Χαμογέλασες σήμερα;

Ο Αμερικανός συγγραφέας, William Arthur Ward, έγραψε πως ένα ζεστό χαμόγελο είναι η διεθνής γλώσσα της καλοσύνης. «Η ομορφιά είναι δύναμη κι ένα χαμόγελο το ξίφος της», υποστήριξε με τη σειρά του ο John Ray, Άγγλος φυσιοδίφης. «Ο αισιόδοξος χαμογελάει για να ξεχάσει κι ο απαισιόδοξος ξεχνάει να χαμογελάσει». Ανώνυμος.

Μεγάλη υπόθεση το χαμόγελο κι όμως τόσο απλή. Γιατί να ξεχνάει κανείς να χαμογελάσει; Είναι θέμα αχαριστίας; Απαισιοδοξίας; Κατάθλιψης; Αποτέλεσμα κάποιας συμφοράς; Όλοι περνάμε δύσκολα. Για τον καθένα αυτό που ζει τώρα είναι το καλύτερό του ή το χειρότερό του. Μικρές και μεγάλες συμφορές αρκούν για να μας πάρουν αυτό το χαμόγελο κι είναι απολύτως φυσιολογικό. Ή μήπως όχι; Η αλήθεια είναι πως η ευθύνη είναι δική σου.

Είσαι υπεύθυνος για το αν θα παραλήψεις να χαμογελάσεις στη διάρκεια κάθε σου ημέρας. Σε ένα φίλο ή συνάδελφο, στον άνθρωπό σου, ακόμα και στον τύπο που σε έβρισε όταν περνούσες βιαστικά το δρόμο. Γιατί να μην το κάνεις; Τι σου λείπει; Τι μας λείπει; Μέσα σε έναν κόσμο γεμάτο λυπηρές κι άχρωμες σελίδες, ξεχνάμε ότι υπάρχουν πολλές ακόμα άγραφες αλλά χαρούμενες. Γι’ αυτές να χαμογελάς. Γιατί στις επόμενες σελίδες έρχονται πολλές τέτοιες στιγμές.

Δοκίμασέ το. Χαμογέλα πιο συχνά. Ποτέ, άλλωστε, δεν ακούστηκε πως όποιος χαμογέλασε, έχασε. Θα δώσεις ένα μικρό χαμόγελο και θα εισπράξεις άλλα τόσα. Θα αποκτήσεις αυτό που σου λείπει περισσότερο, αυτό που λείπει, λίγο-πολύ, απ’ τον καθένα μας. Ονομάζεται «εσωτερική δύναμη». Αναρωτήθηκες αν την έχεις;

Κάν’ το για εσένα, όχι για αυτούς που σε πλήγωσαν, ούτε για αυτούς που σε αδίκησαν. Σήκω το πρωί και δώσε χρόνο στον εαυτό σου. Βάλε χαρούμενη μουσική και πιες τον καφέ σου. Ετοιμάσου κι αν το σηκώνει η όρεξη τραγούδα και λίγο, για να ξεκινήσεις την ημέρα σου με αυτό που εμείς οι Έλληνες ονομάζουμε μεράκι. Δοκίμασε πριν ανοίξεις την πόρτα του σπιτιού σου να χαμογελάσεις στον καθρέπτη. Κι αν το θεωρείς αλλόκοτο, σκέψου κάτι που σου δημιουργεί όμορφα συναισθήματα, μια όμορφη στιγμή της ζωής σου ή τον άνθρωπο που ‘χεις ερωτευτεί, και κοίταξε πάλι στον καθρέπτη τον εαυτό σου. Θα είσαι εσύ αλλά χαρούμενο. Μπορεί και να νιώσεις αυτό το γνωστό φτερούγισμα, για το οποίο μας μιλάνε οι ερωτευμένοι.

Είναι περίεργο, αλλά ένα χαμόγελό σου έχει την ιδιότητα και τη δύναμη να ανεβάσει την ψυχολογία κάποιου άλλου. Επιστημονικά αποδεδειγμένο. Το χαμόγελο δημιουργεί χαμόγελα κι επηρεάζει θετικά εσένα και τους γύρω σου. Για πολλούς είναι γιατρικό, έτσι επιλέγουν να το φοράνε κάθε πρωί μαζί με τα ρούχα τους. Για κάποιους πάλι είναι κάτι σαν τις ξεχασμένες αντίκες των παππούδων μας, σε σημείο να το πουλάνε.

Από προσωπική εμπειρία έχω θαυμάσει ανθρώπους –γνωρίζοντας σε ένα βαθμό τη δική τους θλίψη– που χαμογελάνε αληθινά, που δεν ξέρουν τι θα πει αγγαρεία. Ίσως μια πρακτική μέθοδος παραδειγματισμού που θα κρατήσει το χαμόγελό σου στη θέση του (για όλα αυτά που έχεις και για όσα έρχονται) είναι η παρατήρηση όσων συμβαίνουν γύρων μας κι όσων ορισμένοι αντιμετωπίζουν. Όχι, τα ζόρια τους δε θα μας χαροποιήσουν, αλλά τουλάχιστον θα μας ξυπνήσουν απ’ την αχαριστία μας.

Νομίζω όλοι μας στο άκουσμα ενός τραγικού-θλιβερού γεγονότος είπαμε μια φράση του τύπου «πάλι καλά να λέμε, είμαστε εντάξει». Απ’ τη μια είναι κάπως θλιβερό να εκτιμάμε τη ζωή μας παρατηρώντας τις συμφορές στις ζωές των άλλων. Απ’ την άλλη, ένα σοκ μας ευαισθητοποιεί και μας συνειδητοποιεί. Με ένα χαμόγελο συμπαράστασης και συμπόνοιας σ’ αυτόν που υποφέρει, του μεταφέρεις τη δύναμή σου, την ψυχραιμία σου.

Είναι μια λύση, λοιπόν, μια επιλογή, μάλιστα μια καλή επιλογή. Τόσο καλή που σε καθιστά δυνατό, σε καθιστά ψύχραιμο να αντιμετωπίσεις όσα χειρότερα έπονται. Χρειάζεται απλά στην επόμενη δύσκολη φάση της ζωής σου να το δοκιμάσεις. Να χαμογελάσεις και να πεις ότι θα περάσει.

Μην επιλέξεις την εύκολη λύση της απογοήτευσης, της απαισιοδοξίας και της μιζέριας. Διάλεξε τη ζόρικη λύση, το χαμόγελο. Γιατί είναι ζόρικο να χαμογελάς στις μαύρες σου αλλά λυτρωτικό να νιώθεις ικανοποίηση με τον εαυτό σου που ένα απλό χαμόγελό σου επηρεάζει θετικά τον απέναντί σου.

Τα δύσκολα έρχονται και φεύγουν, λένε, ενώ τα όμορφα έρχονται και μένουν, κάνοντας τα πάντα γύρω ομορφότερα. Το έχεις παρατηρήσει; Σε αυτό το βιβλίο που λέγεται ζωή έρχονται τα πάνω κάτω κι αυτό είναι το αγαπημένο μου σημείο. Ξέρεις γιατί; Γιατί συγγραφέας και πρωταγωνίστρια είμαι εγώ κι είσαι κι εσύ στο δικό σου βιβλίο. Θα ήθελες να γράψεις ένα βιβλίο με πρωταγωνιστή έναν άνθρωπο που δε χαμογελάει;