Σήμερα μιλάμε για τον Φρόιντ. Ναι, τον πατέρα της ψυχανάλυσης. Εκείνον που σου έρχεται στο μυαλό όταν μιλάμε για ασυνείδητο και συνειδητό. Για εκείνον που ερμήνευσε τα όνειρα, όχι με την έννοια του ονειροκρίτη και του τι συμβολίζει το κόκκινο χρώμα στο όνειρό σου, αλλά που εισχώρησε πιο βαθιά, φτάνοντας στην αιτία όσων βλέπουμε στον ύπνο μας. Μίλησε για την παιδική σεξου@λικότητα, κάνοντας πολλούς να σταθούν απέναντί του και να αποδοκιμάσουν τις θεωρίες του. Αυτά μπορεί και να τα ξέρεις. Έλα να σου πούμε παρακάτω κάποια πράγματα που ίσως και να ακούς πρώτη φορά στη ζωή σου.
1. Έκανε θυσίες για έναν έρωτα
Στα 26 του χρόνια ερωτεύτηκε την 21χρονη Martha Bernays. Φοβούμενος όμως ότι η ίδια θα τον απορρίψει λόγω του ότι ήταν ένας φτωχός επιστήμονας, αποφάσισε να ασχοληθεί με την ιατρική για να της αποδείξει την αγάπη του. Μετά από τέσσερα χρόνια κατάφεραν να παντρευτούν και να αποκτήσουν έξι παιδιά. Κάποιοι, βέβαια, από τους ιστορικούς εικάζουν ότι ο Φρόιντ αργότερα έκανε σχέση με την κουνιάδα του. Κανείς μάλλον δεν είναι τέλειος.
2. Ο Φρόιντ στο Χόλυγουντ;
Τον γνωστό μας ψυχαναλυτή τον πλήρωνε το Χόλυγουντ με 100.000 δολάρια παρακαλώ, για να προσφέρει τις συμβουλές του, ώστε να γράψει ο Σάμιουελ Γκόλντγουιν ένα σενάριο με θέμα «μεγάλες ιστορίες αγάπης στον κόσμο». Ο ίδιος αρνήθηκε και αυτή και την προσφορά που του είχε κάνει το προηγούμενο έτος η εφημερίδα Chicago Tribune, για 25.000 δολάρια. Μάλλον θεωρούσε ανεκτίμητη την αξία του για να την προσφέρει από εδώ και από εκεί για μερικά δολάρια.
3. Πρώτος διαπίστωσε πως ο σκύλος μπορεί να βοηθήσει τον ανθρώπινο ψυχισμό
Θυμάστε που λέμε ότι ο σκύλος είναι ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου και πως τα σκυλιά μάς βοηθούν να νιώθουμε καλύτερα στις όχι και τόσο καλές μας μέρες; Ο Φρόιντ πρώτος χρησιμοποίησε ζώα συντροφιάς για να ηρεμήσει τους αγχωμένους του ασθενείς. Συγκεκριμένα, στον χώρο των συνεδριάσεών του βρισκόταν μόνιμα ένα σκυλί ράτσας «Τσόου-Τσόου» που ονομαζόταν Τζόφι, το οποίο χαλάρωνε τους ασθενείς του. Οι μετέπειτα ερευνητές χρησιμοποίησαν τις αναφορές του γύρω από τη συνεισφορά του Τζόφι για να διαδώσουν τις θετικές επιδράσεις των σκύλων συντροφιάς. Με τόση διάδοση ανά τα χρόνια καταφέραμε να γεμίσουμε με ευτυχισμένα δίποδα και τετράποδα πλάσματα. Μπράβο Τζόφι!
4. Είχε μόνο ένα παιδί ως ασθενή!
Μπορεί ο Φρόιντ να ανέλυσε αρκετά την παιδική ψυχολογία, αλλά ήξερες ότι ο μόνος ασθενής που είχε ήταν ο 5χρονος Χανς, γιος ενός φίλου του; Το συγκεκριμένο παιδί είχε αναπτύξει μια φοβία, σύμφωνα με την οποία αρνούνταν να βγει από το σπίτι, επειδή φοβόταν ότι μπορεί να τον δαγκώσει κάποιο άλογο. Ο Φρόιντ θεώρησε πως ο μικρός Χανς νιώθει ευνουχισμένος από τον πατέρα του, ο οποίος φάνταζε στα μάτια του μικρού «σαν ένα άλογο». Ολόκληρη, λοιπόν, η ανάλυση του Φρόιντ σχετικά με την παιδοψυχολογία προέκυψε από τον μικρό Χανς. Τι μπορεί να κάνει ένα παιδί χωρίς να το καταλάβει, ε;
5. Έκανε ψυχανάλυση στην κόρη του
Στα 23 της χρόνια, η κόρη του, Άννα, ξεκίνησε να κάνει ψυχανάλυση με τον πατέρα της κάθε βράδυ στις 10:00, λίγο πριν πάει για ύπνο. Η όλη διαδικασία διήρκησε μέχρι τον θάνατό του. Να σημειωθεί, βέβαια, ότι ο ίδιος απομάκρυνε κάθε μνηστήρα που προσέγγιζε την κόρη του. Μάλιστα στα 18 της χρόνια, την φλέρταρε ένας νεαρός και εκείνος του είπε πως η κόρη του είναι «ακόμα μακριά από το να έχει σεξου@λικές επιθυμίες», πράγμα παράξενο για έναν άνθρωπο που βροντοφώναζε για τις σεξου@λικές επιθυμίες από την παιδική ηλικία. Μάλλον η κόρη του αποτελούσε εξαίρεση…
6. Αυτοκτόνησε με τη βοήθεια του προσωπικού του γιατρού
Δεδομένου ότι ήταν βαρύς καπνιστής πούρων καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, ο ίδιος υποβλήθηκε σε περισσότερες από 30 χειρουργικές επεμβάσεις, γιατί διαγνώσθηκε με καρκίνο του στόματος. Παρ’ όλα αυτά, το 1939, ο καρκίνος του τον νίκησε, δεν υπήρχε κάτι παραπάνω που μπορούσε να γίνει με τα δεδομένα της τότε εποχής, και ο ίδιος ζήτησε από τον γιατρό του να τον βοηθήσει να αυτοκτονήσει. Εκείνος συμφώνησε κι έτσι ο πατέρας της ψυχανάλυσης πέθανε στις 23 Σεπτεμβρίου 1939, έπειτα από τρεις δόσεις μορφίνης. Πολύ σκληρός για να πεθάνει.
7. Η Ελλάδα αποτέλεσε σταθμό για τον ψυχισμό του
Κι όμως ο Φρόιντ ταξίδεψε και στην Ελλάδα! Προορισμός ήταν η Κέρκυρα, όμως τα σχέδια άλλαξαν και βρέθηκε στην Ακρόπολη της Αθήνας, εμπειρία που ο ίδιος θεωρούσε «πολύ καλή για αληθινή» ενώ παράλληλα του προκάλεσε μεγάλη εσωτερική σύγκρουση. Την αποτίμηση αυτής της εμπειρίας κατάφερε να κάνει 32 χρόνια μετά, όταν κατάλαβε πως πλέον είχε καταφέρει να «ταξιδέψει» μακριά από τα οικογενειακά προβλήματα που κουβαλούσε από την παιδική του ηλικία, τη φτώχεια και τους περιορισμούς. Ένιωθε επιπλέον πως είχε πια ξεπεράσει τον πατέρα του κατορθώνοντας να ταξιδέψει πολύ και έχοντας καταφέρει τόσα μέχρι εκείνο το σημείο της ζωής του. Τι σου κάνει μια επίσκεψη στην Ελλάδα…
8. Πούρα για την ενίσχυση της μνήμης;
Είπαμε ότι ο Φρόιντ ήταν μανιακός με το κάπνισμα. Ξεκινώντας από τα 20 του χρόνια, κάπνιζε πάνω από 20 πούρα καθημερινά! Η συνήθειά του αυτή, απέκτησε καρκίνο, με αποτέλεσμα να του αφαιρεθεί μέχρι και μέρος από το σαγόνι του! Με 33 χειρουργικές επεμβάσεις μέσα σε 16 χρόνια, δεν παραιτήθηκε ποτέ από αυτή του τη συνήθεια κι όλα αυτά γιατί πίστευε πως η παραγωγικότητα και η δημιουργικότητά του αποδίδονταν εξ’ ολοκλήρου στο κάπνισμα πούρων. Ένα πούρο την ημέρα…
9. Μελέτησε τη σεξου@λικότητα… των χελιών
Φοιτώντας στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, ο Φρόιντ, αποφάσισε να ανακαλύψει την αναπαραγωγή των χελιών. Συγκεκριμένα, ο καθηγητής του του ανέθεσε να ερευνήσει τα γεννητικά όργανα των αρσενικών μέχρι που μετά από ώρες έρευνας κατέληξαν -μετά λύπης τους- στο συμπέρασμα ότι το δείγμα το οποίο εξέταζαν αποτελούταν μόνο από θηλυκά χέλια. Έτσι, είπαν να στραφούν στα βατράχια, στις καραβίδες και σε διάφορα άλλα ψαρικά, μελετώντας τα χαρακτηριστικά του εγκεφάλου και του νευρικού τους συστήματος. Το τι ψάχνανε να βρουν κι αν το βρήκαν εν τέλει, παραμένει άγνωστο.
10. Έκανε τους καναπέδες σύμβολο της ψυχανάλυσης
Ο καναπές στον οποίο ξαπλώνεις στην ψυχανάλυση, δεν υφίστατο πάντα. Όλα ξεκίνησαν από τότε που μια ασθενής του του έκανε δώρο έναν καναπέ ως ένδειξη ευγνωμοσύνης, μιας και κατάφερε να θεραπευτεί. Ο Φρόιντ είχε την ιδέα να τον αξιοποιήσει στην ψυχανάλυση, είδε ότι τα αποτελέσματα είναι ικανοποιητικά και με τα χρόνια τον κρατήσαμε. Μάλιστα, η εταιρεία «Imperial Furniture Leather Couches of Queens» το 1940 επωφελήθηκε του γεγονότος και κατασκεύαζε καναπέδες αποκλειστικά για ψυχανάλυση.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.