Η τέχνη του να μην κάνεις τίποτα

Η αξία της τεμπελιάς! Πού σας πάει άραγε το μυαλό σας; Κάποιοι θα απορείτε τι αξιόλογο μπορεί να προκύψει μέσα απ’ την αδράνεια ενώ κάποιοι άλλοι έχουμε σπουδάσει την τέχνη της. Όσο παράξενο κι αν μοιάζει, είναι ένα ταλέντο κι αυτό∙ το να κάθεσαι κάποιες στιγμές χωρίς να κάνεις τίποτα, ενώ στην πραγματικότητα καταφέρνεις πολλά.

Αν το γευτήκατε μία φορά, εγγυημένα δεν έχετε ξεχάσει την ιδιαίτερη γεύση που άφησε στις άκρες των χειλιών σας. Είναι το είδος εκείνης της τεμπελιάς που δε σε καθιστά ανεπρόκοπο, ούτε σου πετάει το βελάκι του «αχαΐρευτου» (όπως έλεγε η μάνα σου όταν δε μάζευες το δωμάτιό σου). Έχει άλλη γλύκα, άλλο νόημα, άλλο μεράκι. Η τεμπελιά στην προκειμένη περίπτωση είναι μια ανακουφιστική ιδέα που μπορεί να προκύψει απ’ το πουθενά, να σου αδειάσει το μυαλό κι ύστερα αυτό με τη σειρά του να σου δώσει εντολή να υλοποιήσεις κάτι ξεχωριστό.

Μια τέτοια διάθεση σε βρίσκει συνήθως τις ώρες που γυρνάς στο σπίτι. Αν η ψυχολογία σου δεν είναι στα καλύτερά της, αν νιώθεις ότι επικρατεί ένα πανηγυρικό χάος στη ζωή σου και το μόνο που χρειάζεσαι είναι λίγη ηρεμία, τότε μια παύση είναι αυτό που έχεις ανάγκη. Θα αράξεις σπίτι, αγκαλιά με μια κούπα καφέ ή με ένα ποτήρι κρασί, και θα βυθιστείς στην πιο βολική γωνιά του καναπέ σου. Κούραση ή ανία, ό,τι κι αν είναι, θες απλώς να τεμπελιάσεις, έχοντας όρεξη μόνο για zapping ή για να αλλάζεις τις σελίδες του βιβλίου σου.

Όλοι μας έχουμε ανάγκη κάποιες στιγμές απόλυτης τεμπελιάς. Ίσα για να καταλαγιάσει το ανήσυχο πνεύμα μας. Κρατάμε λίγο χρόνο για εμάς τους ίδιους και τον διαθέτουμε μόνο σε ό,τι απολαμβάνουμε κι επιθυμούμε στην παρούσα φάση της ζωής μας -φυσικά που να μην απαιτεί και πολλή ενέργεια. Πέφτουμε στη δική μας νιρβάνα και κατεβάζουμε τους διακόπτες.

Ναι, είναι πολύ πιθανόν να παραλείψουμε να βάλουμε σε τάξη κάποιες εκκρεμότητες, όπως μια εργασία, ένα σημαντικό τηλεφώνημα, ένα ραντεβού ή οτιδήποτε άλλο είχαμε στο πρόγραμμά μας. Δε θα αφήναμε στην άκρη όμως τίποτα σημαντικό, τίποτα που να επείγει, μονάχα θα αναβάλλουμε για λίγο όλα αυτά που μπορούν να πάρουν παράταση. Ίσως να κλείσουμε το κινητό ή έστω να το βάλουμε στο αθόρυβο. Πρέπει να μας βγάλουμε για λίγο απ’ την πρίζα, πριν βραχυκυκλώσουμε απ’ την πίεση και τα νεύρα.

Κάνουμε, λοιπόν, συνειδητά μια βουτιά στην τεμπελιά μας, κι όταν πια σηκωθούμε απ’ τον καναπέ ή το κρεβάτι μας, θα ‘μαστε και πάλι έτοιμοι να τα αντιμετωπίσουμε όλα. Πολλά μπορεί να σου προσφέρει η αδράνεια. Ίσως γίνει κίνητρο, ώθηση κι έμπνευση. Ίσως έτσι να βάλεις σε τάξη την αταξία του μυαλού σου, να αναλογιστείς τα σημαντικά, να ‘ρθεις σε αντίλογο με τις κυνικές σου απόψεις.

Βλέπεις, μπορεί να αποδειχθεί αρκετά δημιουργική λίγη κλεισούρα. Σε βοηθά να συνειδητοποιήσεις τις επιθυμίες, να κάνεις ένα ξεσκαρτάρισμα των προβληματισμών σου. Μας αποκαλούν, συχνά, τεμπέληδες όταν αρνούμαστε να κάνουμε κάτι, μα στην ουσία αυτό το κάτι δε μας ικανοποιεί ή μοιάζει με αγγαρεία, γι’ αυτό και το αναβάλλουμε. Κάποιες φορές έχουμε πραγματικά ανάγκη ένα διάλειμμα απ’ την καθημερινότητα.

Μια παύση απ’ τη ρουτίνα θα σου δώσει το χρόνο να βρεις τον εαυτό σου, μια ανάσα. Να πας εκείνη τη βόλτα που σχεδίαζες κάπου παραλιακά, να ξεφυλλίσεις παλιά άλμπουμ φωτογραφιών, να δεις το φυλαγμένο κουτί με τις αναμνήσεις των παιδικών-εφηβικών σου χρόνων. Να χαμογελάσεις ενώ είσαι μόνος.

Κάποιες φορές –ίσως τις περισσότερες– βάζουμε προϋποθέσεις, όρους κι όρια στον εαυτό μας όταν αποφασίζουμε να τεμπελιάσουμε. Γνωρίζουμε, δηλαδή, ότι μετά από αυτές τις ώρες ξεκούρασης θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε ένα μικρό παλούκι. Όπως και να ‘χει, μετά το χαλαρωτικό μπάνιο μας, τις ώρες που περάσαμε βλέποντας την αγαπημένη μας ταινία ή ακούγοντας μουσική ξαπλωμένοι στο κρεβάτι, θα έχουμε ενέργεια κι όρεξη για δουλειά και τακτοποίηση όσων αφήσαμε για μερικές ώρες στην άκρη. Το όφελος σε αυτήν την περίπτωση είναι πως θα αποφύγουμε να αντιμετωπίσουμε το οτιδήποτε με μίζερο τρόπο.

Κανείς δεν μπορεί να πει ότι η τεμπελιά δεν είναι παραγωγική, όπως επίσης κανείς δεν μπορεί να πει πως με το να είμαστε συνεχώς στο τρέξιμο θα γίνουμε περισσότερο δημιουργικοί. Όσοι επομένως αναρωτηθήκατε ποια μπορεί να ‘ναι η αξία της τεμπελιάς, πήρατε την απάντησή σας. Όσοι την επιλέγετε συχνά μάλλον θα ‘χετε ήδη ταυτιστεί. Μας κερνάμε λίγο απ’ το χρόνο μας και θέλουμε από αυτό το κέρασμα να βγει κάτι ουσιαστικό, κάτι όμορφο, κάτι επωφελές.