Τα τεστ κάθε είδους δε δημιουργήθηκαν αποκλειστικά και μόνο για να δοκιμάζουν τις ικανότητες των μαθητών σε πλήθος σχολικών μαθημάτων ή για τη διεξαγωγή πειραμάτων σε εργαστήρια βιολογίας. Τεστ απαντώνται ακόμα και μέσα στον πυρήνα της ζωής που δε θα μπορούσε να είναι άλλος από την επαφή και αλληλεπίδρασή μας με άλλους ανθρώπους. Ουκ ολίγες φορές, λίγο πριν δώσουμε το πράσινο φως για την εκκίνηση μιας φιλόδοξης σχέσης, δοκιμάζουμε το άτομο που έχουμε απέναντί μας προσφέροντάς του, σε αρχικό στάδιο, συναισθήματα κι αξίες με τη μεζούρα και μέσω της παρατήρησης εξάγουμε συμπεράσματα για τις πραγματικές προθέσεις του. Υπάρχουν επιστήμονες των μαθηματικών, της φυσικής, της χημείας. Αυτοί που ασχολούμαστε με πειράματα πάνω στις σχέσεις ας βαφτιστούμε επιστήμονες των σχέσεων.
Ο βασικότερος κανόνας που ισχύει σε τούτες τις περιπτώσεις είναι ένας: οι αρχές μιας φιλίας καθρεφτίζονται πάνω στα θεμέλια μιας σχέσης. Οπότε αν το καλοσκεφτούμε, η σύναψη μιας σχέσης ερωτικής φύσεως αποτελεί την επέκταση μιας σχέσης φιλικού περιεχομένου. Ποιες είναι αυτές οι αρχές, τέλος πάντων; Αυτές που θα συνδράμουν στον αγώνα μας να αποκαλύψουμε το πραγματικό ποιόν κάποιου και το τι πραγματικά θέλει από εμάς; Αυτές που θα καθορίσουν το αν και κατά πόσο βλέπει σοβαρά το μεταξύ μας;
Πρώτη σέρνει το χορό η εμπιστοσύνη. Αλίμονο αν απουσιάζει τούτο το θείο αγαθό σε οποιοδήποτε στάτους ανθρώπινης αλληλεπίδρασης. Δείχνουμε ότι εμπιστευόμαστε όταν είμαστε σε θέση να ξεκλειδώσουμε τον εαυτό μας και να ξεγυμνώσουμε την ψυχή μας μπροστά στον άλλον. Έτσι απλά και λιτά, χωρίς πολλές φανφάρες, χρυσόσκονη και κούφια λόγια. Εμείς μπροστά σ’ έναν γκρεμό. Είτε θα πετύχει το πείραμα απομακρύνοντάς μας από το χείλος είτε θα προδοθούμε από την τυφλή εμπιστοσύνη που δείξαμε οδεύοντας ολοταχώς προς την καταστροφή μας. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να θυμόμαστε το εξής: στα αρχικά στάδια οφείλουμε να ξεδιπλώνουμε τα επιλεγμένα -με σύνεση- κομμάτια του χαρακτήρα μας κι όχι τα πάντα μονοκοπανιά. Αν συμβεί το δεύτερο, τότε η πτώση προβλέπεται αναπόφευκτη, επώδυνη κι ολέθρια.
Ό, τι δίνεις παίρνεις, διαλαλεί μια γνωστή λαϊκή φράση. Συμπονούμε, κατανοούμε και παρηγορούμε τον άλλον σε καταστάσεις που μοιάζουν ασφυκτικές για τον ίδιο με σκοπό να τον ανακουφίσουμε από τον φόρτο που κουβαλά στα σωθικά του. Αυτά που δίνουμε, τα παίρνουμε απαραίτητα και πίσω; Αν παρατηρήσουμε ότι όντως ανταποδίδεται η προσπάθεια, τότε μάλλον βρισκόμαστε στο ίδιο επίπεδο. Αν, όμως η άλλη μεριά δείχνει ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο αδιαφορίας απέναντι σ’ αυτά που μας βασανίζουν, τότε τα σημάδια δεν είναι τόσο θετικά. Η όλη υπόθεση μπάζει και τα κενά δύσκολα κουκουλώνονται.
Ο σεβασμός είναι κάτι που κερδίζεται. Κατά βάση τι σημαίνει; Σεβασμός ίσον αποδοχή· της διαφορετικότητας του άλλου, της ιδιωτικότητάς του, του τρόπου σκέψης του, του τρόπου που αντιμετωπίζει καταστάσεις, των στοιχείων του χαρακτήρα του, της ιδιομορφίας της προσωπικότητάς του. Πρόκειται για μια περίπλοκη έννοια που συχνά υποτιμάται και θεωρείται δεδομένη. Μια σχέση ανθεί μέσω του σεβασμού, ευδοκιμεί. Αυτή παρέχει το πρόσφορο έδαφος για να ευημερήσει και να αποδώσει καρπούς. Όταν, λοιπόν εμείς τηρούμε αυτήν την άκρως σημαντική αρχή, ενώ δεν ισχύει το ίδιο για τον άνθρωπο απέναντί μας, ίσως και να μην το βλέπει τόσο σοβαρά.
Τίποτα από όλα αυτά δεν έχει σημασία, δίχως την ύπαρξη της αγάπης. Η αγάπη στη φιλία μεταφράζεται ως συναίσθημα στοργής, μεγίστης συμπάθειας κι ένας τρόπος για να δείξουμε ότι θα είμαστε πάντα εκεί. Η αγάπη σε μια σχέση αποτελεί κάτι πιο βαθύ. Χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να καλλιεργηθεί κι απαιτεί αυστηρά όλα αυτά τα συστατικά που αναφέρθηκαν προηγουμένως. Ας υποθέσουμε ότι θέλουμε να φτιάξουμε μια ομελέτα, χωρίς όμως να βάλουμε μέσα τ’ αυγά. Μα τι ομελέτα θα είναι αυτή δίχως το συστατικό που τη χαρακτηρίζει; Αντιστοίχως, τι είδους αγάπ υφίσταται δίχως εμπιστοσύνη, συμπόνια και σεβασμό; Προφανείς οι απαντήσεις.
Εάν η σχέση έχει κατορθώσει να’ αντέξει τις φουρτούνες των προηγούμενων σταδίων, τότε είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα φτάσει στον τελικό προορισμό της, την αγάπη. Δε σημαίνει ότι αυτό είναι και απόλυτο. Δεν υπάρχει μόνο ένας Οδυσσέας για την Ιθάκη καθενός από εμάς. Σίγουρα, όμως, η Ιθάκη θα βρίσκεται εκεί για όποιον είναι αρκετά τολμηρός για να την κατακτήσει.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου