10 καλοί λόγοι να πας ως straight άτομο στο pride σήμερα

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν 10 Ιούνη στην πλατεία Κοτζιά. Η μέρα της πιο πολύχρωμης γιορτής/ επανάστασης έφτασε ξανά και μας καλεί να γίνουμε μέρος της, να σταθούμε δίπλα σε όλα τα άτομα που διεκδικούν βασικά δικαιώματα, να φωνάξουμε μαζί τους. Το Athens Pride φέτος κλείνει 18 χρόνια παρουσίας και με το σύνθημα «Μια φορά κι έναν καιρό» μας μιλάει για τον κόσμο των διεκδικήσεων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στη χώρα μας, έναν κόσμο χωρίς διακρίσεις, με ίσα δικαιώματα για κάθε άτομο. Κι αν σήμερα το pride φαντάζει μια πολύχρωμη γιορτή με δρώμενα, πλακάτ κι ενίοτε εκκεντρικότητες, αν για κάποιους ακόμη φαντάζει παράλογη η ανάγκη ύπαρξης κι υποστήριξής του, οφείλουμε πρωτίστως να κάνουμε μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία του θεσμού κι έπειτα να πάρουμε τους δρόμους, να λουστούμε με γκλίτερ, να βαφτούμε στα χρώματα του ουράνιου τόξου, να χορέψουμε, να τραγουδήσουμε, να φωνάξουμε και να διεκδικήσουμε.

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν 28 Ιούνη 1969 στο Stonewall Inn, γνωστό gay bar της Νέας Υόρκης. Με πρόφαση την παράνομη πώληση αλκοόλ, ειδικές δυνάμεις εισέβαλαν στον χώρο, επιτέθηκαν στους παρευρισκόμενους και συνέλαβαν εκτός από το προσωπικό, τρεις drag queens και δύο τρανσέξουαλ. Εκείνη την περίοδο οι ξαφνικές έφοδοι σε gay bar είχαν γίνει καθημερινότητα και ο κόσμος δεν άντεχε άλλο την καταπίεση και την κατάφωρη βία. Τα επεισόδια που ακολούθησαν διήρκεσαν πέντε μέρες κι έναν μήνα μετά το «Γκέι Απελευθερωτικό Κίνημα» εξέφρασε για πρώτη φορά τα αιτήματα της κοινότητας: παύση της αστυνομικής βίας, προστασία στην εργασία, νόμοι κατά των διακρίσεων κι άρση του νόμου περί σοδομισμού. Έναν χρόνο μετά, διοργανώνεται πορεία στο Stonewall, η οποία θεωρείται από πολλούς το πρώτο pride στην παγκόσμια ιστορία. Σταδιακά η παρέλαση υπερηφάνειας απέκτησε πιο εορταστικό χαρακτήρα και γνώρισε διεθνή εξάπλωση. Η γνωστή σημαία του ουράνιου τόξου σχεδιάστηκε το 1978 στο Σαν Φρανσίσκο από τον Gilbert Baker.

Στη χώρα μας, το πρώτο pride έγινε στις 28 Ιουνίου 1980 στην Αθήνα, από το Απελευθερωτικό Κίνημα Ομοφυλοφίλων Ελλάδας. Ακολούθησαν σποραδικά κάποιες πρωτοβουλίες -κυρίως ατομικές- τη δεκαετία του ’90 σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και μόλις το 2005, το Athens Pride καθιέρωσε την παρουσία του σε ετήσια βάση. Η πρώτη παρέλαση μέτρησε περίπου 500 συμμετέχοντες, ενώ σήμερα μιλάμε για δεκάδες χιλιάδες άτομα που παίρνουν μέρος στην παρέλαση και σε άλλα δρώμενα στο πλαίσιο του μήνα υπερηφάνειας. Από το 2012 διοργανώνεται pride και στη Θεσσαλονίκη (φέτος θα γίνει 19-24/6), ενώ η Πάτρα και το Ηράκλειο Κρήτης έχουν επίσης διοργανώσει ανάλογες δράσεις.

Μελανά σημεία στην ιστορία του Athens Pride η επίθεση από ακροδεξιά στοιχεία της Χρυσής Αυγής στην παρέλαση του 2008 αλλά και η φετινή μεταφορά της παρέλασης στην πλατεία Κοτζιά, αντί για την πλατεία Συντάγματος που, παραδοσιακά πλέον, γίνεται, γεγονός που από πολλούς θεωρείται πράξη υπονόμευσης του θεσμού. Σημειώνεται πως, στην ανακοίνωσή της, η διοργανώτρια αρχή επικαλείται την παρουσία πολιτικού περιπτέρου της Νέας Δημοκρατίας στην πλατεία Συντάγματος ως λόγο μετακίνησης της παρέλασης για να τηρηθεί η πολιτική ουδετερότητά της. Εμείς, πάντως, δε βλέπουμε τίποτα κακό σε ένα περίπτερο γεμάτο χρώμα. Άλλωστε κι άλλοι αρχηγοί κομμάτων έχουν στηρίξει ανοιχτά το pride στο παρελθόν.

Γιατί, όμως, να πας σε pride; Τι έχεις να αποκομίσεις από αυτήν την εμπειρία αν δεν είσαι μέλος της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας; Έχουν, τελικά, δουλειά οι straight στο pride; Στην πραγματικότητα τα οφέλη που αποκομίζει κάποιος από τη συμμετοχή του σε αυτήν τη δράση είναι πολλαπλά κι αφορούν τόσο τον ίδιο όσο και το κοινωνικό σύνολο. Κάθε άτομο ερμηνεύει διαφορετικά τα ποικίλα ερεθίσματα που λαμβάνει, υπάρχουν ωστόσο συγκεκριμένες θεματικές που μπορούν εύκολα να καταστήσουν καλούς λόγους για να περάσεις μια βόλτα από την πλατεία Κοτζιά.

1. Υποστήριξη της ισότητας

Συμμετέχοντας σε μια παρέλαση του Pride, όλοι μπορούμε να εκφράσουμε την επιθυμία μας για την ισότητα και την αναγνώριση των δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων, ανεξαρτήτως της σεξουαλικής τους ταυτότητας ή του φύλου τους.

2. Αλληλεγγύη

Η παρουσία μας σε μια παρέλαση του Pride δείχνει αλληλεγγύη προς τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, δηλώνοντας έμπρακτα ότι τα άτομα της κοινότητας δεν είναι μόνα τους στον αγώνα για την προάσπιση των δικαιωμάτων τους, ούτε κάποιο ξένο σώμα που διεκδικεί μόνο του τα δικαιώματά του.

3. Εκπαίδευση

Οι παρελάσεις του Pride προσφέρουν μια ευκαιρία για εκπαίδευση κι ενημέρωση σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Με μια βόλτα στις δράσεις που λαμβάνουν χώρα όλο τον Ιούνιο, αλλά και με μια επίσκεψη στα περίπτερα την ημέρα της παρέλασης, όποιος/α το επιθυμεί, μπορεί να μάθει περισσότερα για την ιστορία, την πολιτιστική κληρονομιά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι με διαφορετικές σεξουαλικές ταυτότητες.

4. Πολυπολιτισμικότητα

Το pride αποτελεί ένα μοναδικό περιβάλλον πολυπολιτισμικής ανταλλαγής. Εκεί θα συναντήσει κανείς ανθρώπους από διάφορες κοινότητες και πολιτισμούς, δημιουργώντας ένα πλουραλιστικό κι ανοικτό περιβάλλον. Είναι μια ανοιχτή βιβλιοθήκη ανθρώπων.

5. Ενδυνάμωση της αυτο-αναγνώρισης

Συμμετέχοντας σε μια παρέλαση του Pride μπορεί κανείς να αναγνωρίσει και να αποδεχτεί περισσότερο την ίδια του την ταυτότητα. Είτε ανήκει κανείς στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα είτε όχι, το pride είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να συνδεθεί με την ταυτότητα και τον σεξουαλικό προσανατολισμό του.

6. Ενσυναίσθηση και κατανόηση

Η συμμετοχή στο Pride μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη ενσυναίσθησης και κατανόησης για τις εμπειρίες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Σε μια κοινωνία βίας, μισαλλοδοξίας και περιθωριοποίησης, η επαφή με τις καθημερινές δυσκολίες των ατόμων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας σε κάθε πτυχή της ζωής τους, μπορεί να ενισχύσει αξίες όπως η αποδοχή, η ενσυναίσθηση κι ο αλτρουισμός, αξίες που αν ισχύσουν καθολικά, θα συνδράμουν στη δημιουργία μιας ανοιχτής κι ειρηνικής κοινωνίας.

7. Δικτύωση κι επαφές

Το Pride μπορεί να παρέχει πρόσφορο έδαφος για γνωριμία με ανθρώπους κάθε προσανατολισμού, οι οποίες με τη σειρά τους ενισχύουν όλα τα παραπάνω οφέλη. Συζητήσεις για θέματα σοβαρά ή και πιο επιφανειακά, μια βόλτα στα περίπτερα, ένα κοινό πλακάτ στην παρέλαση, κάθε μικρή αφορμή μπορεί να σηματοδοτήσει την απαρχή μιας δυνατής φιλίας.

8. Πολιτική δράση κι ενεργός συμμετοχή

Η συμμετοχή σε μια παρέλαση του Pride μπορεί να ενθαρρύνει την πολιτική δράση και την ενεργό συμμετοχή για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, καθώς και για την αντιμετώπιση των κοινωνικών αδικιών. Είναι μια ξεκάθαρη δήλωση κι έχει σημαντικό αντίκτυπο.

9. Προώθηση της αποδοχής και της αντίληψης

Η συμμετοχή σε μια παρέλαση του Pride βοηθά στην προώθηση της αποδοχής και της αντίληψης σε μέλη και κομμάτια της κοινωνίας που στέκονται απέναντι στο κίνημα με δισταγμό και ημιμάθεια. Μπορεί να επηρεάσει θετικά και να σπάσει τα στερεότυπα για την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα και να συμβάλει στη δημιουργία μιας πιο κοινωνίας που θα αγκαλιάζει και θα αντιμετωπίζει ως ίσα, όλα της τα μέλη.

10. Πραγματική διασκέδαση

Οι παρελάσεις του Pride είναι συνήθως γεμάτες με θετική ενέργεια, χαρά, χρώματα και μουσική. Μπορεί κανείς να απολαύσει τον ελεύθερο εαυτό του, να χορέψει και να γιορτάσετε την αγάπη και την αυθεντικότητα. Ακόμα κι αν δεν έχεις κατά νου την υποστήριξη της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, ακόμα κι αν το γκλίτερ δεν είναι το στοιχείο σου, μια βόλτα από την πλατεία Κοτζιά σήμερα στις 19.00 θα είναι αναμφίβολα μια καλή ιδέα για το Σάββατό σου.

Αν διαβάσει κανείς τις διεκδικήσεις της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στην Ελλάδα, θα διαπιστώσει πόσα πράγματα, αυτονόητα για τους straight, αποτελούν ακόμα και σήμερα λόγο για αγώνα. Η κοινότητα ζητά αναδιαμόρφωση του Οικογενειακού Δικαίου, ώστε να έχει ισότιμη και δίκαιη πρόσβαση στον πολιτικό γάμο, την αναγνώριση των γονέων, την παιδοθεσία, την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και την παρένθετη κυοφορία. Ζητά επίσης τροποποίηση της νομοθεσίας για ίσες ευκαιρίες και παροχές αγαθών κι υπηρεσιών κι αναθεώρηση του Συντάγματος σε θέματα διακρίσεων και κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης για την αντιμετώπιση και την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, που παρουσιάστηκε το 2011 από το Συμβούλιο της Ευρώπης κι εφαρμόζεται ήδη από το 2014 σε πολλά κράτη.

Επιγραμματικά, τα λοιπά αιτήματα και οι χρόνιες διεκδικήσεις της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στην Ελλάδα αφορούν τη νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου, την πρόληψη κι αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας σε ΛΟΑΤΚΙ+ παιδιά, την απαγόρευση μη ιατρικά αναγκαίων χειρουργείων «κανονικοποίησης» intersex παιδιών, την ισότιμη πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη, την κρατική χρηματοδότηση δομών κι υπηρεσιών. Ασφαλώς, οι αγώνες της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας δε σταματούν εκεί. Ζητούν επιπλέον, υποστήριξη των ηλικιωμένων μελών της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, εφαρμογή της προσφυγικής πολιτικής αδιακρίτως για τους αιτούντες άσυλο, μηδενική ανοχή στη βία και τη ρητορική μίσους, δομές για καταγγελία και υποστήριξη ΛΟΑΤΚΙ+ φυλακισμένων που έχουν δεχτεί κάποια μορφή βίας στα καταστήματα κράτησης, αποστιγματισμό της σεξεργασίας, επίσημη αναγνώριση των πολυσυντροφικών σχέσεων, πανελλήνια εκστρατεία ενημέρωσης κι εγκυκλίους αντιμετώπισης ΛΟΑΤΚΙ+ ζητημάτων στο σχολείο, με παράλληλη σχετική επικαιροποίηση των σχολικών εγχειριδίων σε ένα γενικότερο πλαίσιο συμπερίληψης και συμπεριληπτικής εκπαίδευσης.

Οι διακρίσεις κι οι επιθέσεις εις βάρος μελών της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας σε μια- θεωρητικά- αναπτυγμένη κοινωνία αναδεικνύουν ως επιτακτική την ανάγκη για υποστήριξη του Pride για την προώθηση της αποδοχής, της ισότητας και της πολυμορφίας. Καθώς προχωρούμε στο μέλλον, είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε αυτές τις αξίες και να παλεύουμε για έναν κόσμο όπου ο καθένας νιώθει αποδεκτός και σεβαστός ανεξάρτητα από τη σεξουαλική του ταυτότητα ή τον γενικότερο αυτοπροσδιορισμό του. Μέσω της παρουσίας μας στο Pride, μπορούμε να είμαστε σύμμαχοι στην πάλη για ισότητα και να δείξουμε ότι η αγάπη κι η αποδοχή δε γνωρίζουν φύλο ή σεξουαλική ταυτότητα. Μέσω της ενημέρωσης και της εκπαίδευσης, μπορούμε ν’ ανατρέψουμε τις προκαταλήψεις και να επιτύχουμε την πραγματική και διαρκή αλλαγή. Μια φορά κι έναν καιρό, νίκησε η αγάπη!