Πόσες φορές αναρωτηθήκαμε από πού ξεκίνησαν όλα αυτά τα σπουδαία ή και καθημερινά που έχουμε στη ζωή μας και με τον έναν τρόπο ή τον άλλο μάς έχουν σημαδέψει; Στη στήλη αυτή θα βρούμε απαντήσεις στις ερωτήσεις που ζητούν να μάθουν, πώς, γιατί, από ποιον, πότε και χίλια τόσα άλλα. Γιατί όταν καταλαβαίνεις λίγο καλύτερα τον κόσμο, αυτομάτως γίνεται πιο όμορφος! 

 

Όλα στη ζωή μας είναι ιστορίες‧ ιστορίες που ζήσαμε, ιστορίες που είπαμε, ιστορίες που διαβάσαμε κι ιστορίες που μας διάβασαν όταν ήμασταν παιδιά. Πριν όλα πάρουν ζωή μέσα από το χαρτί και το μολύβι, ήταν απλώς λόγια. Τα λόγια είναι φτερωτά, πίστευαν οι Αρχαίοι Έλληνες και το πίστευαν αυτό επειδή ό,τι ειπωθεί μπορεί πολύ εύκολα να ξεχαστεί με την πάροδο του χρόνου. Επιπλέον, γνωρίζουμε όλοι ότι το να έχεις πει κάτι στον προφορικό λόγο δεν μπορεί ποτέ να αποδειχθεί ως ειπωμένο- ούτε καν στο δικαστήριο δε στέκει η μαγνητοφώνηση ως πειστήριο.

Όλα αυτά μαζί με την επείγουσα ανάγκη να μείνουν κάπου γραμμένα όλα τα ιστορικά γεγονότα, όλα τα λογοτεχνικά αριστουργήματα και γενικότερα οτιδήποτε ήθελε ένας άνθρωπος να γράψει για να διαβαστεί από παραπάνω του ενός ατόμου, οδήγησαν στην εφεύρεση της τυπογραφίας. Η τυπογραφία ξεκίνησε τον 15ο αιώνα από τον Γουτεμβέργιο και τον 20ο αιώνα είδη χρησιμοποιούσε διαφορετικούς τύπους γραμματοσειράς και ποικίλα μεγέθη στα γράμματα φτιάχνοντας έτσι το πρώτο design γραμματοσειρών στην ιστορία.

Οι περισσότεροι λαοί χρησιμοποιούσαν ως μέσο την αντιγραφή βιβλίων με πένα ή πινέλο με μελάνι σε διάφορες επιφάνειες που επέτρεπαν τη γραφή. Η τυπογραφία όπως την ξέρουμε σήμερα είναι ανακάλυψη των Κινέζων σε συνδυασμό και με την ανακάλυψη του χαρτιού που ήταν το πλέον κατάλληλο υλικό για να πάρουν ζωή όλες οι σκέψεις που είχαν οι άνθρωποι ανά τον κόσμο.

Το 1455 ο Γουτεμβέργιος τύπωσε τη Βίβλο στη λατινική γλώσσα κι αυτό αποτελεί το πρώτο βιβλίο που τυπώθηκε ποτέ στην Ευρώπη χαρίζοντας στον κόσμο τη δυνατότητα να κρατά στα χέρια του γραμμένα όσα μέχρι τότε μπορούσε μόνο να ακούσει και να ξεχάσει μετά από λίγο.

Τον 18ο αιώνα στην περιοχή της Βαυαρίας εμφανίστηκαν με διαφορά κάποιων χρόνων δύο διαφορετικά είδη τυπογραφίας‧ η λιθογραφία κι η χρωμολιθογραφία. Δύο τεχνικές που επέτρεψαν στους τυπογράφους να δημιουργούν εικόνες και σχέδια σε διάφορα μεγέθη. Αργότερα, στις ΗΠΑ εμφανίστηκαν είδη όπως η λινοτυπία κι η μονοτυπία που επέτρεπαν μέσω διαφορετικών το καθένα αυτόματων μηχανισμών, πληκτρολόγιο και χυτήριο για την καλύτερη αποτύπωση των γραμμάτων και των σειρών.

Τα ελληνικά κείμενα γνώρισαν τη χαρά να τυπωθούν αρχικά στην Ιταλία με τη βοήθεια Ελλήνων λογίων της Κωνσταντινούπολης. Το πρώτο ολοκληρωμένο ελληνικό βιβλίο τυπώθηκε το 1476 με τίτλο «Ἐπιτομὴ τῶν ὀκτὼ τοῦ λόγου μερῶν». Πριν τη δημιουργία του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους, είχαν κάνει την εμφάνισή τους τα πρώτα τυπογραφία κυρίως για εξυπηρέτηση διοικητικών αναγκών. Το 1862 ονομάστηκε το «Εθνικό Τυπογραφείο» κι ακόμη και σήμερα αποτελεί τον χώρο όπου τυπώνονται η Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και πολλά ακόμη κρατικά έγγραφα. Με το πέρασμα των χρόνων, η τυπογραφία απέκτησε δύο εκδοχές‧ την άμεση και την έμμεση εκτύπωση. Η δεύτερη τύπωνε έγχρωμα αλλά η πρώτη τύπωνε περισσότερες σελίδες.

Δεν μπορώ να σου περιγράψω αναλυτικά την ιστορία της τυπογραφίας- ίσως τη βρεις και λίγο αναπόφευκτα τυποποιημένη- μπορώ όμως, να σου περιγράψω πώς θα ένιωσαν αυτοί οι άνθρωποι όταν είδαν τα λόγια τους να παίρνουν μορφή μπροστά τους ή πώς ένιωσαν οι πρώτοι αναγνώστες. Πόση ευτυχία μπορεί να κρύφτηκε εκείνη την πρώτη φορά που μύρισαν την αξέχαστη μυρωδιά του τυπωμένου χαρτιού. Πόσο ενθουσιασμένοι κι ανυπόμονοι πρέπει να ήταν για να γυρίσουν βιαστικά σπίτι τους και να ξεκινήσουν να διαβάζουν αυτά που μέχρι πρότινος λάτρευαν να ακούν.

Η ζωή των ανθρώπων σε όλον τον κόσμο άλλαξε ριζικά με την ανακάλυψη και την εξέλιξη της τυπογραφίας.  Οι άνθρωποι πλέον, όχι μόνο μπορούσαν να ενημερωθούν πλήρως για οποιοδήποτε πολιτικοοικονομικό ή διοικητικό ζήτημα προέκυπτε, αλλά μπορούσαν και να διαβάσουν ή να γράψουν οτιδήποτε τους απασχολούσε κρατώντας το αθάνατο. Οι σκέψεις βρήκαν διέξοδο μέσω του χαρτιού κι οι ιστορίες βρήκαν τον τρόπο να ταξιδέψουν σε όλα τα σπίτια. Κι όλα αυτά χάρη στα γράμματα που βρήκαν τη σωστή θέση τους πάνω σε ένα κομμάτι χαρτί.

 

Συντάκτης: Κατερίνα Μάρου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου