Αναπληρωτής σημαίνει «φτου κι απ’ την αρχή»

Ο Σεπτέμβρης έχει κάνει δειλά- δειλά την εμφάνισή του, φέρνοντας παρέα και τις υποχρεώσεις που κάθε φθινόπωρο μας χτυπούν την πόρτα. Κι αυτός, όπως κάθε άλλος Σεπτέμβρης σηματοδοτεί μια καινούρια αρχή, για κάποιους λίγο πιο κυριολεκτική απ’ όσο θα ‘πρεπε. Τα σχολεία ανοίγουν σε μια εβδομάδα και οι εκπαιδευτικοί είν’ ακόμα καθ’ οδόν. Αλήθεια, αναπληρωτή, εσένα πού σε βρίσκουν αυτές οι γραμμές;

Κάθε χρόνο τα ίδια. Κάθε χρόνο η ζωή των επόμενων εννέα μηνών ξεκινά απ’ την αρχή. Νέο μέρος, νέοι άνθρωποι, νέες προκλήσεις. Ένα πράγμα μένει αναλλοίωτο απ’ την πρώτη χρονιά κάθε εκπαιδευτικού ως αναπληρωτή: η αγωνία. Πλήρωσες το παράβολο; Δέχτηκαν το μεταπτυχιακό και τα παιδιά σου; «Έπεσε» πάλι η σελίδα του ΑΣΕΠ. Πρόλαβες τις προθεσμίες; Όλα έγιναν, μπορείς να ηρεμήσεις. Τουλάχιστον μέχρι τις δηλώσεις περιοχών.

Αν, πράγματι, δει κανείς αναπληρωτή εκπαιδευτικό την περίοδο που δηλώνουμε περιοχές, θ’ απορήσει. Αμέτρητες καρτέλες ανοιχτές στον browser, σημειώσεις για ενοίκια, σχολεία, αποστάσεις και ό,τι άλλο μπορούμε να σκεφτούμε και κάπου απλωμένος στο πάτωμα ο χάρτης της Ελλάδας. Πού θα είναι το σπίτι μας για την επόμενη σχολική χρονιά; Να σκεφτούμε τα μόρια ή να είμαστε κοντά στον τόπο μας; Σύγχρονους νομάδες μας λένε κάποιοι κι άδικο δεν έχουν. Πρέπει να υπολογίσουμε κάθε πιθανή παράμετρο, ώστε να καταφέρουμε να ‘χουμε δουλειά και πρέπει να καταβάλουμε ακόμα μεγαλύτερη προσπάθεια, αν θέλουμε ν’ αυξήσουμε τις πιθανότητες να είμαστε σε μέρος της αρεσκείας μας. Η προθεσμία τελειώνει, πάει και το ΟΠΣΥΔ.

Απ’ τις 28 Αυγούστου, όταν έκλεισε τελικά το σύστημα δηλώσεων, είμαστε σ’ αναμμένα κάρβουνα. Οι τρεις μέρες ως την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων φαντάζουν αιώνας και το Υπουργείο αποφασίζει άλλη μια φορά να παίξει με την υπομονή και τα νεύρα μας. Η μέρα που περιμέναμε έφτασε- ή και όχι. Τα μηνύματα πρόσληψης θα σταλθούν Πέμπτη, ή και Παρασκευή, ποιος νοιάζεται; Μόνο δεκάδες χιλιάδες εκπαιδευτικοί που θα κληθούν να τρέξουν ίσως και στην άλλη μεριά της Ελλάδας μέσα σε λίγες μέρες. Το κινητό χτυπάει, προσλήφθηκες. Το ταξίδι- κυριολεκτικό και μεταφορικό- ξεκινάει.

Αν η τύχη είναι με το μέρος σου, το πολυπόθητο μήνυμα έγραφε την πρώτη σου επιλογή. Χαρές και πανηγύρια που θα ζήλευε ακόμα και η μέρα που πέρασες στο πανεπιστήμιο. Τόσες ώρες μελέτης για τη δήλωση, τόσα άγρυπνα βράδια γεμάτα άγχος τελικά σ’ έφεραν εκεί που ήθελες, πρωτίστως σε μια σχολική τάξη κι έπειτα σε τόπο της αρεσκείας σου. Μέσα στον ενθουσιασμό σου στέλνεις μηνύματα σε φίλους που είναι στην ίδια μοίρα μ’ εσένα, να μάθεις και τα δικά τους καλά νέα. Μόνο που δεν έχουν λάβει όλοι μήνυμα. Η αστείρευτη χαρά μετατρέπεται σε χαρμολύπη. Όσο και να χαίρεσαι με τη δική σου πρόσληψη, δεν μπορείς να μη στενοχωριέσαι για τους ανθρώπους που νοιάζεσαι. «Δεν πειράζει, έρχεται η Β΄ φάση», λέτε, μα κι οι δύο πονάτε.

Ο χρόνος απ’ τη μέρα ανακοίνωσης της πρόσληψης ως την ανάληψη υπηρεσίας σε σχολείο είναι πολύ λίγος και κυλά αμείλικτα. Πρέπει να οργανώσεις μια πρώτη βαλίτσα με τα πράγματα που θα έχεις μαζί σου, να πακετάρεις όσα θα σου στείλουν σε δεύτερο χρόνο οι δικοί σου, να κλείσεις εισιτήρια κι ένα μέρος να μείνεις μέχρι να βρεις το σπίτι που θα νοικιάσεις. Την Πέμπτη πρέπει να ‘σαι στο σχολείο και τρέχεις για να προλάβεις. Μπορεί και να μην κάνεις τίποτα απ’ αυτά, γιατί είσαι αγκυλωμένος στον τόπο σου μέχρι να δεις και το τελικό μήνυμα με το σχολείο τοποθέτησης. Τι νόημα έχει να φύγεις για Σποράδες όταν δεν ξέρεις αν θα είσαι στη Σκιάθο, στη Σκόπελο ή στην Αλόννησο; Επιπλέον αγωνία κι αναμονή, λοιπόν. Ευτυχώς, το Facebook μας έχει φέρει πιο κοντά κι έτσι μπορούμε να επικοινωνήσουμε με συναδέλφους που προσλήφθηκαν στην ίδια περιοχή. Μπορεί να καταφέρουμε να βρούμε μια άκρη με τα σχολεία, μπορεί απλώς να κάνουμε «παρηγοριά στον άρρωστο», αλλά- απ’ το τίποτα- καλό κι αυτό.

Οι μέρες περνούν και το πρώτο κουδούνι πλησιάζει απειλητικά. Τι πράγμα κι αυτό φέτος, να μας πάνε στα σχολεία τελευταία στιγμή. Όταν, τελικά, μαθαίνεις πού θα διδάξεις, έχεις μόλις δύο με τρεις μέρες στη διάθεσή σου για να παρουσιαστείς. Σκέφτεσαι πως- δεν εξηγείται αλλιώς- το σύστημα μισεί τους εκπαιδευτικούς του. Διώχνεις όσο πιο γρήγορα μπορείς αυτές τις σκέψεις και ξεκινάς ως άλλος Γκιούλιβερ το ταξίδι σου.

Φτάνεις στο μέρος που θα λες δικό σου για το επόμενο εννεάμηνο. Τι τόπος κι αυτός. Θέλεις να κάνεις και λίγο τον τουρίστα, μα ο χρόνος σε κυνηγά, οπότε βάζεις για λίγο σε παύση την εξερεύνηση. Πας στο δωμάτιο που έκλεισες, ελπίζοντας πως οι άνθρωποι που θα συναντήσεις θα ‘ναι φιλικοί και πρόθυμοι να σε βοηθήσουν να βρεις ένα μικρό σπιτάκι της προκοπής, που να μη θέλει ένα νεφρό στο νοίκι. Ως τις 30 Ιούνη, πάντα. Μετά δεν υπάρχουν δάσκαλοι, μόνο τουρίστες. Αλλά είναι νωρίς ν’ αγχώνεσαι από τώρα γι’ αυτό.

Πας για πρώτη φορά στο σχολείο, ν’ αναλάβεις κι επίσημα υπηρεσία. Στη διαδρομή σε πιάνουν τα άγχη της τελευταίας στιγμής. Πήρες όλα τα χαρτιά μαζί σου; Ο ψυχίατρος έγραψε σωστά το κείμενο στη βεβαίωση; Παράλληλα ψάχνεις- ίσως κι απεγνωσμένα- τον πρωινό καφέ σου. Άντε να συνηθίσεις πάλι το ξύπνημα απ’ τις 7. Μαλώνεις τον εαυτό σου που γκρινιάζει, γιατί ξέρεις πως άλλοι θα ‘θελαν πολύ να ‘ναι στη θέση σου. Έφτασες και η πόρτα του σχολείου φαντάζει όαση και κόλαση μαζί. Είναι αυτό που ήθελες, η δουλειά που σπούδασες να κάνεις και που τόσο κοπιάζεις ακόμα για να βελτιώνεσαι και να εργάζεσαι. Είναι, όμως, και μια βουτιά στο άγνωστο. Ανησυχείς για τους συναδέλφους σου και τις μεταξύ σας σχέσεις, θέλεις η χρονιά να κυλήσει ομαλά κι ευχάριστα, ν’ αποκομίσεις τις καλύτερες δυνατές εμπειρίες.

Το σύστημα δε σε βοηθάει να ενσωματωθείς εύκολα. Όταν εσύ πας στο σχολείο, ο πρώτος σύλλογος διδασκόντων έχει γίνει, οι μόνιμοι προετοιμάζονται ήδη απ’ την πρώτη του μήνα για την επερχόμενη σχολική χρονιά κι εσένα το Υπουργείο σε «πετάει» κάπου τελευταία στιγμή. Κομμάτια να γίνει. Θα τα καταφέρεις, όπως και κάθε άλλη φορά. Γνωρίζεσαι με τους συναδέλφους σου, περιηγείσαι στο καινούριο σου σχολείο και νιώθεις πως- επιτέλους- όλα μπαίνουν σε μια σειρά.

Έχεις στη διάθεσή σου ένα σαββατοκύριακο να χαλαρώσεις, να συνειδητοποιήσεις πού βρίσκεσαι και να ξεκινήσεις δυναμικά από Δευτέρα με τα νέα πλασματάκια που θα γνωρίσεις και θα κρατήσεις για πάντα σε ξεχωριστή θέση στην καρδιά σου. Γυρνάς την πόλη- ή το χωριό- γνωρίζεις μέρη κι ανθρώπους, προσπαθείς ν’ αφήσεις πίσω σου τη φρενίτιδα των τελευταίων ημερών. Κοίταξε να τα καταφέρεις γρήγορα, γιατί το πρώτο κουδούνι χτυπάει ήδη. Καλή σχολική χρονιά.