Πολλές φορές οι σχέσεις δεν πάνε όσο καλά θα θέλαμε να πάνε. Κάποιες άλλες, μπορεί να φτάσουν σ’ ένα τέλος που είναι επίπονο για έναν από τους δύο. Κι έτσι, αυτός ο ένας, υπάρχει περίπτωση να φύγει έχοντας αποκομίσει ένα τσουβάλι τραύματα να τον συντροφεύουν στη μετέπειτα ζωή του. Πάμε μαζί να δούμε παρακάτω, ποια σημάδια και συμπεριφορές αποδεικνύουν ότι αντιμετωπίζεις τις σχέσεις σου από «θέση τραύματος». Κι ίσως, όταν τα εντοπίσεις, να σου είναι πιο εύκολο να βρεις και το γιατρικό τους.
1. «Σύνδρομο της βαλίτσας»
Όχι, δεν αποτελεί επίσημη ορολογία, αλλά είναι ό,τι πιο κοντινό σε εικόνα μπορώ να σου φέρω στο μυαλό για να σου περιγράψω την ετοιμότητα στην οποία βρίσκεσαι σε περίπτωση που ο νέος άνθρωπος απέναντί σου, σου δείξει κάποιο σημάδι που να φανερώνει ότι πρόκειται να σε προδώσει, είτε τώρα, είτε στο άμεσο μέλλον. Εκεί είναι που θα πέσουν κι οι συγκρίσεις με προηγούμενες σχέσεις και θα κάνουν εμφάνιση τα πρώτα red flags. Θα βλέπεις κινήσεις που κάτι σου θυμίζουν από το παρελθόν και θα θεωρείς ότι είναι οιωνός. Κι έτσι, θα προσπαθείς να ξεκόψεις πριν γίνει το «κακό», να φεύγεις πριν φύγουν αυτοί ή πριν να είναι πολύ αργά.
2. Δε βλέπεις όσα πρέπει να δεις
Κι ενώ μπορεί το να είσαι υπέρ-καχύποπτος να είναι σημάδι τραύματος, εξίσου τραυματικό είναι και το να αγνοείς παντελώς τα σημάδια μιας προδοσίας ή μιας κακής συμπεριφοράς, προκειμένου η σχέση να συνεχίσει να υφίσταται. Πλέον, δεν αντιλαμβάνεσαι τις αρνητικές συμπεριφορές του συντρόφου σου, ενώ ταυτόχρονα τον δικαιολογείς και τον υπερασπίζεσαι ασυστόλως. Κι όλο αυτό, κάποια στιγμή, θα γυρίσει μπούμερανγκ σε σένα, μιας και τα σημάδια που μπορεί να υπάρχουν, ναι μεν τ’ αντιλαμβάνεσαι αλλά τα θάβεις στο υποσυνείδητό σου. Έτσι, ξεσπούν με τρόπους όπως κρίσεις άγχους, ανεξήγητη στεναχώρια, αϋπνίες και χρόνιο στρες. Παράλληλα, καταβάλεις προσπάθεια να συντηρήσεις μια σχέση η οποία σε γεμίζει ήδη με ανασφάλειες που δεν μπορείς ούτε να τις εκφράσεις, ούτε να τις παραδεχτείς. Κι έτσι όλη αυτή η διαχείριση σε μετατρέπει σε ένα ανθρωπόμορφο συναισθηματικό ηφαίστειο, που ποιος ξέρει πότε θα εκραγεί και γιατί!
3. Πάντα το καλό παιδί
Σου βγαίνει να θες να τρέξεις για τα πάντα, να σταθείς, να βοηθήσεις, να εμπνεύσεις, ν’ ακούσεις, να κατανοήσεις, να βρεις λύσεις, να ηρεμήσεις, να ικανοποιήσεις τον άνθρωπο απέναντί σου. Κουράστηκες με όλα αυτά τα «να» ε; Φαντάσου την κούραση που νιώθει το σώμα σου και το μυαλό σου, όταν τα κάνει όλα αυτά πράξη, ταυτόχρονα, για έναν άνθρωπο. Κι όλα αυτά γιατί; Για να του δείξεις πόσο καλός άνθρωπος είσαι, αυτός να το εκτιμήσει και να μη σε αφήσει όπως σε άφησαν οι προηγούμενες σχέσεις σου. Πιστεύεις πως αν τους έχεις όλους μόνιμα ευχαριστημένους, αν παλεύεις για να μην έχουν κανένα παράπονο από σένα, τότε όλα θα πάνε καλά κι η σχέση θα κρατήσει. Θα κρατήσει όντως;
4. Μειωμένη αυτοεκτίμηση
Πολλές φορές, όταν σε μια σχέση δεν πέρασες τόσο καλά, προδόθηκες, ακόμα κι αν κακοποιήθηκες, μπορεί να επηρεάσει την αντίληψή σου για τον ίδιο σου τον εαυτό. Δεν είναι λίγες οι φορές που άτομα μετά από πολύ δύσκολες σχέσεις, που εμπεριείχαν προδοσία ή κακοποίηση άρχισαν να αισθάνονται πως το άξιζαν όλο αυτό, πως οι ίδιοι έφταιγαν για την κατάληξη της σχέσης και πως δεν ήταν αρκετοί κάτι καλύτερο. Κατ’ αυτό το τρόπο κι εσύ μπαίνεις ξανά και ξανά σε παρόμοιες σχέσεις και καταστάσεις μιας και θεωρείς ανάξιο τον εαυτό σου, να ζήσει κάτι ισότιμα. Άσε που η «συγνώμη» όχι μόνο σου γίνεται καραμέλα, αλλά πλέον αποτελεί τρόπο ζωής κι αντιμετώπισης της σχέσης σου, μιας και θεωρείς ότι μόνο εσύ έχεις την αποκλειστική ευθύνη για όποιο πρόβλημα δημιουργείται.
5. Απομυθοποίηση
Οι τραυματικές εμπειρίες στο τομέα των σχέσεων, μπορεί να σε οδηγήσουν στο να βλέπεις την όλη διαδικασία πιο αποστασιοποιημένα και μάλιστα καθόλου εξιδανικευμένα. Ο έρωτας αρχίζει να σου φαίνεται υπερβολή, ο ορισμός της αγάπης διαστρεβλώνεται, κι όλα αυτά γιατί θεωρείς πως αργά ή γρήγορα όλα θα καταλήξουν το ίδιο άδοξα με τις προηγούμενες σχέσεις σου, μαζί με μια προδοσία ή μια πάσης φύσεως κακοποίηση. Γι’ αυτό κι απέχεις παντελώς από ερωτικές συναναστροφές για να προστατεύσεις τον εαυτό σου ή όταν μπλεχτείς σε κάποια, την αντιμετωπίζεις πιο κυνικά.
Αν βρήκες τον εαυτό σου σε κάποια από τις παραπάνω θέσεις, θέλω να ξέρεις ότι δεν είσαι ο μόνος αλλά και πως η αντιμετώπιση αυτή δεν είναι σε καμία περίπτωση μόνιμη ή μη αναστρέψιμη. Όμως, δεν αρκεί μόνο να συνειδητοποιήσεις πως αντιμετωπίζεις τη σχέση σου από θέση τραύματος. Αυτό το κομμάτι ίσως είναι η πιο εύκολη διαδικασία. Το δύσκολο θα είναι ν’ αναγνωρίσεις αν οι σχέσεις που κυνηγάς ή έχεις, αναπαράγουν το ίδιο μοτίβο με όλες τις προηγούμενες. Αν συμβαίνει αυτό, πρέπει ν’ απομακρυνθείς από αυτό που νιώθεις να σου προκαλεί ασφάλεια. Κι αυτό όχι γιατί είναι πράγματι ασφαλές, αλλά επειδή σου φαίνεται γνώριμο κι οικείο. Αλλά μια τέτοια πρακτική εν τέλει δε φέρνει την ασφάλεια. Αντιθέτως, σε βουλιάζει ακόμα περισσότερο με το πέρασμα του χρόνου.
Από την άλλη, αν αντιληφθείς ότι βρίσκεσαι σε μια σχέση που πιο πολύ φοβάσαι μην πάει κάτι στραβά, παρά έχεις ενδείξεις, εκεί θα πρέπει να δουλέψεις ακόμα πιο σκληρά με τον εαυτό σου για ν’ αφήσεις πίσω τα τραύματά σου, χωρίς να διώξεις από δίπλα σου τον άνθρωπο που ήρθε και φαίνεται να θέλει να μείνει. Σ’ αυτή την κατάσταση, έχεις την ευκαιρία να εκτιμήσεις και λίγο παραπάνω τους ανθρώπους που όντως θα σταθούν πλάι σου. Τους ανθρώπους που θα δουν τα τραύματά σου και θα σε βοηθήσουν να τα ξεπεράσετε μαζί. Κι αν δεν αναγνωρίζεις τίποτα από το τραυματικό παρελθόν σου στο παρόν σου κι αυτό σε αποσυντονίζει, να θυμάσαι πως αυτό είναι το ζητούμενο!
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου