Η γνώμη μας δεν τους αφορά

Σαν να έχουμε βουλιάξει στις ψευτοσοφιστικέ ατάκες και τα στερεότυπα. Ξέρεις, από αυτά που βάζουν ταχύτητα τετάρτη και μονότερμα ταμπελώνουν και στιγματίζουν συμπεριφορές, απόλυτα σίγουροι πως η κατηγορία είναι ολόσωστη. Μαζί κι η καταδίκη του ενόχου.

Χωρίς μια επαρκή εικόνα για τη γενικότερη συμπεριφορά του κατηγορούμενου και με φανερά ελλιπή συναισθηματική νοημοσύνη κρίνουμε ακατάπαυστα κι επαναφέρουμε τους αστικούς μύθους και τα παραμύθια στο προσκήνιο της πόλης, πλάθοντας κι ανακυκλώνοντας ιστορίες που θα ζήλευαν κι οι αδερφοί Γκριμ.

Εν τέλει καταφέρνουμε μονάχα να υποβιβάσουμε την ίδια μας τη νοημοσύνη, τη δικιά μας κι όσων μας πιστεύουν -ή ίσως και να δείχνουμε πόσο υποβιβασμένη ήδη ήταν. Ακόμη κι αν δεν υπάρχει κάποιος ακροατής να καταλάβει το αυτογκόλ που βάζουμε στον εαυτό μας όταν ανοίγουμε το στόμα μας για κάποιον τρίτο, το αυτογκόλ μπαίνει και στη λήξη του αγώνα είμαστε εμείς οι ίδιοι οι χαμένοι, με 1-0.

Τι συμβαίνει ακριβώς; Όταν παρατηρούμε μια συμπεριφορά κι αντίδραση ενός ανθρώπου, αυτόματα κι υποσυνείδητα την συγκρίνουμε με την αντίστοιχη δική μας. Τα παραπάνω ξεχνώντας βέβαια πως ο καθένας έχει τους δικούς τους συναισθηματισμούς, ελαττώματα κι όρια. Και πως η σωστή συμπεριφορά για κάποιον μπορεί να είναι κάτι αυτονόητο και συνηθισμένο, μα για ένα θύμα bullying όχι. Ή πως η αντιδραστικότητα σε έναν άνθρωπο ίσως να μην είναι μια επιτηδευμένη αγένεια και προσβολή. Μα πιθανότατα να πηγάζει από ένα μηχανισμό άμυνας.

Εμείς βεβαίως σαν παντογνώστες και ψυχολόγοι απ’ την προηγούμενή μας ζωή, θα χαρακτηρίσουμε τον κατηγορούμενο κακόβουλο, απλά και μόνο από άγνοια.

Όσο για τα πιο ρηχά παραδείγματα της καθημερινότητας, θέματα ρουχισμού, στιλ, εθνικότητας, κοινωνικής ομάδας και τάξης, συμβαίνει πολλές φορές να σηκώνουμε το φτυάρι και να το στρέφουμε προς έναν άνθρωπο που τυχαία δεν είναι ίδιος με εμάς.

Ο άνθρωπος μπορεί να είναι φτωχός άρα και λιτά ντυμένος, παράλληλα προσεκτικός στα έξοδά του επομένως φειδωλός με τις ανέσεις του. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν γεννηθεί και μεγαλώσει σε άλλες χώρες ή ηπείρους, επομένως διαφέρουν στην εμφάνισή τους και στη νοοτροπία τους. Κάτι που μπορεί να επηρεάσει τη σχέση τους με τους υπόλοιπους, αρνητικά και θετικά. Καθώς ίσως κάποια πράγματα να μην τα δέχονται και να μην τα συμπεριλαμβάνουν στην καθημερινότητά τους μα αναλόγως νοοτροπίας έχουν κάποια στοιχεία θετικότερα απ’ τη συμπεριφορά άλλων.

Μαθαίνουμε, λοιπόν, να μη βγάζουμε γρήγορα συμπεράσματα και να μην κατηγορούμε ανθρώπους. Μαθαίνουμε να σεβόμαστε το διαφορετικό κι αν κάτι μας ενοχλεί σε κάποιον άλλον δεν προσπαθούμε να το αλλάξουμε. Το αποδεχόμαστε ή απομακρυνόμαστε διακριτικά κι ευγενικά. Μαθαίνουμε πρώτα για το δικό μας το κύρος να μην κρίνουμε συμπεριφορές, ειδικά αν δεν επηρεάζουν άμεσα εμάς. Να μη στερούμε απ’ τους υπόλοιπους την άνεση κι εν μέρει την ελευθερία τους με τα σχόλιά μας. Πάνω από όλα σεβόμαστε!

Σε περίπτωση που στο κέντρο του κύκλου των κατηγοριών είμαστε εμείς οι ίδιοι, προσέχουμε πρώτα τον εαυτό μας για τυχόν λάθη και καταπατήσεις κι αν το τεστ μας δείξει καθαρούς, αναλογιζόμαστε σε πρώτη φάση τα λάθη των άλλων. Έπειτα, παραδεχόμαστε και τη δική μας ευθύνη, που μας επιτρέπουμε να επηρεαζόμαστε από γνώμες τρίτων.

Εξάλλου η γνώμη κάποιου για μας δεν είναι καθόλου αντιπροσωπευτική, καθώς συνήθως περιγράφει αυτόν που μας χαρακτηρίζει κι όχι εμάς.