Kάποια στιγμή στη ζωή μας, έχουμε βιώσει τραγικές κι επώδυνες καταστάσεις που μας δυσκόλεψαν. Άλλοι βγήκαν νικητές από αυτές κι αποκόμισαν σπουδαία μαθήματα και δύναμη για όσα τους βρουν στο μέλλον, αφού η ζωή δεν είναι ένα ροζ συννεφάκι, στηριζόμενοι αποκλειστικά στον εαυτό τους. Άλλοι πάλι δεν τα καταφέραμε. Νιώθουμε σαν σύγχρονοι Σίσυφοι, αφού κάθε που κοντεύουμε να ξεπεράσουμε μια δυσκολία, έρχεται μια νέα και μας ρίχνει ξανά στο σημείο μηδέν. Μέρα με τη μέρα, χρόνο με τον χρόνο η ικανότητα ν’ ανταπεξερχόμαστε επαρκώς σε ζητήματα της καθημερινότητας ή ν’ αντιμετωπίζουμε μ’ επιτυχία δύσκολες καταστάσεις μειώνεται. Δεν είναι ανάγκη να τα περνάμε όλα μόνοι μας, ούτε είναι κακό να ζητήσουμε βοήθεια. Το ταξίδι της ψυχοθεραπείας, όμως θέλει γερό καράβι για να πετύχει. Είναι δύσκολο να φτιάξεις το σκαρί του και χρονοβόρο. Είσαι, όμως, σε θέση να τα καταφέρεις και σήμερα στο απέδειξες, όσο χρόνο κι αν σου πήρε.
Οι άνθρωποι που σ’ αγαπούν και σε νοιάζονται ίσως και να στο είχαν αναφέρει κατά καιρούς, όταν γύρω σου έβλεπες μόνο σκοτάδι. «Συμβουλεύσου έναν ψυχολόγο. Θα δεις, θα σε βοηθήσει», αλλά εσύ νιώθεις τελειωμένη υπόθεση. Άγχος, καθημερινή πίεση, επώδυνος χωρισμός, απώλεια, ανεπίλυτα παιδικά τραύματα και η λίστα δεν έχει τελειωμό. Δεν έχει σημασία ο λόγος που σε οδήγησε σε αυτό το σημείο, αλλά το αποτέλεσμα. Ένιωθες να έχεις πιάσει πάτο, όλα γύρω σου να είναι μάταια, επιβίωνες μα δε ζούσες. Μέσα σ’ αυτόν τον κυκεώνα αρνητισμού εθελοτυφλούσες μπροστά στην ανάγκη σου να θεραπεύσεις και να θωρακίσεις τον ψυχισμό σου. Στο άκουσμα του ειδικού ψυχικής υγείας, συνοφρυωνόσουν γιατί φοβόσουν.
Όσο ο καιρός περνούσε άρχιζες να το δουλεύεις μέσα σου. Αναγνώρισες ότι δεν μπορείς πλέον να αντιμετωπίσεις όσα σε βαραίνουν και προσπάθησες να καταλάβεις τι είναι αυτό που σε τρομάζει στην ιδέα της ψυχοθεραπείας. Φοβόσουν τον ίδιο σου τον εαυτό, όσα πρόκειται να ειπωθούν σ’ αυτές τις συνεδρίες, δύσκολες κι άβολες αλήθειες που δεν έχεις παραδεχτεί ούτε σε σένα, αρνητικά βιώματα που έχεις θάψει μέσα σου αλλά θα βγουν ξανά στην επιφάνεια. Φοβόσουν πως ο εύθραυστος ψυχισμός σου δε θα μπορέσει ν’ ανταπεξέλθει στη δουλειά που πρέπει να κάνεις. Έπειτα, είναι κι ο στιγματισμός που ακόμη συντροφεύει τα θέματα ψυχική υγείας παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί. Ήξερες πως οι πιο δικοί σου άνθρωποι θα σε στηρίξουν στο ταξίδι αυτό, αλλά ένα κομμάτι σου ανησυχούσε μήπως σ’ αντιμετωπίσουν ως «άρρωστο» ή «τρελό». Κατά βάθος δεν ήταν παρά η δική σου φοβία μη σε αντιμετωπίσεις εσύ έτσι.
Αναγνώρισες με τον καιρό πως το πιο σημαντικό κομμάτι για την αποτελεσματικότητα της ψυχοθεραπείας είναι να γίνει με δική σου πρωτοβουλία. Αν μέσα σου δεν έχεις αποφασίσει ότι θέλεις να σε βοηθήσεις, δεν πρόκειται να δεις βελτίωση, ακόμα κι αν σε πάνε με το ζόρι ως την πόρτα του ψυχολόγου. Αυτή η σκέψη έβραζε μέσα σου και πήρες τη μεγάλη απόφαση. Δειλά- δειλά ξεκίνησες να ψάχνεις για ειδικούς στην περιοχή σου, να ρωτάς δήθεν τυχαία γνωστούς σου για απόψεις, ώστε να καταλήξεις στον πλέον κατάλληλο για σένα. Και μετά, η μεγάλη στιγμή. Το έκανες! Έκλεισες ραντεβού με τρεμάμενη φωνή και παλμούς στα ύψη. Για πρώτη φορά μετά από καιρό, υπήρξε μια μικρή ρανίδα φωτός που εισήλθε στο σκοτάδι σου.
Φτάνουμε στο σήμερα. Η μία ώρα που είχατε στη διάθεσή σας μόλις τελείωσε. Μένεις ξανά με τον εαυτό σου, μόνο που αυτή τη φορά κάτι έχει αλλάξει. Σε γνωρίζεις καλύτερα ή δε σε γνωρίζεις καθόλου; Πονάς, μα δεν κλαις. Νιώθεις μια περίεργη δύναμη μέσα σου και συνάμα ένα μεγάλο κενό. Άραγε, αυτό είναι τελικά η ψυχοθεραπεία; Ένα κάρο ερωτήσεις και κανένα συμπέρασμα; «Λήψη ιστορικού» σου είπε κι εσύ πελάγωσες. Ήταν πολύ δύσκολο ν’ ανακαλέσεις κάθε λεπτομέρεια της μέχρι τώρα ζωής σου και να τη σπουδαιολογήσεις καταλλήλως ώστε να δεις αν θα την αναφέρεις ή όχι. Εφόσον μπήκες στον χορό θέλεις να χορέψεις σωστά, αλλά δε σε είχαν προετοιμάσει γι’ αυτό. Έδωσες τη ζωή σου στο πιάτο κι έφυγες.
«Κάθε αρχή και δύσκολη» σου ‘λέγαν απ’ όταν ήσουν μικρό κι έφτασες ολόκληρο γομάρι για να το βιώσεις στη μέγιστη, μέχρι τώρα, εκδοχή του. Ποιο διάβασμα, ποια σχολή και ποια πρώτη μέρα δουλειάς; Έλα πρώτη μέρα σε ψυχολόγο να δεις τη γλύκα! Ένα δίλημμα εδράζεται μέσα σου. Να μοιραστείς την πρωτοφανή αυτή εμπειρία με τα κοντινά σου άτομα ή να την κρατήσεις για σένα και μόνο; Κι αν αποφασίσεις να τη μοιραστείς, πόσα θα πεις; Η γραμμή είναι δυσδιάκριτη και πρέπει εσύ να την τραβήξεις. Στην τελική το ταξίδι αυτό σου ανήκει. Είναι μια δουλειά πάνω σε σένα, για σένα, οπότε είναι στο χέρι σου ν’ αποφασίσεις αν και κατά πόσο θέλεις να βάλεις άλλους μέσα σ’ αυτό.
Τώρα που απέκτησες μια πρώτη επαφή, που μπήκαν τα θεμέλια για τη μετέπειτα αντιμετώπιση όλων όσων σε βαραίνουν και σε κρατάνε πίσω νιώθεις ήδη καλύτερα. Δυσκολεύεσαι να το πιστέψεις, αλλά και μόνο που μίλησες για τα βιώματά σου σ’ αυτή τη στείρα- σχεδόν καθαρά ιατρική- συνεδρία νιώθεις ήδη την ψυχή σου πιο ανάλαφρη. Επιτέλους βρέθηκε κάποιος που θα σε ακούσει πραγματικά, που δε θα σου πει ότι τα δικά του προβλήματα είναι μεγαλύτερα, που δε θα παραγνωρίσει τις συναισθηματικές σου ανάγκες. Κάποιος που θα σε πιάσει από το χέρι και μαζί θα διαλύσετε το σκοτάδι γύρω σου. Συνειδητοποιείς σιγά- σιγά το δώρο που σου έκανες και νιώθεις ευγνωμοσύνη απέναντι σε κάθε παράγοντα που σε έστρεψε προς αυτήν την απόφαση.
Ένα κομμάτι σου ίσως και να σε κατηγορεί που δεν το έκανες νωρίτερα, ένα άλλο σε περιφρονεί και πιστεύει πως δε θα καταφέρεις τίποτα πέρα από το να χάσεις τον χρόνο και τα χρήματά σου. Θέλεις να δώσεις τον απαραίτητο χώρο και στα δύο να εκφραστούν, μιας και πλέον αποφάσισες να μην καταπιέζεις κανένα συναίσθημα, αλλά δεν ξέρεις πώς να το κάνεις με τρόπο που δε θα σε φθείρει άλλο. Είσαι ένα κράμα αποριών, ενθουσιασμού κι αγωνίας. Για πρώτη φορά είσαι σε θέση ν’ αναγνωρίσεις κάθε σου συναίσθημα γιατί ξέρεις πως, όσο τρομακτικό κι αν είναι, θα το αντιμετωπίσεις με τον καλύτερο δυνατό συνοδοιπόρο. Σήκωσες, επιτέλους, το χαλί και δε σκοπεύεις να κρύψεις τίποτα ξανά εκεί κάτω. Μα τι είναι αυτό το συναίσθημα που σε πλημμυρίζει σταδιακά; Αισιοδοξία λέγεται, τη θυμάσαι;
Η αυτοφροντίδα δε θα έπρεπε ν’ αποτελεί πολυτέλεια ή κι ελιτίστικο προνόμιο. Είναι μια αδιαμφισβήτητη ανάγκη, ολοένα κι αυξανόμενης μερίδας ανθρώπων, καθώς οι πολυάριθμες απαιτήσεις της κοινωνίας που μας περιβάλλει κι οι γρήγοροι ρυθμοί της, καταλήγουν συχνά να μας πνίγουν. Για χρόνια έκλεινες τα μάτια μπροστά στις ψυχολογικές σου ανάγκες, όμως τώρα σε έβαλες μπροστά. Μην τα παρατήσεις. Η αρχή μπορεί να φαίνεται περίεργη, δύσκολη ή αμήχανη, η συνέχεια όμως σε περιμένει συνταρακτική. Ήδη νιώθεις την αλλαγή μέσα σου. Κρατήσου απ’ αυτήν και θα δεις τη ζωή σου ν’ αλλάζει συλλήβδην προς το καλύτερο.
Συντάκτης: Αγγελική Τσαγκαράκη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
