Συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία· σε τι διαφέρουν;

Συμβουλευτική και Ψυχοθεραπεία. Δύο διαφορετικές επιστήμες ενώ αρκετοί ισχυρίζονται ότι το έργο συμβούλων και ψυχοθεραπευτών είναι ίδιο, εφόσον οι τεχνικές που χρησιμοποιούν έχουν παρόμοια βάση. Μάλιστα υποστηρίζουν ότι οι διαφορετικοί τίτλοι έχουν να κάνουν περισσότερο με τους φορείς που απασχολούνται. Οι ψυχοθεραπευτές απασχολούνται κυρίως σε ιατρικά περιβάλλοντα ενώ οι σύμβουλοι σ’ εκπαιδευτικά. Άλλοι πάλι υποστηρίζουν ότι οι διαφορές είναι ξεκάθαρες και δεν τίθεται θέμα ταύτισης.

Σίγουρα υπάρχουν αρκετά κοινά στοιχεία, όμως υπάρχουν και ουσιαστικές διαφορές που ξεκαθαρίζουν τι προσδοκίες έχουμε σε κάθε περίπτωση.

Η συμβουλευτική είναι μια μορφή προσωπικής ανάπτυξης, στην οποία ο θεραπευόμενος με τη βοήθεια του συμβούλου θα μπορέσει ν’ ανακαλύψει τρόπους για μια πιο ισορροπημένη και λειτουργική ζωή. Πολλές φορές ακούγοντας τον τίτλο «σύμβουλος», υπάρχει η προσδοκία ότι θα δοθούν λύσεις και συγκεκριμένη καθοδήγηση από τον θεραπευτή, κάτι που στην πράξη δεν ισχύει. Ο σύμβουλος θα σταθεί δίπλα στον θεραπευόμενο και στην ουσία θα γίνει συνοδοιπόρος του στο ταξίδι της αυτογνωσίας ή της αντιμετώπισης ενός προβλήματος.  Μέσα απ’ αυτή τη σχέση εμπιστοσύνης, με απόλυτη εχεμύθεια, ενσυναίσθηση, αυθεντικότητα και άνευ όρων αποδοχή, θα φωτίσει σημεία στον θεραπευόμενο, ώστε ν’ αναγνωρίσει τα δυνατά του στοιχεία, ν’ αναπτύξει νέες δεξιότητες, να δουλέψει σε αυτά που χρειάζονται βελτίωση για ν’ αντιμετωπίσει τυχόν άγχη, δυσκολίες, προβληματικές καταστάσεις ή ακόμα και να βρει το χαμένο νόημα της ζωής του. Η συμβουλευτική επικεντρώνεται στο στο «εδώ» και «τώρα» και ο θεραπευόμενος κατά πάσα πιθανότητα είναι ένα άτομο υγιές που βρίσκεται εκεί για να μπορέσει να βοηθηθεί και να λειτουργήσει καλύτερα στην καθημερινότητά του. Δεν αποκλείεται όμως ότι στον σύμβουλο θα απευθυνθεί και ένα άτομο διαταραγμένο, όμως είναι πιο σπάνιο. Συνήθως η διάρκεια των συνεδριών είναι σύντομη. Ακόμα και σε 6-8 συνεδρίες μπορεί να λάβει ουσιαστική βοήθεια ο θεραπευόμενος και συνήθως γίνονται έως 20-22 συνεδρίες, δηλαδή ένας κύκλος. Φυσικά εδώ παίζει σημαντικό ρόλο η προσέγγιση που ακολουθείται και φυσικά το αίτημα.

Όταν όμως ερχόμαστε να μιλήσουμε για την ψυχοθεραπεία, εκεί συνήθως αναφερόμαστε στην επίλυση βαθύτερων θεμάτων. Ο θεραπευόμενος σε συνεργασία με τον ψυχοθεραπευτή θα μπει σε διαδικασία βαθύτερης κατανόησης του εαυτού, θα δώσει έμφαση σε ουσιαστικές αλλαγές της προσωπικότητας και θα δουλέψει και σε θέματα που έχουν να κάνουν με εσωτερικές συγκρούσεις. Σ’ έναν ψυχοθεραπευτή πιθανότατα θα απευθυνθεί ένα άτομο που έχει κάποια ψυχική διαταραχή ή έντονα και μακροπρόθεσμα ζητήματα. Σημαντική διαφορά είναι η διάρκεια της θεραπείας, πολύ μεγαλύτερη στην ψυχοθεραπεία απ΄ ότι στη συμβουλευτική. Ο λόγος που η διάρκεια είναι σημαντικά πιο μεγάλη είναι επειδή γίνεται λεπτομερής ανασκόπηση της ζωής του θεραπευόμενου και εμβάθυνση, ώστε να εντοπισθεί η ρίζα του προβλήματος. Σαν διαδικασία η ψυχοθεραπεία κάποιες φορές είναι πιο επίπονη, καθώς χρειάζεται να μπεις σε πιο βαθιά μονοπάτια και να έρθεις αντιμέτωπος με κρυμμένα συναισθήματα.

Το σίγουρο είναι ότι και η συμβουλευτική και η ψυχοθεραπεία έχουν πολύ καλά αποτελέσματα, αρκεί ο θεραπευόμενος να θέλει να βοηθήσει τον εαυτό του. Υπάρχουν πολλές προσεγγίσεις που μπορεί να χρησιμοποιήσουν οι ειδικοί, ανάλογα με την εξειδίκευσή τους, όμως αν δεν υπάρχει η συνέπεια και η δέσμευση από τη μεριά του θεραπευόμενου, όσο καλός και να ‘ναι ένας ειδικός, δεν μπορεί να κάνει θαύματα. Τέλος ένας ειδικός πάντα συμβουλεύεται για τα περιστατικά του τον επόπτη του και είναι ευαισθητοποιημένος ώστε αν δει ότι το συγκεκριμένο περιστατικό ξεφεύγει από τη δική του κατάρτιση, να ‘ναι έτοιμος να το παραπέμψει στη σωστή ειδικότητα, ώστε να συμβάλει στην καλύτερη δυνατή παροχή βοήθειας.