6 τρόποι να βάλεις όρια στη σχέση σου αν είσαι people pleaser

Δύσκολο πράγμα να είσαι people pleaser. Να προσπαθείς να τους έχεις όλους καλά, να μην έχει κανένας παράπονο, να κάνεις ό, τι θέλουν, όπως θέλουν, όταν το θέλουν, γιατί απλά δεν ξέρεις αλλιώς. Γιατί φοβάσαι πως, αν έχεις γνώμη, θα νευριάσουν μαζί σου. Γιατί φοβάσαι ότι θα σε αφήσουν. Γιατί σε έχουν μάθει πως οι ανάγκες των άλλων είναι πάντα πάνω από τις δικές σου. Δεν είσαι people pleaser από επιλογή, ούτε μπορείς να εφαρμόσεις τη συμπεριφορά αυτή κατά το δοκούν. Κάθε σου συναναστροφή επηρεάζεται από την ακόρεστη ανάγκη σου να κάνεις όσα κάνουν τους άλλους χαρούμενους. Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί είναι απλό: χάνεις τον εαυτό σου. Ποιος είσαι όταν δεν έχεις κάποιον να ικανοποιήσεις;

Όταν η συμπεριφορά σου αυτή εκδηλώνεται στη σχέση σου, τα πράγματα γίνονται αυτομάτως πιο δύσκολα. Μπορεί η τύχη να είναι με το μέρος σου και να έχεις δίπλα σου έναν άνθρωπο που θα σε πιάσει από το χέρι και θα σε βοηθήσει να υπερκεράσεις τα εμπόδια που βάζεις στον εαυτό σου. Μπορεί, πάλι, η ανάγκη σου για ικανοποίηση των άλλων να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης. Είναι μεγάλο το δέλεαρ, πρέπει να το παραδεχθείς. Ποιος θα έλεγε «όχι» σε έναν άνθρωπο που θέλει πάντα να του λέει «ναι»; Φυσικά, υπάρχει και η τρίτη εκδοχή: το ταίρι σου σταδιακά δεν αντέχει να έχει δίπλα του ένα άβουλο ον, ένα «ό, τι θες εσύ» με πόδια. Σε κάθε περίπτωση η λύση είναι μονόδρομος (κι ανήφορος). Πρέπει να αλλάξεις, να βελτιωθείς, να διώξεις από πάνω σου συμπεριφορές που μόνο προβλήματα σου φέρνουν.

Η λέξη κλειδί για να πάψεις να είσαι- τόσο- people pleaser στη σχέση σου είναι το «όριο». Μάθε να βάζεις όρια σε συμπεριφορές που αναγνωρίζεις ότι σε ρίχνουν. Γιατί, μην ξεγελάς τον εαυτό σου, ξέρεις ότι σε ρίχνουν. Είναι δύσκολο. Πολύ δύσκολο και κάθε φορά που κάνεις κάτι σωστό θα νιώθεις το γνώριμο άγχος πως όλα είναι λάθος. Στην αρχή, κάθε φορά που θα σε βάζεις μπροστά, θα τρέμεις. Αλλά μην το βάζεις κάτω. Όταν τα καταφέρεις θα δεις πως άξιζε τον κόπο. Ξεκίνα από μικρά βήματα και δες σταδιακά την αλλαγή μέσα σου.

1. Αναγνώρισε τις ανάγκες και τις επιθυμίες σου

Όταν έχεις περάσει χρόνια ακολουθώντας τις επιλογές άλλων, χάνεις, χωρίς να το καταλάβεις, τη δική σου βούληση. Έχεις μάθει πλέον να απαντάς «δεν έχω πρόβλημα» πριν καν ο άνθρωπός σου ολοκληρώσει την ερώτησή του. Κάνε μια παύση και πάρε μια ανάσα. Την επόμενη φορά που θα σε ρωτήσει «τι θέλεις να κάνουμε απόψε» μην βιαστείς να απαντήσεις. Πάρε τον χρόνο σου και σκέψου πραγματικά τι θα σε ικανοποιούσε τη δεδομένη χρονική στιγμή. Μην τρομάξεις από το πόσο δύσκολο είναι αυτό τις πρώτες φορές. Το people pleasing έχει γίνει δεύτερη φύση σου και θέλει κόπο να μάθεις να υπάρχεις πέρα από αυτό. Ζήτα από το ταίρι σου να σε βοηθήσει, δίνοντάς σου επιλογές κι ακολούθησε την ίδια τακτική. «Θέλεις να πάμε για καφέ ή για μπίρα;». Μην ανοίξεις το στόμα σου αν δεν βρεις πρώτα τι πραγματικά θέλεις για εσένα. Όχι τι θα ικανοποιούσε τον άνθρωπο δίπλα σου. Εσένα. Αυτό είναι η αρχή. Και η αρχή είναι το ήμισυ του παντός.

2. Μάθε να λες «όχι»

Σίγουρα η ιδέα και μόνο του να αρνηθείς τις επιθυμίες της σχέσης σου είναι τρομακτική. Δεν μπορείς να φανταστείς τον εαυτό σου να αρνείται κάτι και φοβάσαι πως οι συνέπειες της άρνησής σου θα είναι ολέθριες. Τα πράγματα, όμως, είναι πολύ διαφορετικά. Από θέματα όπως η πιθανή σας βραδινή έξοδος μέχρι το σ3ξ, αν δεν θέλεις κάτι, αν δεν είσαι σε φάση ή αν απλά βαριέσαι, πες «όχι». Αιτιολόγησε τη στάση σου αυτή- σε κανέναν δεν αρέσει ένα ξεκάρφωτο «όχι»- αλλά μην απολογηθείς. Έχεις δικαίωμα στο «όχι».

3. Κανόνισε ανεξάρτητα το πρόγραμμά σου

Είναι σύνηθες, ως people pleasers, να φτιάχνουμε το πρόγραμμά μας σύμφωνα με το πρόγραμμα της σχέσης μας. Φροντίζουμε να έχουμε παρόμοιες ώρες ελεύθερο χρόνο, αλλάζουμε τα ραντεβού μας προς αυτόν τον σκοπό, κοιμόμαστε και ξυπνάμε ίδιες ώρες, ακόμα κι αν πριν από αυτή τη σχέση πράτταμε διαφορετικά. Συχνά, μάλιστα, γινόμαστε βδέλλες και δεν το συνειδητοποιούμε καν. Είναι μια διαδικασία που λαμβάνει χώρα αβίαστα, υποσυνείδητα, αφού θέλουμε να είμαστε πάντα διαθέσιμοι. Διάβασε το ξανά. Βλέπεις την παθογένεια; Δεν είσαι η σχέση σου. Είσαι ένα ξεχωριστό όν με δικές σου επιθυμίες, ανάγκες, υποχρεώσεις. Το πρόγραμμά σου πρέπει να έχει ως γνώμονα εσένα και όχι τη σχέση σου. Κι αν κάποια φορά σου πει να κάνετε κάτι κι εσύ έχεις ήδη κανονίσει, μην τρομάξεις και σίγουρα μην το ακυρώσεις. Δε θα σε χωρίσει γι’ αυτό.

4. Επικοινώνησε τις σκέψεις και τα συναισθήματά σου

Σε κάθε σχέση η επικοινωνία είναι βασικός παράγοντας επιτυχίας. Χωρίς επικοινωνία δημιουργούνται παρεξηγήσεις, προβλήματα μένουν ανεπίλυτα και μεγεθύνονται, οι ανάγκες του καθένα δεν μπορούν να ικανοποιηθούν γιατί, απλούστατα, κανείς δεν μπορεί να μυρίσει τα νύχια του να δει τι θέλει ο άλλος. Όταν είσαι people pleaser τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα. Δυσκολεύεσαι να μιλήσεις για όσα σε βαραίνουν, για όσα δε σου αρέσουν, για όλα εκείνα που θα ήθελες να γίνονται διαφορετικά. Νιώθεις την υποχρέωση να λες πάντα ναι και φοβάσαι πως αν εκφράσεις αντίθεση ή δυσαρέσκεια τα πράγματα θα είναι δύσκολα. Ξεκίνα με μικρές δηλώσεις. Λέγε ό,τι υπάρχει στο κεφάλι σου και θα δεις πως έστω μέσα σου θα νιώθεις καλύτερα. Κανείς δεν μπορεί να σου εγγυηθεί πως οι αλλαγές που επιζητάς θα έρθουν, όμως εσύ θα έχεις ηρεμήσει μέσα σου. Δε θα σε τρώει αυτό το «αν», θα ξέρεις πως έκανες καθετί που μπορούσες, εξέφρασες τις ανάγκες σου και τώρα δεν είναι στο δικό σου χέρι το τι θα γίνει.

5. Ανάλαβε πρωτοβουλίες

Μην περιμένεις να σε ρωτήσει το ταίρι σου τι προτιμάς. Εκφράσου εσύ πρώτα δηλώνοντας το ενδιαφέρον σου για μια ταινία, μια έξοδο, έναν προορισμό διακοπών. Μην σκέφτεσαι αν αυτό που εσύ προτείνεις θα αρέσει. Αρέσει σε εσένα κι αυτό είναι πολύ σημαντικό. Ιδανικά, αν δεν προκύψει κάποια καλύτερη πρόταση στην πορεία, υπερασπίσου τη θέση σου. Πρόβαλε τους λόγους για τους οποίους σε ελκύει η συγκεκριμένη επιλογή κι έπειτα αποφασίστε από κοινού για την πιθανή υλοποίησή της. Πρόσεχε, μπορεί να θέλεις να βρεις τη φωνή σου και να θέσεις τα όριά σου, αλλά μην περάσεις στο άκρο του εγωκεντρισμού. Το ότι πρότεινες κάτι, δε σημαίνει απαραιτήτως ότι θα εισακουστεί.

6. Δεν είναι δουλειά σου να τους ικανοποιείς όλους

Το πρώτο και κυριότερο είναι να συνειδητοποιήσεις ότι δεν είναι δική σου υποχρέωση να τους ικανοποιείς όλους, ούτε φυσικά κάτι τέτοιο είναι ανθρωπίνως δυνατόν. Σε μια σχέση δεν είναι δυνατόν οι  απόψεις πάντα να συγκλίνουν. Θα υπάρξουν εντάσεις, διαφωνίες, συγκρούσεις. Το κλειδί είναι να βρείτε τη σωστή ισορροπία ώστε να ακούγονται οι φωνές και των δυο σας, να εκφράζεστε και από κοινού να βρίσκετε μια λύση. Μπορεί τώρα να νιώθεις πως το βάρος πέφτει εξ ολοκλήρου σε εσένα, πως η ικανοποίηση των αναγκών και των επιθυμιών της σχέσης σου είναι μονόδρομος, πως η φωνή σου, αν υπάρχει, δεν έχει αξία. Ξεκίνα σιγά- σιγά και βρες σταδιακά τη δύναμη της θέλησής σου.

Στη διαδικασία της αναζήτησης ισορροπίας μεταξύ του να ευχαριστείς τους άλλους και της φροντίδας για τον εαυτό σου, ο ορισμός ρεαλιστικών ορίων αποκτά μεγάλη σημασία. Αν και ο δρόμος προς αυτήν την αλλαγή μπορεί να είναι μεγάλη πρόκληση, είναι ένα ταξίδι προς την αυτογνωσία και την προσωπική ανάπτυξη. Όταν ανακαλύψεις τον τρόπο να πεις «όχι» με σεβασμό και ειλικρίνεια, θα κατανοήσεις ότι δε χάνεις την εκτίμηση και την αγάπη των άλλων. Αντιθέτως, αποκτάς την αυτοσεβασμό και την εσωτερική γαλήνη που πάντα αναζητούσες. Θυμήσου ότι η αξία σου δεν καθορίζεται από πόσο ικανοποιείς τις ανάγκες των άλλων. Οι προτεραιότητές σου, τα όριά σου και η αυθεντικότητά σου αξίζουν να μπουν μπροστά για την ευτυχία και την ευεξία σου. Αν ο άνθρωπος που έχεις δίπλα σου σε εκτιμά, θα γίνει ο πιο γλυκός συνταξιδιώτης σου. Αν πάλι δεις πως τα όρια που θέτεις γεννούν αντιδράσεις και γκρίνια στη σχέση σου, αναθεώρησε τις επιλογές σου και πράξε αναλόγως. Θα εκπλαγείς από την αλλαγή που θα φέρεις στη ζωή σου όταν βάλεις τα όριά σου.