Πόσες φορές έπιασες τον εαυτό σου να σκέφτεται πως δεν αξίζεις κάτι που σου συνέβη; Πόσες φορές προσπάθησες για κάτι και τελικά εναπόθεσες την επιτυχία σου στην καλή τύχη και στην ευθυγράμμιση των πλανητών; Πόσες φορές ζήτησες συγνώμη για πράγματα που δεν έχεις κάνει, επειδή η μέρα δυστυχώς -ή μάλλον ευτυχώς- δεν έχει 32 ώρες; Αλλά και πόσο συχνά θεωρείς ότι τα κοπλιμέντα που λαμβάνεις σχετικά με τα επιτεύγματά σου από άλλους, είναι υπερεκτιμημένα; Τότε μάλλον έχεις κι εσύ το σύνδρομο του απατεώνα. Εδώ που τα λέμε, ολόκληρος Tom Hanks δήλωσε ότι αισθάνεται έτσι. Εμείς δε θα αισθανόμασταν; Πάμε λοιπόν να δούμε τους 5 τύπους «απατεώνα», για να εντοπίσεις αυτόν που σε περιγράφει καλύτερα.
1. Ο τελειομανής απατεώνας
Το λέει και η λέξη, θες όλα να πηγαίνουν και να είναι τέλεια. Τι κι αν πρόκειται για το καθάρισμα της κουζίνας, ή για τη διπλωματική που πρέπει να παραδώσεις, πρέπει όλα να είναι άψογα. Ο τρόπος να ξεφύγεις απ’ αυτό τον φαύλο κύκλο, είναι να σταματήσεις την πολλή σκέψη και προετοιμασία για το τέλειο και να πράξεις όσο αυτό το «κάτι» είναι αρκετά καλό. Κι αυτό γιατί ο χρόνος που θα περάσεις περιμένοντας και επαναξιολογώντας την προσπάθειά σου, θα σου δώσει τον χρόνο να θέσεις ακόμα πιο ψηλά τον πήχη της «τελειότητας». Το αποτέλεσμα; Ποτέ δε θα είναι αρκετά όλα όσα έχεις δώσει. Μια καλή άσκηση λοιπόν είναι να ξεκινήσεις να ζωγραφίζεις μια ιδέα που έχεις στο μυαλό σου με χρονόμετρο ρυθμισμένο στα 2 λεπτά. Μόλις τελειώσει ο χρόνος, ξανακοίτα τη ζωγραφιά σου. Αν δεν την τελείωσες, έχεις βρει το νόημα! Στόχος της άσκησης είναι να «αγκαλιάσεις» και να αποδεχτείς το ημιτελές έργο σου, όπως ακριβώς είναι! Καλή ιδέα είναι και το να γράψεις σε ένα χαρτάκι τους στόχους σου. Θεωρείς ότι είναι ρεαλιστικοί ή το πάμε για υπερκόπωση το θεματάκι; Οι συνεχείς παρόμοιες πρακτικές, έχουν ως στόχο να σου δείξουν πόσο εξαντλείς τον εαυτό σου και πόσο χρόνο χάνεις, επειδή απλά τον θες τέλειο.
2. Η φυσική ιδιοφυΐα
Θεωρείς ότι το κόλπο για να φτάσεις ψηλά είναι να ξεχειλίζεις από εξυπνάδα; Να είναι στη φύση σου η ικανότητα του να μαθαίνεις γρήγορα; Τότε ανήκεις σ’ αυτήν τη κατηγορία, στην κατηγορία ανθρώπου, που περιμένει να φτάσει από το 0 στο 100 σ’ ένα βράδυ. Θεωρείς δεδομένο ότι αν «τα πιάνεις» γρήγορα, οφείλεις να είσαι κοντά στο επίπεδο ενός επαγγελματία, αγνοώντας ότι ξεκινάς ως αρχάριος και πρέπει πρώτα να μάθεις. Γι’ αυτό και απογοητεύεσαι περισσότερο με τυχόν αποτυχίες σου. Δεν πηγαίνουν ψηλά όμως μόνο όσοι γεννήθηκαν με έμφυτα ταλέντα και ικανότητες, χωρίς να κουνήσουν το δαχτυλάκι τους -οι οποίοι δεν είναι και πολλοί. Αντίθετα, όταν ξέρεις πως έχεις ικανότητες και μπορείς να δουλέψεις σκληρά, τότε έχεις πολύ καλές πιθανότητες να δημιουργήσεις μια δομημένη προσωπικότητα που θα καταφέρνει όσα θέλει. Ακόμα κι αν δεν τα καταφέρνεις πάντα, θα είσαι ένας άνθρωπος που ξέρει να προσπαθεί και δεν τα βρήκε όλα έτοιμα στρωμένα. Ίσως αυτό αξίζει παραπάνω κι από την ίδια την επιτυχία.
3. Ο ειδικός σε όλα
Εδώ βρίσκεσαι όταν τίποτα δε σου είναι αρκετό όσον αφορά στη γνώση, σε εμπειρίες και σε επιτεύγματα. Θες να έχεις δοκιμάσει πράγματα, να εξελιχθείς πάνω σ’ αυτά σε άριστο βαθμό, να διακριθείς, να μάθεις όσα περισσότερα πράγματα μπορείς να γνωρίζεις. Θεωρείς τον εαυτό σου απατεώνα, επειδή πάντα υπάρχει κάποιος καλύτερος εκεί έξω. Αυτή είναι και η αιτία που θα καθυστερήσεις να δηλώσεις το ενδιαφέρον σου για μια θέση εργασίας. Θα νιώθεις ότι δεν πληροίς τα απαραίτητα προσόντα κι ούτε καν θα μπεις στο κόπο να το δοκιμάσεις. Το θέμα είναι ότι δεν μπορείς να τα ξέρεις όλα και μάλιστα τέλεια, δεν είσαι ρομπότ. Αντ’ αυτού, δοκίμασε να έχεις εξειδικευμένη γνώση πάνω σε δεξιότητες που σου είναι άμεσα χρήσιμες και βοηθητικές. Είναι ωραίο να είσαι πολυπράγμων, αλλά σκέψου πως αποκτάς αρκετή περιφερειακή γνώση χωρίς καμία ουσιαστική εξειδίκευση. Αξίζει;
4. Ο «Μπορώ και μόνος μου»
Και τώρα για σένα που έχεις συνηθίσει να περνάνε όλα από το χέρι σου και να μην έχεις κανέναν ανάγκη. Ενώ αυτή μπορεί να θεωρηθεί μια ωφέλιμη συνήθεια, παράλληλα είναι και κουραστική για την ψυχική σου υγεία. Το να ζητάς βοήθεια δεν είναι δείγμα αδυναμίας και δε σε καθιστά ανίκανο να διαχειριστείς μια κατάσταση. Ίσως έχεις αυτήν την αντίληψη εξαιτίας των ανθρώπων που έχεις στο πλάι σου. Μπορεί εκείνοι να σε κάνουν να αισθάνεσαι αδύναμος με το να ζητάς βοήθεια ή μια συνεργασία. Ωστόσο, αν έχεις πλάι σου ανθρώπους που σε βοηθούν να εξελιχθείς, κάνουν μονίμως όνειρα και στοχεύουν στην υλοποίησή τους, τότε σίγουρα θα είναι καλύτερο να ζητάς πού και πού τη βοήθειά τους.
5. Ο Υπεράνθρωπος
Σου αρέσει να αναλαμβάνεις πολλές ευθύνες μονομιάς; Δυσκολεύεσαι να πεις όχι και καταλήγεις με 356 δουλειές παραμάσχαλα, φτάνοντας ένα βήμα πιο κοντά στην υπερκόπωση; Τα δεδομένα δείχνουν πως αν είσαι άνθρωπος που του αρέσει να αναλαμβάνει και να διεκπεραιώνει τα πάντα, είσαι παράλληλα και «people pleaser», θες δηλαδή να φροντίζεις τις επιθυμίες των γύρω σου και όλοι να είναι ικανοποιημένοι εξαιτίας σου. Η αξία σου όμως δεν ανεβαίνει με το πόσα θελήματα ικανοποίησες. Αν χρειαζόταν κάτι τέτοιο, θα είχαμε λανσάρει Τζίνι στην αγορά. Άσε που κι αυτά μέχρι 3 θελήματα πραγματοποιούσαν. Εσύ;
Αν διάβασες και τις 5 κατηγορίες «απατεώνων» θα πρόσεξες πως επί της ουσίας τους, δε διαφέρουν πολύ ο ένας από τον άλλον. Και οι 5 κατηγορίες έχουν να κάνουν με μη ωφέλιμες πρακτικές που σε κάνουν μόνιμα δυστυχισμένο και αγχωμένο με τις επιδόσεις και τα επιτεύγματά σου. Η προσπάθειά σου έχει κόπο, έχει ουσία, είναι αληθινή και δε χρειάζεται να είναι τέλεια για να είναι αρκετή. Προσπάθησε να το αναγνωρίσεις αυτό στον εαυτό σου και σιγά-σιγά θα δεις πως με καθαρότερο κεφάλι, θα καταφέρεις καλύτερα πράγματα και θα νιώσεις καλύτερα με εσένα, είτε πετύχεις 60, είτε πετύχεις 90. Η σημασία θα βρίσκεται στο ρήμα που χρησιμοποιήθηκε: Πέτυχες!
Συντάκτης: Νίκη Χατζηευστρατίου
