Γιατί το «αυτός είμαι» είναι δικαιολογία και πώς μπορείς να το αλλάξεις

Ποιοι είμαστε τελικά; Πώς ανακαλύπτουμε τον εαυτό μας και γιατί το να θέτουμε ταμπέλες στον εαυτό μας, όπως το «είμαι ευαίσθητος», «είμαι νευρικός» επηρεάζουν, όχι μόνο το τι ορίζουμε ως «εαυτό» μα ταυτόχρονα καθορίζουν ορισμένες φορές τον τρόπο που αντιδρούμε σε καταστάσεις; Σταδιακά και καθώς αρχίζουμε να αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα γύρω μας καταλαβαίνουμε ποιοι είμαστε πραγματικά και θέτουμε υπό αμφισβήτηση ή και παγίωση κάποια χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς μας. Είμαστε όμως πραγματικά όλα αυτά που νομίζουμε;

Συχνά πάνω στη συζήτηση θέλοντας να εξηγήσουμε τη θέση μας, έχουμε στην άκρη της γλώσσας τη δήλωση «ξέρεις εγώ αυτό δεν μπορώ να το αλλάξω, αυτό είμαι». Η φράση αυτή λοιπόν επηρεάζει την ψυχολογία μας και βάζει ένα ανύπαρκτο όριο στο ποιοι είμαστε περιορίζοντάς μας και σταματώντας μας σε ένα συγκεκριμένο σημείο. Επομένως, όταν χρησιμοποιούμε τις ταμπέλες αυτές αυτόματα επηρεάζουμε τον τρόπο που χειριζόμαστε κάποιες συγκεκριμένες καταστάσεις κι αποθηκεύουμε συγκεκριμένες συμπεριφορές στο υποσυνείδητό μας που επαναλαμβάνουμε όταν ζούμε μια παρόμοια κατάσταση.

Για παράδειγμα, όταν μαλώνουμε με τους οικείους μας και βγούμε εκτός εαυτού, αυτοκαθοριζόμαστε ως «νευρικό» άτομο κι έτσι όταν θα έρθει μια παρόμοια κατάσταση όπως ένας καβγάς με ένα φίλο μας ή με το ταίρι μας φέρνουμε αυτόματα στο μυαλό μας τον προηγούμενό μας καβγά κι εν τέλει αφού πιστεύουμε ότι είμαστε «νευρικοί» καταλήγουμε να θυμώνουμε ξανά και ξανά χωρίς να φιλτράρουμε τα γεγονότα που συντέλεσαν στον καβγά  στο μυαλό μας. Αποτρέπουμε τον εαυτό μας να δράσει διαφορετικά και καταλήγουμε να ακολουθούμε το ίδιο μοτίβο.

Τι θα έλεγες αν τελικά όμως καταλάβαινες ότι δεν είσαι το νευρικό ή το ευαίσθητο ή το αδύναμο άτομο που νομίζεις ότι είσαι; Ακούγεται αρκετά περίεργο ακόμα και στην ιδέα σωστά; Γιατί χαρακτηρίζεις τον εαυτό σου με λέξεις που τους προσδίδεις εσύ τη δύναμη και τις αφήνεις να σε επηρεάζουν; Το γεγονός ότι μπορεί σε ένα καβγά να θύμωσες ή να έκλαψες αυτό δε σημαίνει αυτόματα ότι σε κάνει «ευέξαπτο» ή «υπερβολικό» άνθρωπο απλώς τη δεδομένη στιγμή εκδήλωσες το αίσθημα του  θυμού ή της στεναχώριας και σε οποιαδήποτε άλλη περίσταση παρόμοια, θα μπορούσες να χρησιμοποιήσεις μια διαφορετική προσέγγιση για να διαχειριστείς την κατάσταση αυτή. Πώς όμως τώρα μπορούμε να ξεφύγουμε από την κατάσταση αυτή και να αρχίσουμε να αφαιρούμε τα χαρακτηριστικά αυτά από τον εαυτό μας δίνοντάς μας τη δυνατότητα να υπάρχουμε ελεύθεροι;

1. Άρχισε να θέτεις ερωτήματα στον εαυτό σου

Το να θέτουμε συγκεκριμένα ερωτήματα στον εαυτό μας όπως για παράδειγμα «είμαι όντως νευρικό άτομο;», «πώς θα μπορούσα να αντιδράσω καλύτερα στην περίπτωση αυτή ώστε να μη θύμωνα;» ,«τι μπορώ να κάνω την επόμενη φορά σε μια παρόμοια κατάσταση έτσι ώστε να αποφύγω το ίδιο αποτέλεσμα; Αυτές και άλλες ερωτήσεις μπορούν να μας βοηθήσουν να αρχίσουμε να έχουμε μια πιο ξεκάθαρη εικόνα των γεγονότων γύρω μας και μας βοηθούν να κατανοήσουμε ότι οι αντιδράσεις μας αποτελούν απλώς αντιδράσεις της στιγμής κι όχι αναπόσπαστο κομμάτι του χαρακτήρα μας.

2. Γνώρισε νέα άτομα

Αρχικά το να κοινωνικοποιηθούμε και να γνωρίσουμε νέα άτομα μπορεί να προσφέρει πολλά οφέλη στην ψυχική μας υγεία και να μας βοηθήσει στην προσωπική μας εξέλιξη. Μια νέα γνωριμία μας χαρίζει την ευκαιρία να βγάλουμε από μέσα μας μια άλλη εκδοχή του εαυτού μας που νομίζαμε ότι δεν είχαμε και τελικά να συνειδητοποιήσουμε ότι οι συμπεριφορές μας τόσο καιρό προς συγκεκριμένα άτομα και καταστάσεις προέρχονταν μέσα από δημιουργία λανθασμένης αντίληψης.

3. Ταξίδεψε όσο περισσότερο μπορείς

Με το να ταξιδέψεις σε άλλες χώρες σου δίνεται η ευκαιρία αυτόματα να γνωρίσεις νέους πολιτισμούς, νέα έθιμα και να μάθεις την ιστορία των άλλων χωρών. Αυτό μπορεί να σε βοηθήσει στο να ανοίξεις περισσότερο το πνεύμα σου και το μυαλό σου σε νέες ιδέες που θα σε κάνουν να αναθεωρήσεις πολλά για το ποιος είσαι ως άνθρωπος.

Λοιπόν, ακόμα πιστεύεις πως είσαι όλα αυτά που λες; Κι αν ναι, μήπως σε αδικείς λιγάκι;