσιολογικό κι αντιδράσεις με φωνές, βίαιες κινήσεις για να τ’ αποτρέψουμε και πανικός δε χωράνε.

Ένα τέτοιο θέαμα την πρώτη φορά μπορεί να μας πιάσει απροετοίμαστους. Κανένας γονιός δεν έχει πάρει εκπαίδευση για το τι θ’ αντιμετωπίσει κι ούτε υπάρχει κατάλογος με ηλικίες και συμπεριφορές, όμως υποχρέωση όλων είναι να ρωτήσουν, να διαβάσουν, να μάθουν και πάντα στο μυαλό μας να ‘χουμε ότι κάθε παιδί είναι μοναδικό.

Ο ρόλος μας για μια ακόμα φορά είναι καθοριστικός. Δεν υπάρχει λόγος να προσπαθούμε ν’ αποτρέψουμε το παιδί. Άλλωστε, ξέρουμε όλοι πως ό,τι απαγορεύουμε προκαλεί ερωτηματικά, οπότε το πιθανότερο είναι να φέρουμε αντίθετο αποτέλεσμα. Αν κάνουμε το λάθος να φωνάξουμε, υπάρχει πιθανότητα να δημιουργήσουμε ενοχές στο παιδί και παράλληλα να δώσουμε λανθασμένο μήνυμα, πως κάνει κάτι κακό, που φυσικά δεν ισχύει.

Ένας τρόπος που μπορούμε να το χειριστούμε είναι να μιλήσουμε ήρεμα με το παιδί. Το να του εξηγήσουμε ότι γνωρίζουμε πώς νιώθει, είναι πολύ βοηθητικό, είναι ένας πρώτος τρόπος επικοινωνίας και σύνδεσης. Σίγουρα, κατανοούμε ότι εξερευνάει το σώμα του –κάτι που το κάνουν πολλά παιδιά στην ηλικία του– όμως είναι σημαντικό να το κάνει στον προσωπικό του χώρο κι όχι δημόσια. Θα θέσουμε σωστά όρια, μιλώντας με απλά λόγια για την ιδιωτικότητα, που στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι απαραίτητη, γιατί τα προστατεύει. Θα μιλήσουμε για θέματα υγιεινής και θα εξηγήσουμε πως είναι σημαντικό να πλένει πάντα τα χέρια, ώστε να μη μεταφέρονται μικρόβια. Τέλος, μπορούμε να ελέγχουμε ότι το παιδί δεν τραυματίζει την περιοχή των γεννητικών οργάνων. Έως την ηλικία των 5-6, το παιδί θα τα ‘χει επεξεργαστεί όλα αυτά κι είναι σημαντικό να τα τηρεί.

Τα περισσότερα πράγματα που κάνουν τα παιδιά είναι φυσιολογικά, αν όμως πέσει στην αντίληψή μας κάτι που μας ανησυχεί, τότε σίγουρα δεν πρέπει να το αμελήσουμε. Ένα παιδί που αυνανίζεται, για παράδειγμα, υπερβολικά ή μ’ έναν τρόπο καταναγκαστικό, δεν μπορείς να το αγνοήσεις. Σε τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει κάποια αιτία άγχους ή και κάτι αρκετά πιο σοβαρό κι είναι απαραίτητο ν’ απευθυνθούμε σε κάποιον ειδικό, ώστε να το αντιμετωπίσουμε όσο γίνεται νωρίτερα.

Όπως και να το χειριστούμε, να μην ξεχνάμε ότι παρορμητικές αντιδράσεις μπορούν να τραυματίσουν ψυχικά ένα μικρό παιδί, για όλη του τη ζωή, κάτι που κανένας γονιός δεν το θέλει.